Πως θα φροντίσετε έναν ασθενή με Αλτσχάϊμερ στην καθημερινή του ζωή

Η φροντίδα ενός ασθενή με νόσο Αλτσχάϊμερ μπορεί κάποιες φορές να είναι αρκετά δύσκολη. Υπάρχουν όμως διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης της κατάστασης, οι οποίοι έχουν προκύψει από την εμπειρία των ίδιων των φροντιστών. Η Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών μας δίνει τις ακόλουθες συμβουλές που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές και που μπορείτε να ακολουθήσετε.

Πλύσιμο και προσωπική υγιεινή
Το άτομο που πάσχει από νόσο Αλτσχάιμερ μπορεί να ξεχνά να πλυθεί ή να μην αναγνωρίζει πλέον την ανάγκη να το κάνει ή μπορεί να έχει ξεχάσει πώς να το κάνει. Σε μια τέτοια κατάσταση είναι σημαντικό να σέβεστε την αξιοπρέπειά του όταν τον βοηθάτε.

• Διατηρήστε τις προηγούμενες συνήθειές του σε σχέση με το πλύσιμο, όσο γίνεται.
• Αν ο ασθενής αρνείται να κάνει μπάνιο, δοκιμάστε ξανά λίγο αργότερα, που πιθανόν να έχει αλλάξει διάθεση. 
• Αφήστε τον να κάνει όσο το δυνατόν περισσότερα χωρίς βοήθεια. 
• Αν δείξει ότι ντρέπεται, ίσως είναι καλό να παραμείνουν καλυμμένα κάποια τμήματα του σώματος κατά τη διάρκεια του μπάνιου.
• Η ασφάλεια στο μπάνιο είναι σημαντική, γι’ αυτό είναι χρήσιμο να υπάρχει μια λαβή από την οποία μπορεί ο ασθενής να κρατηθεί, ένα μη ολισθηρό πλαστικό χαλάκι στην μπανιέρα ή έξτρα κάθισμα.
• Αν το μπάνιο θεωρείται δύσκολο και προκαλεί συγκρούσεις, το ντους μπορεί να αποδειχθεί ευκολότερη λύση.

Ντύσιμο
Ο ασθενής συχνά δεν ξέρει πώς να ντυθεί ή δεν αναγνωρίζει την ανάγκη να αλλάξει ρούχα. Ορισμένες φορές εμφανίζεται δημόσια με ατημέλητο ή ακατάλληλο ντύσιμο.
• Ενθαρρύνετε την ανεξαρτησία του ασθενούς στο ντύσιμο.
• Τοποθετήστε τα ρούχα με τη σειρά που πρέπει να φορεθούν.
• Αποφύγετε τα ρούχα που κουμπώνουν δύσκολα, τα παπούτσια με κορδόνια κ.ο.κ.
• Επαναλαμβάνετε πολλές φορές τις οδηγίες, αν είναι απαραίτητο 

Τουαλέτα και ακράτεια
Το άτομο που πάσχει από νόσο Αλτσχάιμερ μπορεί να χάσει την ικανότητα να αναγνωρίζει πότε πρέπει να πάει στην τουαλέτα, πού είναι η τουαλέτα ή τι πρέπει να κάνει εκεί.
• Aναπτύξτε ένα πρόγραμμα χρήσης της τουαλέτας.
• Bάλτε στην πόρτα της τουαλέτας μια ταμπέλα με έντονα χρώματα και μεγάλα γράμματα.
• Αφήνετε την πόρτα της τουαλέτας ανοιχτή, ώστε να είναι εύκολο να τη βρει.
• Φροντίστε ώστε τα ρούχα που φοράει να βγαίνουν εύκολα.
• Περιορίστε σε λογικά πλαίσια την κατανάλωση υγρών πριν τον ύπνο.
• Τη νύχτα, αφήστε το φως του μπάνιου αναμμένο.
• Μερικές φορές βοηθά η χρήση δοχείου νυκτός.

Διατροφή
Οι ασθενείς που πάσχουν από άνοια συχνά ξεχνούν εάν έχουν φάει ή πώς να χρησιμοποιήσουν το πιρούνι και το κουτάλι. Στα προχωρημένα στάδια της νόσου, μπορεί να χρειάζονται κάποιον να τους ταΐσει. Μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να μασήσουν σωστά ή να καταπιούν. Ας σημειωθεί, τέλος, ότι καθώς το αίσθημα της δίψας αμβλύνεται στους ηλικιωμένους, χρειάζεται η τακτή υπενθύμιση λήψης υγρών.

