Θεόδωρος Μαριόλης Σαψάκος: Η ελκώδης κολίτιδα εμφανίζεται συνήθως στις ηλικίες 15-30 ετών

Για τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει η Ελκώδης Κολίτιδα αν δεν ληφθεί άμεσα ιατρική περίθαλψη, καθώς και όλα τα νεότερα για μια αποτελεσματική αντιμετώπιση της πάθησης, μας αναλύει ο επίκουρος καθηγητής Χειρουργικής Θεόδωρος Μαριόλης Σαψάκος.

Κύριε καθηγητά οι περισσότεροι άνθρωποι ακούνε συχνά τον όρο «ελκώδης κολίτιδα», ωστόσο, ελάχιστοι γνωρίζουν τι ακριβώς είναι. Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε με απλά λόγια τι είναι η ελκώδης κολίτιδα;

Η ελκώδης κολίτιδα είναι μία ανοσολογική πάθηση που προκαλεί φλεγμονή και έλκη στην εσωτερική επιφάνεια, στο βλεννογόνο του παχέος εντέρου. Η φλεγμονή αυτή, καταστρέφει κύτταρα του βλεννογόνου με αποτέλεσμα να υπάρχει αιμορραγία, δημιουργία πύου και σχηματισμός μικρών πληγών δηλαδή τα γνωστά μας έλκη. Ταυτόχρονα η φλεγμονή προκαλεί συχνότερη κένωση του παχέος εντέρου με αποτέλεσμα την εμφάνιση διάρροιας.

Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί για πρώτη φορά σε οποιαδήποτε ηλικία. Συνήθως ξεκινά στις ηλικίες μεταξύ των 15 και 30 ετών ενώ, σπανιότερα, μπορεί η έναρξη της να παρατηρηθεί μεταξύ των 50 και 70 ετών.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας που θα πρέπει να παρατηρήσει κανείς ή ακόμα και να ανησυχήσει;

Καταρχήν να σας πως ότι τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας είναι δυνατόν να είναι ήπιας ή σοβαρής μορφής, και είτε εμφανίζονται μία φορά είτε παρουσιάζονται με εξάρσεις και υφέσεις. 
Πιθανά συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας περιλαμβάνουν:

• Διαρροϊκές κενώσεις 10 ή περισσότερες φορές την ημέρα.
• Αιματηρές κενώσεις.
• Αιμορραγία από το ορθό.
• Παρουσία βλέννης στα κόπρανα.
• Κράμπες στην κοιλιά.
• Πυρετό.
• Απώλεια βάρους.
• Οίδημα και πόνο στα ισχία και στα γόνατα.
• Οίδημα και πόνο στα μάτια, το δέρμα, ή τους πνεύμονες.

Όλα αυτά είναι μερικά από τα συμπτώματα που πρέπει να «χτυπήσουν καμπανάκι» στον πάσχοντα για να απευθυνθεί άμεσα στον ειδικό.

Πώς αντιμετωπίζεται η ελκώδης κολίτιδα;

Υπάρχουν φάρμακα που βελτιώνουν τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας. Ο γιατρός του κάθε ασθενή, ανάλογα με τα συμπτώματα που εμφανίζει θα του συνταγογραφήσει φάρμακα που τοποθετούνται απευθείας στο ορθό (υποκλυσμοί), τα οποία αντιμετωπίζουν την ήπια φλεγμονή σε τοπικό επίπεδο. Τα κλύσματα αυτά πρέπει να λαμβάνονται επί 3 εβδομάδες τουλάχιστον, προκειμένου να ξεκινήσουν να αποδίδουν αποτελέσματα. Καθώς και φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα ως χάπια ή κόκκοι. Επίσης, στην έξαρση της νόσου χορηγείται συνήθως κορτιζόνη, είτε από το στόμα είτε ενδοφλέβια, σε διάφορες μορφές (υδροκορτιζόνη, πρεδνιζόνη ή πρεδνιζολόνη, μεθυλ-πρεδνιζολόνη). Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν συνήθως οι γαστεντερολόγοι είναι η αντιστοιχία της κορτιζόνης από τη μια μορφή στην άλλη.

