*Γράφει ο Παναγιώτης Παπαναγιώτου, αναπληρωτής καθηγητής Ακτινολογίας ΕΚΠΑ, Αρεταίειο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, καθηγητής Νευροακτινολογίας Νοσοκομείου Bremen-Mitte της Βρέμης
Οι ανησυχίες για την υγεία των ανδρών συχνά επικεντρώνονται στη φυσική κατάσταση, στην υγεία της καρδιάς ή στον καρκίνο του προστάτη, αλλά υπάρχουν και άλλες καταστάσεις -όπως οι αρτηριοφλεβικές (αγγειακές) δυσπλασίες του εγκεφάλου- που μπορεί να εγκυμονούν σημαντικούς κινδύνους. Αν και οι αγγειακές δυσπλασίες εγκεφάλου είναι σπάνιες, επηρεάζουν πιο συχνά τους άνδρες, καθιστώντας αυτό ένα κρίσιμο θέμα για την ευαισθητοποίηση για την υγεία ανδρών, αλλά και γυναικών.
Τι είναι αγγειακές δυσπλασίες εγκεφάλου
Φανταστείτε ένα σύμπλεγμα αγγείων όπου οι αρτηρίες και οι φλέβες αναμιγνύονται άμεσα. Αυτό συμβαίνει σε μια αγγειακή δυσπλασία εγκεφάλου. Αντί της συνηθισμένης διαδικασίας όπου οι αρτηρίες μεταφέρουν αίμα πλούσιο σε οξυγόνο στον εγκέφαλο και οι φλέβες μεταφέρουν το αίμα με έλλειψη οξυγόνου πίσω στην καρδιά και τους πνεύμονες, στην αγγειακή δυσπλασία του εγκεφάλου διαταράσσεται αυτή η διαδικασία και υπάρχει απευθείας επικοινωνία αρτηριών και φλεβών.
Αυτή η κατάσταση μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα, αλλά εντοπίζεται πιο συχνά στον εγκέφαλο και στον νωτιαίο μυελό. Τα αίτια των αγγειακών δυσπλασιών του εγκεφάλου είναι ακόμα ασαφή. Πολλοί άνθρωποι γεννιούνται με αυτές και, παρόλο που μπορούν να σχηματιστούν αργότερα στη ζωή τους, σπάνια μεταβιβάζονται σε οικογένειες.
Τα σιωπηλά συμπτώματα
Συχνά, τα άτομα με αγγειακές δυσπλασίες εγκεφάλου δεν εμφανίζουν σημεία ή συμπτώματα μέχρι να ραγεί η δυσπλασία, προκαλώντας αιμορραγία. Αυτή η ρήξη είναι το πρώτο σημάδι στις μισές περίπου περιπτώσεις αγγειακών δυσπλασιών του εγκεφάλου. Ωστόσο, μπορεί να εμφανιστούν και με άλλα συμπτώματα και να περιλαμβάνουν επιληπτικές κρίσεις, πονοκεφάλους ή αδυναμία σε ένα μέρος του σώματος.
Μπορούν επίσης να εμφανιστούν πιο σοβαρά συμπτώματα, ανάλογα με τη θέση της δυσπλασίας, συμπεριλαμβανομένων σοβαρών πονοκεφάλων, απώλειας όρασης, δυσκολίας στην ομιλία, σύγχυση και σοβαρή αστάθεια. Αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως μεταξύ 10 και 40 ετών, με τα αποτελέσματα να αναπτύσσονται αργά με την πάροδο του χρόνου και συχνά να προκαλούν συμπτώματα στην πρώιμη ενήλικη ζωή.
Πότε να ζητήσετε βοήθεια
Εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε αρχίσετε να αντιμετωπίζετε επιληπτικές κρίσεις, πονοκεφάλους ή άλλα συμπτώματα που συνδέονται με τις αγγειακές δυσπλασίες του εγκεφάλου, είναι σημαντικό να αναζητήσετε άμεση ιατρική βοήθεια. Η αιμορραγία του εγκεφάλου λόγω αγγειακών δυσπλασιών είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση που απαιτεί επείγουσα φροντίδα.
Τι προκαλεί την αγγειακή δυσπλασία εγκεφάλου
Η ακριβής αιτία της αγγειακής δυσπλασίας του εγκεφάλου είναι άγνωστη, πιστεύεται ότι υπάρχει κατά τη γέννηση και σχηματίζεται κατά την ανάπτυξη του εμβρύου. Μερικά άτομα με κληρονομικές παθήσεις που επηρεάζουν το σχηματισμό αιμοφόρων αγγείων, όπως η κληρονομική αιμορραγική τελαγγειεκτασία, επίσης γνωστή ως σύνδρομο Osler-Weber-Rendu, μπορεί να αναπτύξουν αγγειακές δυσπλασίες του εγκεφάλου.
