Υγεία: Ποια συμπτώματα θα σας προειδοποιήσουν, εάν κινδυνεύετε από…

…καρκίνο του πνεύμονα, καρκίνο του στομάχου, καρκίνο του λάρυγγα, καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, φλεβική ανεπάρκεια, ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας, σπαστική κολίτιδα, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, πνευμονική αρτηριακή υπέρταση, έμφραγμα του μυοκαρδίου

Του Άρη Μπερζοβίτη

Τα συμπτώματα που περιγράφονται είναι τα πιο συχνά που αναφέρονται στις συγκεκριμένες παθήσεις και έχουν καταγραφεί από τις αντίστοιχες επιστημονικές εταιρείες. Ωστόσο θα πρέπει να επισημανθεί ότι υπάρχουν περιπτώσεις που ο ασθενής δεν παρουσιάζει συμπτώματα, αλλά και περιπτώσεις που μερικά από τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται και σε άλλες (διαφορετικές μεταξύ τους) παθήσεις. Η παρακάτω αναφορά δεν αναιρεί την επίσκεψη στον ειδικό γιατρό, ο οποίος μετά από εξετάσεις θα κάνει την ακριβή διάγνωση και θεραπεία.

…ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

Ο καρκίνος του πνεύμονα συχνά δεν παρουσιάζει συμπτώματα, παρά μόνο αφού φτάσει σε εκτεταμένο στάδιο ή έχει επεκταθεί και σε άλλα όργανα εκτός της κοιλότητας του θώρακα. Έτσι, λιγότερο από 20% των ασθενών διαγιγνώσκονται έγκαιρα, όταν οι πιθανότητες για πλήρη ίαση είναι μεγαλύτερες. Τα συνηθέστερα συμπτώματα με τα οποία εμφανίζονται οι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα είναι:

• Βήχας με ή χωρίς απόχρεμψη.
• Απώλεια σωματικού βάρους.
• Δύσπνοια.
• Θωρακικός πόνος (που συχνά επιδεινώνεται με την αναπνοή).
• Αιμόπτυση.
• Πληκτροδακτυλία, δηλαδή παραμόρφωση του σχήματος των νυχιών που γίνονται σαν το εξογκωμένο άκρο μπαγκέτας (πλήκτρου) τυμπάνου. Εμφανίζεται σε καπνιστές, καθώς και σε πολλές πνευμονικές παθήσεις, όπως και στον καρκίνο του πνεύμονα.
• Πυρετός ή δεκατική πυρετική κίνηση (δέκατα).
• Αδυναμία, καταβολή, εύκολη κόπωση.
• Πρήξιμο κεφαλής και τραχήλου.
• Δυσκολία στην κατάποση της τροφής.
• Συριγμός της αναπνοής κατά την εισπνοή.
• Βραχνάδα φωνής.

Ορισμένες φορές η ανακάλυψη του όγκου είναι τυχαία, οπότε ο ασθενής είναι ασυμπτωματικός.

Όμως συχνά τα σημεία και τα συμπτώματα της νόσου δεν φαίνεται να σχετίζονται με τον πνεύμονα και την αναπνοή. Αυτό συμβαίνει σε περιπτώσεις που ο καρκίνος έχει επεκταθεί και σε άλλα όργανα (μεταστάσεις). Τέτοια συμπτώματα που τελικά μπορεί να οδηγήσουν στην διάγνωση καρκίνου είναι:

