Γράφει η Βασιλική Συριοπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής ΕΚΠΑ, λοιμωξιολόγος Παίδων ΜΗΤΕΡΑ
Η παρακολούθηση στο σχολείο ευνοεί τη μετάδοση πολλών παθογόνων μικροοργανισμών (μικροβίων, ιών, παρασίτων, μυκήτων) από άτομο σε άτομο, που προκαλούν λοιμώξεις του αναπνευστικού και γαστρεντερικού συστήματος, λοιμώξεις δέρματος και άλλων συστημάτων, λόγω της καθημερινής στενής επαφής πολλών παιδιών. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, λόγω νόσησης των παιδιών από λοιμώξεις, χάνονται εκατομμύρια σχολικών ημερών παγκοσμίως. Σε μελέτη που έγινε το 2011 στις ΗΠΑ αναφέρεται ότι: α) το 40% των μαθητών των δημόσιων σχολείων, ηλικίας 5-17 ετών, απουσιάζει τρεις ή περισσότερες ημέρες από το σχολείο λόγω ασθένειας ή ατυχήματος και β) 22 εκατομμύρια σχολικές ημέρες χάνονται ετησίως λόγω ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού (κοινό κρυολόγημα) και 38 εκατομμύρια ημέρες λόγω της νόσησης από γρίπη.
Τα νοσήματα που μεταδίδονται στο σχολείο είναι:
- Λοιμώξεις του αναπνευστικού κυρίως ιογενείς, όπως το κοινό κρυολόγημα, που προκαλούν ρινοϊοί, αδενοϊοί και κορονοϊοί, η γρίπη, σπανιότερα η λοιμώδης μονοπυρήνωση, η ανεμευλογιά, η ιλαρά και η παρωτίτιδα, μικροβιακές λοιμώξεις, όπως ο κοκκύτης και η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα, ή λοιμώξεις από μικρόβια που αποικίζουν το φάρυγγα και προκαλούν μηνιγγίτιδα, μικροβιαιμία και πνευμονία. Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού μεταδίδονται κυρίως με τα σταγονίδια, με το βήχα ή το φτάρνισμα από παιδιά που νοσούν ή με τα μολυσμένα χέρια ή μολυσμένα αντικείμενα από τις εκκρίσεις του ασθενούς (σάλιο, βλέννη, κόπρανα). Τα σταγονίδια μολύνουν υγιή άτομα του άμεσου περιβάλλοντος με την εισπνοή ή με την επαφή με μολυσμένα χέρια ή αντικείμενα.
- Λοιμώξεις του γαστρεντερικού, που μεταδίδονται με τα άπλυτα χέρια ή με μολυσμένη τροφή ή νερό, οφείλονται σε ιούς (ροταϊό, νοροϊό, εντεροϊούς, ιό ηπατίτιδας Α), μικρόβια (σαλμονέλα, σιγκέλα, κολοβακτηρίδιο, καμπυλοβακτηρίδιο) και παράσιτα (οξύουροι, ασκαρίδες, κρυπτοσπορίδιο) και εκδηλώνονται με διάρροια, εμέτους, πυρετό ή άλλα συμπτώματα.
- Λοιμώξεις δέρματος και τριχωτού της κεφαλής, που μεταδίδονται με επαφή με τον πάσχοντα. Αυτές είναι μικροβιακές λοιμώξεις από σταφυλόκοκκο και στρεπτόκοκκο, γνωστές ως πυοδερμία, και παρασιτικές λοιμώξεις, όπως η ψώρα (δερματοπάθεια που οφείλεται στο άκαρι της ψώρας), καθώς και η φθειρίαση του τριχωτού της κεφαλής, που οφείλεται στις ψείρες. Για την πρόληψη των λοιμώξεων στο σχολείο απαιτούνται:
- Οι άρρωστοι μαθητές και το διδακτικό προσωπικό να παραμένουν στο σπίτι μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματα.
- Συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερόκαι εκπαίδευση για σωστή υγιεινή των χεριών. Τα χέρια πρέπει να πλένονται μετά τη χρήση της τουαλέτας, πριν από τη λήψη οποιασδήποτε τροφής, μετά τον καθαρισμό της μύτης, κυρίως σε συνάχι, και όταν είναι λερωμένα.
- Ανοσοποίηση με εμβολιασμό κάθε παιδιού σύμφωνα με το εθνικό χρονοδιάγραμμα εμβολιασμών πριν πάει στο σχολείο ή αργότερα. Πολλές παιδιατρικές λοιμώξεις προλαμβάνονται με εμβολιασμό, που αποτελεί τον αποτελεσματικότερο τρόπο πρόληψης.
- Ενημέρωση των μαθητών και του διδακτικού προσωπικού για τους τρόπους πρόληψης των λοιμώξεων. Επίσης, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτείνει τα ακόλουθα για την προστασία των παιδιών στο σχολείο έναντι του COVID-19:
- Τα παιδιά και το προσωπικό του σχολείου να εκπαιδεύονται σχετικά με τα συμπτώματα του COVID-19 και την πρόληψή του (ιδιαίτερα για τη σημασία του πλυσίματος των χεριών και την αναπνευστική υγιεινή).
- Οι χώροι του σχολείου και οι εγκαταστάσεις του να είναι καθαρά και με συνθήκες υγιεινής.
- Το πλύσιμο των χεριών να γίνεται με σαπούνι και τρεχούμενο νερό για 40 δευτερόλεπτα ή να καθαρίζονται τα χέρια με τρίψιμο με αντισηπτικό που έχει βάση το οινόπνευμα. Το σχολείο να είναι εξοπλισμένο με προϊόντα υγιεινής.
- Οι μαθητές και το προσωπικό του σχολείου που έχει συμπτώματα να απομακρύνονται από το σχολείο.
- Αν κάποιος μαθητής εμφανίσει συμπτώματα στο σχολείο, πρέπει να απομακρύνεται άμεσα από τους συμμαθητές του, να ενημερώνονται οι γονείς του και να εξετάζεται από γιατρό όσο το δυνατόν συντομότερα.
- Οι μαθητές να αποφεύγουν να αγγίζουν τα μάτια, τη μύτη και στόμα τους κυρίως με άπλυτα χέρια.
- Οι γονείς να μην πηγαίνουν το παιδί τους στο σχολείο, αν έχει συμπτώματα πιθανά με COVID-19, όπως πυρετό, βήχα, πονόλαιμο ή κεφαλαλγία.
- Να αποφεύγεται η στενή επαφή ανάμεσα στα παιδιά, όπως χειραψία και αγκαλιά, κυρίως αν παρουσιάζουν συμπτώματα. Να αποφεύγεται ο συνωστισμός των μαθητών κατά την είσοδο και την έξοδο από την τάξη.
- Οι μαθητές να μη μοιράζονται αντικείμενα, εάν είναι δυνατόν, και να τους υπενθυμίζουμε να ασκούν καλή προσωπική υγιεινή
Δείτε το άρθρο όπως δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Health – Τεύχος 12:
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΥΡΙΟΠΟΥΛΟΥ
Η Βασιλική Συριοπούλου είναι λοιμωξιολόγος στο Παίδων ΜΗΤΕΡΑ.
ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ & ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΊ ΤΊΤΛΟΙ:
- Πτυχίο Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).
- Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής, ΕΚΠΑ, με βαθμό «Άριστα». • Ειδικότητα Παιδιατρικής
- Εξειδίκευση στη Λοιμωξιολογία
- Υφηγήτρια Παιδιατρικής ΕΚΠ
- Επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής-Λοιμώξεων ΕΚΠΑ. • Αναπληρώτρια καθηγήτρια Παιδιατρικής-Λοιμώξεων ΕΚΠΑ. • Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Λοιμώξεων ΕΚΠΑ
- Ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής-Λοιμώξεων ΕΚΠΑ