Ψυχραιμία από τις αρμόδιες αρχές και την κοινωνία και στοχευμένες παρεμβάσεις με βάση την επιστημονική τεκμηρίωση για την αποφυγή ενός δεύτερου κύματος της πανδημίας στην Ελλάδα, συνέστησε ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας Ηλίας Μόσιαλος σε εκδήλωση που διοργάνωσε η Ένωση Ασθενών Ελλάδας. Τη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 14 Ιουλίου, συντόνισε ο δημοσιογράφος Παύλος Τσίμας.
Ο καθηγητής ανέδειξε τη σημασία της προσήλωσης στην ευρεία χρήση των μέσων ατομικής προστασίας. Σε επίπεδο πολιτικής, συνέστησε τη λήψη μέτρων με τη συνεκτίμηση των συνολικών επιπτώσεων και των επιστημονικών δεδομένων. Επισήμανε δε, ότι η πιθανότητα διασποράς από τουρίστες που προέρχονται από χώρες όπου η πανδημία έχει ελεγχθεί είναι ελάχιστη. Για τα βόρεια σύνορά μας, αναγνώρισε ότι το μέτρο των πιστοποιητικών μοριακού τεστ είναι σωστό, απαιτείται ωστόσο ενδελεχής έλεγχος της αξιοπιστίας των εγγράφων.
Ο κ. Μόσιαλος συνόψισε τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα, αναφέροντας ότι σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες η θνητότητα του νέου κορωνοϊού κυμαίνεται από 0,6% έως 1,2% έναντι της εποχικής γρίπης όπου τα ποσοστά δεν υπερβαίνουν το 0,2% και στην πράξη είναι ακόμη μικρότερα λόγω του εκτεταμένου εμβολιασμού. Στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη έχει νοσήσει μέχρι τώρα το 1% έως 5% του πληθυσμού, με εξαίρεση μεγάλα αστικά κέντρα, όπως της Μαδρίτης ή του Λονδίνου, όπου το ποσοστό ξεπερνά το 17%.
Αναφορικά με την ανάπτυξη εμβολίου, εξέφρασε την αισιοδοξία ότι πολύ σύντομα η επιστημονική έρευνα θα καρποφορήσει, καθώς έχουν αναπτυχθεί 150 πρωτοβουλίες, εκ των οποίων τρεις βρίσκονται στη φάση ΙΙΙ και 15 στη φάση Ι ή ΙΙ. Κατά τους επόμενους δύο μήνες αναμένονται προκαταρκτικές ανακοινώσεις για το εμβόλιο του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, το οποία σύμφωνα με τα πρώτα δεδομένα θα μειώνει τις αναπνευστικές επιπλοκές, αλλά δεν θα προστατεύει από τη νόσηση ή τη μετάδοση του ιού.
Σχετικά με τη φαρμακευτική αντιμετώπιση του ιού, ο κ. Μόσιαλος αναφέρθηκε σε υφιστάμενες θεραπείες όπως η ρεμντεσιβίρη που μειώνει το χρόνο αποθεραπείας κατά 1/3 και τη δεξομεθαζόνη που περιορίζει την θνητότητα κατά 20% έως 30% σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα που έχουν δημοσιευθεί. Επιστημονικές ανακοινώσεις αναμένονται και για τη χορήγηση αντισωμάτων, εντός των επόμενων εβδομάδων.
Τόσο για τα εμβόλια, όσο και για τη διάθεση αποτελεσματικών θεραπειών, ο καθηγητής επισήμανε την ανάγκη τολμηρών πολιτικών αποφάσεων και διακρατικών συνεργασιών που θα διασφαλίσουν την έγκαιρη και δίκαιη κατανομή τους ως παγκόσμιο δημόσιο αγαθό και θα εμποδίσουν την ανάδυση ιδιότυπων εθνικισμών και ανταγωνισμών στο πεδίο της δημόσιας υγείας. Σε αυτή την κατεύθυνση, επισήμανε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο.
Ο καθηγητής αναφέρθηκε επίσης σε δύο πρόσφατες μελέτες που επιβεβαιώνουν ότι πιθανώς έχει αναπτυχθεί διασταυρούμενη ανοσία σε μέρους του πληθυσμού σε χώρες της Αφρικής και της Ευρώπης όπου ενδημούν άλλοι κορονοϊοί, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η περίοδος της ανοσίας φαίνεται να κυμαίνεται από μερικούς μήνες έως ένα χρόνο και επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τα παιδιά.
Αναφορικά με τα διδάγματα της πανδημίας για την επόμενη ημέρα του υγειονομικού συστήματος στη χώρα μας, ο κ. Μόσιαλος χαρακτήρισε ενθαρρυντική τη σύγκλιση των πολιτικών δυνάμεων στην ανάγκη ενίσχυσης του δημόσιου χαρακτήρα του Ε.Σ.Υ. Σε αυτή τη βάση, πρότεινε την επένδυση σε τρεις κύριους πυλώνες που αφορούν 1) στην αναδιάρθρωση της χρηματοδότησης του συστήματος και την αναβάθμιση του ρόλου του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., 2) στην ψηφιοποίηση με μία ενιαία βάση δεδομένων και 3) στην αξιολόγηση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών υγείας και την αναδιοργάνωση του νοσοκομειακού χάρτη.
Ο κ. Μόσιαλος επισήμανε τέλος, την ανάγκη αλλαγής συνολικής κουλτούρας στο υγειονομικό σύστημα με την ανάδυση ενός πιο ενεργού ρόλου των ίδιων χρηστών των υπηρεσιών του, καθώς και του συνόλου των επαγγελματιών υγείας, στο σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγηση των μεταρρυθμίσεων.