• Πόνος στα οστά.
• Αδυναμία και μούδιασμα στα χέρια ή στα πόδια, συνήθως ομόπλευρα (δεξιά ή αριστερά).
• Ζαλάδα.
• Κίτρινο χρώμα του δέρματος και του «λευκού» του ματιού (ίκτερος).
• Σκληρή διόγκωση στο πλάι του αυχένα.
• Βραχνάδα φωνής.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι κανένα από τα προαναφερθέντα συμπτώματα δεν εμφανίζεται μόνο στον καρκίνο του πνεύμονα. Τόσο όσα σχετίζονται άμεσα με το αναπνευστικό (βήχας, δύσπνοια, αιμόπτυση) όσο και τα γενικά (πυρετός, ανορεξία, απώλεια βάρους, αδυναμία) εμφανίζονται και σε παθήσεις που δεν χαρακτηρίζονται ως κακοήθεις. Συμπτώματα όμως από το αναπνευστικό σε ενεργό ή πρώην καπνιστή που επιμένουν για περισσότερο από 15 ημέρες, πρέπει να ελέγχονται με μεγαλύτερη προσοχή με ακτινογραφία θώρακα, εξετάσεις αίματος κλπ.

…ΚΑΡΚΙΝΟ ΣΤΟΜΑΧΟΥ

Ο καρκίνος του στομάχου, στα αρχικά του στάδια, δεν δημιουργεί συμπτώματα που να οδηγούν τον ασθενή στο γιατρό. Για το λόγο αυτό η ασθένεια βρίσκεται σε προχωρημένα στάδια, όταν γίνεται η διάγνωση.

Ο καρκίνος αυτός, εκτός από το γεγονός ότι μπορεί να επεκταθεί τοπικά σε σημαντικό βαθμό προτού γίνει η διάγνωση, παράλληλα είναι δυνατόν να κάνει μεταστάσεις σε άλλα όργανα. Η αντιμετώπιση του καρκίνου του στομάχου μπορεί να είναι αποτελεσματικότερη με καλύτερη πρόγνωση, εάν η διάγνωση γίνει έγκαιρα με ανίχνευση της νόσου προτού ακόμη εξαπλωθεί.

Τα συχνότερα συμπτώματα είναι:

• Ανορεξία.
• Απροσδόκητη απώλεια βάρους.
• Αποστροφή προς το κρέας.
• Πόνος στην κοιλιά.
• Αίσθημα πληρότητας στο στομάχι, έστω και με τη λήψη μικρών ποσοτήτων φαγητού.
• Δυσπεψία, αναγούλες και εμετοί που περιέχουν αίμα.
• Μέλαινα (αίμα στα κόπρανα από το άνω πεπτικό σύστημα που έχει πάρει κατά τη δίοδο του στο πεπτικό σωλήνα μαύρο χρώμα).
• Αδυναμία, κούραση.

Είναι σημαντικό οι ασθενείς που έχουν πόνο στην κοιλιά ή στο στομάχι, να μην παίρνουν φάρμακα μόνοι τους χωρίς να συμβουλεύονται το γιατρό τους. Πράγματι πολλοί άνθρωποι μετά από μια πρώτη διάγνωση γαστρίτιδας ή έλκους, αποκτούν τη συνήθεια να παίρνουν διάφορα φάρμακα από μόνοι τους χωρίς να επισκεφτούν ξανά το γιατρό τους.

Είναι όμως δυνατόν οι επαναλαμβανόμενοι πόνοι να οφείλονται σε κάτι διαφορετικό. Ο γιατρός μπορεί να κρίνει ότι επιβάλλεται γαστροσκόπηση που θα δείξει τι πραγματικά συμβαίνει. Η εξέταση αυτή μπορεί έγκαιρα να βρει, εάν υπάρχει, καρκίνος στο στομάχι. Η λήψη φαρμάκων χωρίς ιατρική συμβουλή από τους ασθενείς για πόνους στο στομάχι και στην κοιλιά, είναι αιτία απώλειας πολύτιμου χρόνου για να τεθεί η διάγνωση καρκίνου στο στομάχι.

…ΚΑΡΚΙΝΟ ΛΑΡΥΓΓΑ

Πρέπει να ζητήσετε γρήγορα τη συμβουλή γιατρού αν έχετε:

• Επίμονη βραχνάδα της φωνής που εγκαθίσταται προοδευτικά.
• Δυσκολία στην κατάποση.
• Επίμονο πόνο στο λαιμό ή πόνο που εκδηλώνεται κατά την κατάποση.
• Πόνο στο αυτί.
• Εμφάνιση μάζας στο λαιμό.
• Αλλαγές στη φωνή.