Σε μία πιο σοβαρής μορφής ελκώδη κολίτιδα, χορηγούνται ανοσοτροποποιητικά φάρμακα που επιδρούν στο ανοσοποιητικό σύστημα παρέχοντας προστασία του βλεννογόνου του παχέος εντέρου. Τα φάρμακα αυτά είναι η 6-μερκαπτοπουρίνη και η αζαθειοπρίνη.

Το χειρουργείο πότε είναι απαραίτητο και πως γίνεται;

Η χειρουργική επέμβαση στην ελκώδη κολίτιδα είναι απαραίτητη όταν τα φάρμακα και οι αλλαγές στη διατροφή δεν αποδίδουν αποτελέσματα. Υπάρχουν δύο τύποι επεμβάσεων. Η χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης του παχέος εντέρου, του ορθού και του πρωκτού όπου, οι ασθενείς αυτοί δεν μπορούν να αποβάλουν στη συνέχεια τα κόπρανά τους από το ορθό, αλλά από κολοστομία, δηλαδή από μια τρύπα στην κοιλιά τους όπου εφαρμόζεται με αυτοκόλλητο στο πρόσθιο μέρος της κοιλιάς μια πλαστική σακούλα και συλλέγει τα κόπρανα από το στόμιο του εντέρου.

Η δεύτερη είναι η χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης μόνο του παχέος εντέρου και του ορθού. Μετά από αυτή την χειρουργική επέμβαση, ο χειρουργός επανασυνδέει το έντερο με τον πρωκτό. Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε αυτή τη χειρουργική επέμβαση μπορούν να αποβάλλουν τα κόπρανα με τον συνήθη τρόπο.

Αν δεν δοθεί η απαραίτητη προσοχή τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στον οργανισμό;

Αν δεν παρακολουθείτε από τον ειδικό τακτικά μπορεί να παρουσιάσει κάποιες λοιμώξεις, αιμορραγία, απώλεια βάρους ακόμα και καρκίνο. Είναι λοιπόν, απαραίτητη η τακτική παρακολούθηση ανά τρίμηνο ή τετράμηνο. Ενώ, αν υπάρχουν συμπτώματα τότε πρέπει να γίνει άμεση παρακολούθηση του προβλήματος.

Ποιος είναι ο Δρ. Θεόδωρος Μαριόλης Σαψάκος 

Ο Δρ. Δρ. Θεόδωρος Μαριόλης Σαψάκος πήρε πτυχίο Ιατρικής από την Ιατρική Σχολή του  ΕΚΠΑ με την ειδικότητα της Χειρουργικής και έκανε διδακτορική διατριβή στην οποία αρίστευσε. Είναι επίκουρος καθηγητής στην Πανεπιστημιακή Χειρουργική Κλινική στο Γενικό και Ογκολογικό Νοσοκομείο “Άγιοι Ανάργυροι” και διευθυντής του Εργαστηρίου Ανατομίας Ιστολογίας Εμβρυολογίας του Τμήματος Νοσηλευτικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών καθώς και επιστημονικός συνεργάτης του Χειρουργικού Τμήματος του Ευγενιδείου Θεραπευτηρίου. Έχει ένα τεράστιο διδακτικό έργο τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό ενώ, έχει συμμετάσχει σε πολλές Επιτροπές Εκπαίδευσης και σε Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Μεγάλο εύρος έχει και η συμμετοχή του σε σημαντικές εκδόσεις όπως επίσης και το ερευνητικό του έργο ενώ, έχει λάβει 10 βραβεία επιστημονικών εργασιών, 4 τιμητικές διακρίσεις και 1 έπαινο. Τέλος, είναι μέλος σε 7 Ελληνικές και 3 Διεθνείς Επιστημονικές Εταιρείες.