• Μπορεί να χρειαστεί να θυμίσετε στον ασθενή πώς να τρώει.
• Χρησιμοποιήστε τροφή που μπορεί να τρώγεται με τα δάχτυλα, είναι ευκολότερο και δεν δημιουργεί ακαταστασία.
• Μοιράστε το φαγητό σε μικρές μπουκιές, ώστε να μην πνιγεί ο ασθενής. Στα προχωρημένα στάδια της νόσου, μπορεί να είναι απαραίτητο να πολτοποιείτε ή να διαλύετε την τροφή. 
• Θυμίστε στον ασθενή να τρώει αργά.
• Έχετε πάντα υπόψη σας ότι ο ασθενής μπορεί να μην είναι σε θέση να διακρίνει το ζεστό ή το κρύο και μπορεί να καεί από τροφές ή υγρά υψηλής θερμοκρασίας.
• Εάν ο ασθενής δυσκολεύεται να καταπιεί, ζητήστε από το γιατρό σας να σας δείξει μια τεχνική προκειμένου να διευκολύνετε την κατάποση.
• Σερβίρετε μια μερίδα τροφής κάθε φορά.

 
Δυσκολίες στον ύπνο
Ο ασθενής που πάσχει από τη νόσο Αλτσχάιμερ μπορεί να είναι ανήσυχος το βράδυ και να ενοχλεί την υπόλοιπη οικογένεια. Αυτό μπορεί να είναι το πιο κουραστικό πρόβλημα στο ρόλο σας ως φροντιστή.
• Προσπαθήστε να τον εμποδίσετε να κοιμάται κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Προσθέστε περισσότερη σωματική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Προσπαθήστε να τον κάνετε να αισθάνεται όσο πιο άνετα γίνεται την ώρα του ύπνου.

Επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές
Ο ασθενής μπορεί να ξεχνά από τη μια στιγμή στην άλλη τι έχει ειπωθεί, με αποτέλεσμα να επαναλαμβάνει τις ίδιες ερωτήσεις και πράξεις πολλές φορές.
• Προσπαθήστε να αποσπάσετε την προσοχή του, δίνοντάς του κάτι άλλο να ασχοληθεί.
• Γράψτε σε ένα χαρτί τις απαντήσεις στις ερωτήσεις που επαναλαμβάνει συχνά.
• Οπλιστείτε με υπομονή και απαντήστε όσες περισσότερες φορές μπορείτε.

Προσκόλληση
Ο ασθενής με νόσο Αλτσχάιμερ μπορεί να εξαρτηθεί υπερβολικά από σας και να σας ακολουθεί παντού. Αυτό μπορεί να είναι ενοχλητικό, αντιμετωπίζεται δύσκολα και σας στερεί την ιδιωτική σας ζωή. Ο ασθενής μπορεί να συμπεριφέρεται έτσι λόγω της ανασφάλειας και του φόβου που τον διακατέχει.
• Δώστε του κάτι που να του τραβά την προσοχή την ώρα που φεύγετε
• Μοιραστείτε τη φροντίδα του με άλλα μέλη της οικογένειάς σας, ώστε να έχετε προσωπικό χρόνο και ευκαιρίες για ξεκούραση και διασκέδαση

Παραλήρημα και ψευδαισθήσεις
Δεν είναι ασυνήθιστο ένα άτομο που πάσχει από άνοια να έχει παραλήρημα και ψευδαισθήσεις. Για τον ασθενή, το παραλήρημα είναι πραγματικό, του προκαλεί φόβο και μπορεί να οδηγήσει σε ενοχλητικές συμπεριφορές αυτοπροστασίας. Αν ο ασθενής έχει ψευδαισθήσεις, τότε μπορεί να βλέπει ή να ακούει πράγματα που δεν υπάρχουν, όπως για παράδειγμα μορφές στα πόδια του κρεβατιού ή ανθρώπους να του μιλάνε.
• Μην επιχειρηματολογείτε στον ασθενή σχετικά με την εγκυρότητα αυτών που βλέπει ή ακούει, είναι μάταιο.
• Όταν ο ασθενής νιώσει φόβο, προσπαθήστε να τον καθησυχάσετε. Το να του μιλήσετε με ήρεμη φωνή και να του κρατήσετε το χέρι μπορεί να τον ανακουφίσει.
• Τραβήξτε του την προσοχή σε κάτι που υπάρχει ή συμβαίνει πραγματικά γύρω.