Τα άτομα που παρουσιάζουν αλλαγές στη φωνή και επίμονη βραχνάδα, πρέπει να επισκεφθούν το συντομότερο το γιατρό τους, ειδικά όταν καπνίζουν και καταναλώνουν πολύ αλκοόλ.

…ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΡΧΕΩΝ

Ο καρκίνος των όρχεων, αν ανιχνευθεί εγκαίρως, θεραπεύεται σε ποσοστό που φτάνει το 90%, ενώ οι ασθενείς συνήθως μπορούν να διατηρήσουν την σεξουαλική και αναπαραγωγική ικανότητά τους. Οι περισσότεροι όγκοι στους όρχεις γίνονται πρώτα αντιληπτοί από τους ίδιους τους ασθενείς, είτε τυχαία είτε στη διάρκεια μιας αυτοεξέτασης όρχεος. Συνήθως αντιλαμβάνονται ένα ογκίδιο με μέγεθος φασολιού (μπορεί βέβαια να είναι και πολύ μεγαλύτερο), το οποίο σπανίως προκαλεί πόνο. Άλλα ύποπτα συμπτώματα είναι η διόγκωση του όρχεως, το αίσθημα βάρους σε αυτόν ή η αιφνίδια συσσώρευση υγρού στο όσχεο, ένας περίεργος πόνος στο κάτω μέρος της κοιλιάς ή στην βουβωνική χώρα ή ακόμα και διόγκωση ή ευαισθησία στο στήθος.

…ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας μπορεί να μην έχει καθόλου συμπτώματα μέχρι να προχωρήσει σε πιο σοβαρή μορφή. Αν και μη ειδικά, τα συμπτώματα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Μη φυσιολογική κολπική αιμορραγία.
• Πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.
• Μη φυσιολογικά κολπικά υγρά.
• Πόνο στην πυελική περιοχή.

…ΦΛΕΒΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Πόδια πρησμένα, κουρασμένα, με αίσθημα βάρους και πόνο είναι τα κύρια και ενοχλητικά συμπτώματα, ιδίως όταν ο καιρός είναι ζεστός, και έπειτα από μια κουραστική ημέρα. Επίσης ανησυχητικά σημάδια είναι τα εξής:

• Κνησμός με ερεθισμό και ευαισθησία του δέρματος.
• Ήπιοι μυϊκοί σπασμοί, μυοκλωνίες και κράμπες.
• Υπέρχρωση του δέρματος και αντιαισθητική διόγκωση των φλεβών.
• Άτονα έλκη των κνημών που επουλώνονται εξαιρετικά δύσκολα.
• Εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση και πιθανή πνευμονική εμβολή.

…ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙΔΑΣ

Σε κάθε περίπτωση που θα σας παρουσιαστεί οποιοδήποτε σύμπτωμα από τα ακόλουθα, θα πρέπει να το αναφέρετε στον οφθαλμίατρό σας:

• Μειωμένη, θολή κεντρική όραση ή λιγότερο ακριβής (μειωμένη οπτική οξύτητα).
• Παραμόρφωση της όρασης (βλέπουμε αντικείμενα κυματιστά ή με καμπύλες).
• Ξεθωριασμένα γράμματα και χρώματα (απώλεια της Contrast Sensitivity).
• Δυσκολία στο διάβασμα.
• Δυσκολία στην αναγνώριση προσώπων.
• Κενό ή τυφλό σημείο στη κεντρική όραση (Κεντρικό Σκότωμα).

