«Στη διάρκεια του καλοκαιριού και ειδικά την περίοδο των διακοπών που τα παιδιά παίζουν ανέμελα, με ελαφρύ ρουχισμό και γυμνά πόδια πολλές φορές σε εξωτερικό περιβάλλον, τα τσιμπήματα από έντομα είναι πολύ συχνά», τονίζει η Σταυρούλα Γιαβή, αλλεργιολόγος Παίδων – Ενηλίκων, διευθύντρια Αλλεργιολογικής Κλινικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, και συνεχίζει:
Τα πιο συχνά τσιμπήματα είναι από κουνούπια, ψύλους, ακάρεα, τα οποία προκαλούν χαρακτηριστικά το καθένα εξανθήματα με ελάχιστα συμπτώματα που εύκολα αναγνωρίζονται και αντιμετωπίζονται. Μία τοπική αντισταμινική κρέμα ή κρέμα με κορτιζόνη είναι αρκετή να ανακουφίσει το σύμπτωμα της φαγούρας και το παιδί να σταματήσει το ξύσιμο της βλάβης που μπορεί να οδηγήσει σε επιμόλυνση. Εάν ο κνησμός είναι έντονος, ενδεχομένως να χρειάζεται η λήψη αντισταμινικού φαρμάκου για λίγες ημέρες.
Τα τσιμπήματα από μέλισσα ή σφήκα (υμενόπτερα) μπορεί να προκαλέσουν έντονη τοπική αντίδραση με πόνο και τοπικό οίδημα, αλλά σπανιότερα η αντίδραση μπορεί να είναι αλλεργική (είτε τοπική είτε συστηματική) και να εξελιχθεί σε αναφυλακτική αντίδραση ενδεχομένως σοβαρή, η οποία μπορεί να είναι απειλητική ακόμα και για τη ζωή του παιδιού.
Εάν το παιδί παρουσιάσει εκτός από κνησμό ή κοκκινίλα στο σημείο του τσιμπήματος ή σε όλο το σώμα και συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα (βήχα, δύσπνοια, βράγχος φωνής, δυσκολία στην αναπνοή), το γαστρεντερικό σύστημα (έμετοι, διάρροια) ή το κυκλοφορικό σύστημα (ζάλη, έντονη υπνηλία, λιποθυμία) τότε θα πρέπει άμεσα να μεταφερθεί σε Κέντρο Υγείας ή Νοσοκομείο για την αντιμετώπιση της αναφυλαξίας και αξιολόγηση της γενικής του κατάστασης. Μετά το αναφυλακτικό επεισόδιο, θα πρέπει το παιδί να έχει πάντα σε κάθε δραστηριότητά του ένα σετ αντιμετώπισης αναφυλακτικής αντίδρασης, που θα περιλαμβάνει αυτοενιέμενη αδρεναλίνη (το φάρμακο εκλογής για την αναφυλαξία), αντισταμινικό και κορτιζόνη, ενώ εάν έχει άσθμα θα πρέπει να έχει μαζί του και το βραγχοδιασταλτικό του.
Τέλος, η αναφυλαξία στα υμενόπτερα αποτελεί απόλυτη ένδειξη έναρξης ανοσοθεραπείας, μία διαδικασία απευαισθητοποίησης στο δηλητήριο της σφήκας ή της μέλισσας, κάτι που αποφασίζεται από τον αλλεργιολόγο μετά από εξειδικευμένο αλλεργιολογικό έλεγχο και σκοπό έχει την προστασία του παιδιού από μελλοντικά τσιμπήματα από μέλισσα ή σφήκα.
Απλές αλλά χρήσιμες συμβουλές για να μειώσουμε την πιθανότητα τσιμπήματος από υμενόπτερα:
- Αποφεύγουμε να ντύσουμε τα παιδιά με εμπριμέ λουλουδάτα υφάσματα και δεν αφήνουμε ακάλυπτη μεγάλη επιφάνεια του σώματος.
- Αποφεύγουμε τις έντονες μυρωδιές αρωμάτων.
- Δεν πατάμε ξυπόλυτοι στο γκαζόν ή σε λιμνάζοντα νερά στην παραλία.
- Αποφεύγουμε τις απότομες κινήσεις εάν μας πλησιάσει μέλισσα.
- Αποφεύγουμε να προσφέρουμε φρούτα και ποτά στην εξοχή.
- Τοποθετούμε σίτες στα κουφώματα του σπιτιού.
- Κρατάμε κλειστά τα παράθυρα στο αυτοκίνητο.
- Αποφεύγουμε τις απότομες κινήσεις, εάν πλησιάσει μέλισσα.
Εάν όμως τελικά το παιδί τσιμπηθεί από μέλισσα ή σφήκα, διατηρούμε την ψυχραιμία μας, αξιολογούμε και παρακολουθούμε ήρεμα τα συμπτώματα, επικοινωνούμε με το γιατρό μας και δεν διστάζουμε να κάνουμε την αυτοενιέμενη αδρεναλίνη έγκαιρα, εφόσον κριθεί απαραίτητο.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΓΙΑΒΗ, Αλλεργιολόγος Παίδων – Ενηλίκων, Διευθύντρια Αλλεργιολογικού Τμήματος, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών και εκπαιδεύτηκε στην Παιδιατρική στην Παιδιατρική Κλινική του Θριασίου Νοσοκομείου. Ειδικεύτηκε στην Αλλεργιολογία στην Αλλεργιολογική Μονάδα της Β’ Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων «Π & Α Κυριακού». Μετά την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας Αλλεργιολογίας εργάστηκε στο ίδιο Τμήμα ως Επιμελήτρια και συνεχίζει να προσφέρει τις υπηρεσίες της ως Πανεπιστημιακός Υπότροφος στο Τμήμα της Τροφικής Αλλεργίας.
Το ειδικό ερευνητικό ενδιαφέρον της εστιάζεται στην Τροφική Αλλεργία των παιδιών κυρίως στο γάλα, το αυγό, τα δημητριακά, το ψάρι και τους ξηρούς καρπούς. Είναι κύρια ερευνήτρια στο Κλινικό Θεραπευτικό Πρωτόκολλο Επαγωγής Ανοχής στο γάλα (SOTI) στα παιδιά με σοβαρή αλλεργία στο γάλα, καθώς επίσης και κύρια ερευνήτρια στο Ερευνητικό Πρωτόκολλο της Nestle (10.53-NRC) για την επαγωγή ανοχής του αυγού μέσω της κατανάλωσης θερμικά επεξεργασμένης πρωτεΐνης αυγού σε παιδιά με αλλεργία στο αυγό. Η χρήση της μοριακής διάγνωσης στην τροφική αλλεργία και η εφαρμογή της για την πρόγνωση αλλά και στη θεραπεία των αλλεργικών νοσημάτων είναι βασικά σημεία της κλινικής της έρευνας.
Συμμετέχει σε Ελληνικά και Ευρωπαϊκά Συνέδρια.
Στη φωτογραφία η κ. Σταυρούλα Γιαβή, αλλεργιολόγος Παίδων – Ενηλίκων, διευθύντρια Αλλεργιολογικής Κλινικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.