Σε μια αγγειακή δυσπλασία, το αίμα ρέει γρήγορα και απευθείας από τις αρτηρίες στις φλέβες, παρακάμπτοντας τους περιβάλλοντες ιστούς. Αυτή η μη φυσιολογική ροή αίματος μπορεί να ασκήσει υπερβολική πίεση στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, οδηγώντας σε αρκετές επιπλοκές και αιμορραγία.
Παράγοντες κινδύνου και επιπλοκές
Οι εγκεφαλικές αγγειακές δυσπλασίες μπορούν να επηρεάσουν οποιονδήποτε, αλλά οι άνδρες και τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό της πάθησης έχουν υψηλότερο κίνδυνο. Οι επιπλοκές της αγγειακής δυσπλασίας του εγκεφάλου περιλαμβάνουν αιμορραγία στον εγκέφαλο, λόγω της πίεσης στα λεπτά και αδύναμα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, μειωμένη παροχή οξυγόνου στους εγκεφαλικούς ιστούς και πιθανή εγκεφαλική βλάβη.
Θεραπευτικές επιλογές: Εστίαση στις ενδαγγειακές επεμβάσεις
Όταν πρόκειται για τη θεραπεία των αγγειακών δυσπλασιών του εγκεφάλου, ο πρωταρχικός στόχος είναι η πρόληψη της αιμορραγίας στον εγκέφαλο, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλες σοβαρές επιπλοκές. Υπάρχουν διάφορες διαθέσιμες επιλογές θεραπείας, ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση της δυσπλασίας, καθώς και τη συνολική υγεία του ασθενούς.
Μία από τις πιο υποσχόμενες θεραπείες είναι ο ενδαγγειακός εμβολισμός. Αυτή η ελάχιστα επεμβατική μέθοδος περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός καθετήρα στα αιμοφόρα αγγεία, ο οποίος οδηγείται στη θέση της δυσπλασίας. Μόλις τοποθετηθεί, ο γιατρός εγχέει μια ειδική ουσία μέσω του καθετήρα για να φράξει τα ανώμαλα αιμοφόρα αγγεία, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο ρήξης. Αυτή η θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνη της ή, σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες, όπως χειρουργική επέμβαση ή ακτινοχειρουργική, για να μειωθεί το μέγεθος της δυσπλασίας και να γίνει ασφαλέστερη η αφαίρεση ή η θεραπεία. Εμβολισμοί αγγειακών δυσπλασιών του εγκεφάλου διενεργούνται σε εξειδικευμένα Κέντρα όπως το Κέντρο Εμβολισμών ΚΝΣ του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» με εξειδικευμένη επιστημονική ομάδα και υπεύθυνη την επεμβατική νευρακτινολόγο Μαρία Πολίτη.
Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν τη στερεοτακτική ακτινοχειρουργική, μια θεραπεία ακτινοβολίας υψηλής ακρίβειας που στοχεύει τη δυσπλασία, και τη χειρουργική εκτομή, όπου η δυσπλασία αφαιρείται μέσω της παραδοσιακής χειρουργικής.
Η καλύτερη επιλογή θεραπείας διαφέρει από άτομο σε άτομο, ανάλογα με διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των χαρακτηριστικών της δυσπλασίας και της συνολικής κατάστασης της υγείας του ασθενούς. Πάντα να συμβουλεύεστε έναν ειδικό στις αγγειακές δυσπλασίες για εξατομικευμένες ιατρικές συμβουλές.
Συμπερασματικά, αν και οι αγγειακές δυσπλασίες εγκεφάλου αντιπροσωπεύουν περίπου το 2% όλων των αιμορραγικών εγκεφαλικών επεισοδίων κάθε χρόνο, η επίγνωση αυτής της κατάστασης είναι σχετικά χαμηλή. Η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία μπορεί να αποτρέψει επικίνδυνες επιπλοκές, καθιστώντας ζωτικής σημασίας την ενημέρωση σχετικά με αυτήν την κρυφή απειλή για την υγεία.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Ο Παναγιώτης Παπαναγιώτου είναι αναπληρωτής καθηγητής Ακτινολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών στο Α΄ Εργαστήριο του Αρεταίειου Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου και καθηγητής Νευροακτινολογίας του Νοσοκομείου Bremen-Mitte της Βρέμης. Αποτελεί μέλος της επιστημονικής ομάδας του Κέντρου Εμβολισμών ΚΝΣ του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός». Είναι επεμβατικός νευροακτινολόγος και θεωρείται ειδικός στις επεμβατικές θεραπείες στα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και στα ανευρύσματα εγκεφάλου με πλούσιο συγγραφικό και ερευνητικό έργο.
Διαβάστε αναλυτικά ΕΔΩ