…ΣΠΑΣΤΙΚΗ ΚΟΛΙΤΙΔΑ

Χαρακτηριστικά συμπτώματα της νόσου είναι ο μετεωρισμός (φούσκωμα), ο κοιλιακός πόνος και οι διαταραχές στις κενώσεις, που χαρακτηρίζονται από υφέσεις και εξάρσεις δυσκοιλιότητας και διάρροιας, αλλά και βλεννώδεις κενώσεις. Εξαιτίας αυτών των διαταραχών οι ασθενείς με σπαστική κολίτιδα εμφανίζουν διακυμάνσεις στο βάρος τους. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα συμπτώματα της νόσου είναι κοινά με πολλές παθήσεις του πεπτικού συστήματος, γεγονός που δυσκολεύει τη διάγνωση.

…ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ

Τα πρώιμα συμπτώματα, που προειδοποιούν για επικείμενο «εγκεφαλικό» είναι:

• Δυσχέρεια στην κατανόηση αυτών που λένε οι άλλοι.
• Δυσχέρεια στην ομιλία.
• Μούδιασμα.
• Aδυναμία στο πρόσωπο και στα άνω και κάτω άκρα, που εμφανίζονται στην μία ή την άλλη πλευρά του σώματος.
• Θαμπάδα ή απώλεια όρασης, πιο συχνά μόνο στο ένα μάτι.
• Ζάλη, ίλιγγος, αστάθεια στη βάδιση ή / και πτώση από απώλεια των αισθήσεων.

…ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ

Στις περισσότερες περιπτώσεις, το πλέον πρώιμο σύμπτωμα είναι η δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή) κατά τη σωματική προσπάθεια. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν το συγκοπτικό επεισόδιο, την κόπωση, το περιφερικό οίδημα, το αίσθημα σύσφιξης στον θώρακα, καθώς και τον πόνο που ομοιάζει με στηθάγχη, ιδιαίτερα κατά τη σωματική προσπάθεια.

Τα συμπτώματα μπορεί να μην είναι εμφανή στην αρχή και συχνά αποδίδονται σε περισσότερο συνήθεις παθήσεις, όπως το άσθμα, η γενικότερη κόπωση ή η έλλειψη καλής σωματικής κατάστασης. Κατά συνέπεια, η διάγνωση της νόσου αυτής συνήθως καθυστερεί έως ένα πιο όψιμο στάδιο της νόσου. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν συνεχή δύσπνοια και κόπωση, οπότε η διεκπεραίωση ακόμη και απλών δραστηριοτήτων, όπως η ένδυση και η βάδιση μικρών αποστάσεων, καθίσταται δύσκολη

…ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ

Το έμφραγμα του μυοκαρδίου συμβαίνει συνήθως ξαφνικά και τα συμπτώματα του επιμένουν για πάνω από 20 λεπτά. Τα τυπικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Πόνο ή πίεση στο στήθος.
• Σφίξιμο στο στήθος.
• Πόνο ή πίεση στο στήθος που αντανακλά στον λαιμό, στον τράχηλο, στο σαγόνι, στον ώμο και στο χέρι.
• Επιγαστρικό πόνο.
• Αίσθημα καυσαλγίας στο στήθος ή δυσπεψίας.
• Δυσκολία στην ανάσα.

Επειδή το έμφραγμα συμβαίνει ξαφνικά μπορεί να προκαλέσει σημαντικού βαθμού άγχος. Μπορεί επίσης να προκαλέσει συμπτώματα όπως ναυτία, ζάλη, λιποθυμία, και εξεσημασμένη εφίδρωση.

Πολλοί ασθενείς με συμπτώματα εμφράγματος του μυοκαρδίου δεν αναζητούν ιατρική βοήθεια, επειδή νομίζουν ότι τα συμπτώματα τους οφείλονται σε άλλα νοσήματα και φοβούνται να παραδεχτούν ότι πρόκειται για κάτι σοβαρό και γενικά είναι απρόθυμοι να μεταβούν στο νοσοκομείο για διερεύνηση. Ωστόσο καθυστέρηση αναζήτησης ιατρικής βοήθειας αυξάνει τον κίνδυνο μόνιμης βλάβης στην καρδία ή θανάτου. Άρα όταν εμφανίζονται τα παραπάνω συμπτώματα πρέπει να καλείται ιατρική βοήθεια.