Νέες καινοτόμες θεραπείες αλλάζουν τα δεδομένα βελτιώνοντας το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών με παθήσεις του ήπατος. Οι θεραπείες αυτές, καθώς και γενικότερα οι νεότερες εξελίξεις σε όλο το φάσμα των παθήσεων του ήπατος και των χοληφόρων, παρουσιάστηκαν στο 18o Πανελλήνιο Ηπατολογικό Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα.
Ειδικότερα, όπως τονίζει ο Σπήλιος Μανωλακόπουλος, γαστρεντερολόγος – ηπατολόγος, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης του Ήπατος, «τα νεότερα φάρμακα που περιλαμβάνουν παράγοντες μοριακής στόχευσης και μόρια ανοσοθεραπείας εμπλουτίζουν τη θεραπευτική μας φαρέτρα για τον τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό καρκίνο του ήπατος, δίνοντας στον ιατρό τη δυνατότητα να διαθέτει πλέον ένα φάσμα επιλογών για τον ηπατοπαθή με καρκίνο είτε ως πρώτη γραμμή θεραπείας είτε στην αποτυχία αυτής».
Τα φάρμακα αυτά αναπτύχθηκαν ειδικά για τον καρκίνο του ήπατος ή βρήκαν εφαρμογή σε αυτόν ερχόμενα από το χώρο της Ογκολογίας και υπόσχονται καλά αποτελέσματα με ελεγχόμενες παρενέργειες, ενώ μπορούν να χορηγούνται μεμονωμένα ή συνδυαστικά.
«Μέσα στο 2020 η μελέτη IMbrave 150 ανέδειξε την υπεροχή του συνδυασμού atezolizumab και bevacizumab με ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσματα, αφού φάνηκε βελτίωση της ολικής επιβίωσης, της καθυστέρησης της προόδου νόσου, καθώς και της ποιότητας ζωής, με τη χρήση του συνδυασμού έναντι της κλασικής θεραπείας με sorafenib», επισημαίνει ο κ. Μανωλακόπουλος.
Η μελέτη έδειξε 41% μείωση στην εξέλιξη της νόσου και 42% μείωση του κινδύνου θανάτου από τη νόσο στους ασθενείς που έλαβαν το συνδυασμό σε σχέση με αυτούς που έλαβαν sorafenib. Ο συνδυασμός προσέφερε ακόμη μετρήσιμη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, ενώ οι παρενέργειες από τη χρήση του ήταν συγκρίσιμες με αυτές της θεραπείας με sorafenib. Με βάση αυτή τη μελέτη, ο συνδυασμός έλαβε πολύ πρόσφατα έγκριση για χρήση ως πρώτης γραμμής θεραπεία για το Ηπατοκυτταρικό Καρκίνωμα.
Όσον αφορά στην εξέλιξη της εκρίζωσης της χρόνιας ηπατίτιδας C με την ευρεία χρήση των νέων, πολύ αποτελεσματικών θεραπειών που αποτελεί τα τελευταία χρόνια στόχο της ελληνικής ηπατολογικής κοινότητας, σε εφαρμογή των οδηγιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, στο Συνέδριο τονίστηκε ότι η έλευση της πανδημίας αποτέλεσε τροχοπέδη στις μέχρι τώρα προσπάθειες υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου για τη Νόσο.
Σύμφωνα με τον κ. Μανωλακόπουλο «η καθυστέρηση της ένταξης στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης των εξετάσεων ελαστογραφίας ήπατος και προσδιορισμού γονοτύπου του ιού, παρότι έχει ήδη υπογραφεί η σχετική υπουργική απόφαση, δυσχεραίνει την ολοκλήρωση του ελέγχου των ασθενών για την υποβολή φακέλου στις επιτροπές έγκρισης θεραπείας. Ειδικά η διενέργεια της γονοτύπωσης του ιού είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την κατάθεση του αιτήματος, ενώ το υψηλό κόστος πραγματοποίησης της εξέτασης λειτουργεί αποτρεπτικά στην πρόσβαση των ασθενών στη θεραπεία, ειδικά σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες. Επίσης οι περιορισμοί στη λειτουργία των εξωτερικών ιατρείων των νοσοκομείων και η αποφυγή συγχρωτισμού στους χώρους συλλογικής διαβίωσης (φυλακές, μονάδες θεραπευτικής υποκατάστασης κλπ.) επίνοσων ομάδων κατά τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων για την αποφυγή διάδοσης του κορονοϊού έθεσαν φραγμούς στην πρόσβαση των ασθενών στη θεραπεία, ένα πρόβλημα που πλέον γίνεται προσπάθεια να αποκατασταθεί».
Στο Συνέδριο έγινε ιδιαίτερη αναφορά για τη μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος, μια πάθηση που αφορά ολοένα αυξανόμενο αριθμό ασθενών στο δυτικό κόσμο και για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της οποίας γίνεται μεγάλη και στοχευμένη προσπάθεια. Ακόμη έγινε αναφορά στις προσπάθειες ανεύρεσης πιο αποτελεσματικών θεραπειών για τη χρόνια ηπατίτιδα Β, που αποσκοπούν να εκριζώσουν οριστικά τον ιό, τον οποίο οι μέχρι σήμερα θεραπευτικές επιλογές επιτρέπουν ήδη να ελέγχεται αποτελεσματικά. Τονίσθηκε ότι τα υπάρχοντα φάρμακα βελτιώνουν την επιβίωση αναστέλλοντας την εξέλιξη προς κίρρωση αλλά και μειώνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης ηπατοκυτταρικού καρκινώματος.
Τέλος, με βλέμμα στο άπιαστο μέχρι σήμερα όραμα της αποκατάστασης της λειτουργίας του ήπατος, στο Συνέδριο έγινε και αναφορά στη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών στην προσπάθεια υποβοήθησης της ηπατικής αναγέννησης και της υποκατάστασης της ηπατικής λειτουργίας με τη χρήση βλαστοκυττάρων και τεχνολογιών τρισδιάστατης εκτύπωσης, που απασχολούν ερευνητικές ομάδες σε όλη την Ευρώπη.
Το Συνέδριο παρακολούθησε μεγάλος αριθμός συνέδρων, τόσο με φυσική παρουσία όσο και εξ αποστάσεως, γεγονός ενδεικτικό της αρτιότητας της διοργάνωσης, του πλούσιου επιστημονικού προγράμματος αλλά και της διάθεσης των συναδέλφων για εκπαίδευση σε ένα ταχέως εξελισσόμενο περιβάλλον. Η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Ήπατος ανανεώνει το ραντεβού της με τα μέλη και τους φίλους της για το επόμενο Συνέδριο, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί την άνοιξη του 2021 στην Αθήνα, με την ελπίδα ότι αυτό θα πραγματοποιηθεί σε καλύτερες συνθήκες δημόσιας υγείας.
