Του Άρη Μπερζοβίτη
Από τον Ιανουάριο μέχρι τώρα 48 περιστατικά με 12 θανάτους
ΕΟΔΥ: Τι πρέπει να προσέχουμε
Παιδίατροι: Μην αφήνετε τα παιδιά να εξαντλούνται στο παιχνίδι
Μετά την πανδημία COVID αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες ανέφεραν αυξημένο αριθμό περιπτώσεων διεισδυτικής νόσου από στρεπτόκοκκο ομάδας Α (iGAS) σε σχέση με παλαιότερα χρόνια. Ο ΕΟΔΥ ξεκίνησε την καταγραφή όλων των περιστατικών iGAS της χώρας στις αρχές του 2023.
Συνολικά, το 2023 δηλώθηκαν στον ΕΟΔΥ 90 περιστατικά iGAS (48 παιδιά και 42 ενήλικες) μεταξύ αυτών απεβίωσαν 23 (26%), 9 παιδιά και 14 ενήλικες. Από την αρχή του 2024, έχουν δηλωθεί 48 περιστατικά (21 παιδιά και 27 ενήλικες), μεταξύ των οποίων απεβίωσαν 12 (25%), 3 παιδιά και 9 ενήλικες.
Την Δευτέρα 12 Αυγούστου ο ΕΟΔΥ απέστειλε κλιμάκιο στο ΓΝ Ηλείας προκειμένου να διερευνήσει περιστατικό κατόπιν ενημέρωσης, ότι σε δείγματα από θανόντα ασθενή στην Ηλεία για τον οποίο αρχικά ως αιτία θανάτου είχε αναφερθεί τσίμπημα καφέ αράχνης, απομονώθηκε S. Pyogenes ομάδας Α.
Παράλληλα υπήρξαν πληροφορίες και για δεύτερο περιστατικό που κατέληξε με παρόμοια συμπτώματα (νεκρωτική κυτταρίτιδα / μυοσίτιδα στα κάτω άκρα) σε δείγματα του οποίου απομονώθηκε επίσης S. pyogenes.
Η απομόνωση έγινε και στις δυο περιπτώσεις σε νεκροτομικό υλικό. Ο ΕΟΔΥ προέβη σε συνεννόηση έτσι ώστε να αποσταλούν τα στελέχη σε εξειδικευμένο εργαστήριο και να γίνει περαιτέρω εργαστηριακή διερεύνηση.
Από το αναλυτικό ιστορικό που ελήφθη από τους οικείους των δυο περιστατικών, καθώς και από 3 ακόμα ασθενείς με κυτταρίτιδα / μυοσίτιδα που επισκέφτηκαν το ΓΝ Πύργου το ίδιο διάστημα δεν βρέθηκε κάποια κοινή έκθεση ή παράγοντας κινδύνου.
Παρά τη χρονική συγκυρία των δυο περιστατικών που απεβίωσαν, η διερεύνηση έδειξε ότι επρόκειτο για επισκέπτες στην περιοχή που διέμεναν σε διαφορετικές περιοχές της χώρας, με συμπτώματα που πιθανόν είχαν ξεκινήσει πριν τη μετάβασή τους στην Ηλεία ή αμέσως μετά από αυτήν.
Για να διαπιστωθεί αν υπάρχει αυξημένο ποσοστό φορείας στην κοινότητα πραγματοποιούνται σε συνεργασία με το ΓΝ Πύργου strep-test σε όσους προσέρχονται στα ΤΕΠ. Έως τώρα έχουν εξεταστεί 80 άτομα που προσήλθαν στο νοσοκομείο από τα οποία σε ένα βρέθηκε θετικό strep test το οποίο ελέγχεται περαιτέρω εργαστηριακά. Ο έλεγχος φορείας συνεχίζεται και θα συνεχιστεί και την επόμενη εβδομάδα.
Η συγκεκριμένη λοίμωξη δεν είναι συχνή αλλά έχει αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα. Για το λόγο αυτό υπενθυμίζουμε ότι τα βασικά μέτρα ατομικής προστασίας και η έγκαιρη επίσκεψη στο γιατρό σε περίπτωση συμπτωμάτων (πυρετός, φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, κυτταρίτιδα κ.λπ.) για την αναγνώριση της λοίμωξης από iGAS και την άμεση έναρξη αντιμικροβιακής και υποστηρικτικής θεραπείας είναι εξαιρετικά σημαντικά για την αίσια έκβαση της νόσου. Επίσης, θα πρέπει να εντοπίζονται οι στενές επαφές των περιπτώσεων iGAS από τις αρχές δημόσιας υγείας, να εκτιμάται η κατάστασή τους και να αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες που είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ.
Εξαιρετικά σημαντική κρίνεται η εγρήγορση των επαγγελματιών υγείας και ο έγκαιρος εργαστηριακός έλεγχος για τη διαχείριση των περιστατικών iGAS.
Με ανακοίνωση του ο ΕΟΔΥ επισημαίνει ότι θα συνεχίζει την ενισχυμένη επιτήρηση των περιστατικών λοίμωξης από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α (iGAS) σε όλη τη χώρα όσο και στην Ηλεία που εμφανίστηκαν τα τελευταία κρούσματα.
Πως μεταδίδεται και ποια συμπτώματα έχει
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (GAS) είναι η συνηθέστερη αιτία βακτηριακής φαρυγγίτιδας σε παιδιά σχολικής ηλικίας. Η κλινική εικόνα περιλαμβάνει πόνο στο λαιμό, πυρετό, κεφαλαλγία και σε ορισμένες περιπτώσεις συρρέον ερυθηματώδες εξάνθημα, το οποίο οφείλεται σε μία ή περισσότερες από τις ερυθρογόνες τοξίνες (οστρακιά). Η GAS φαρυγγίτιδα διαγιγνώσκεται με ταχεία δοκιμασία ανίχνευσης αντιγόνου (strep test) και καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος και αντιμετωπίζεται με χορήγηση αντιβιοτικών.
Σε σπάνιες περιπτώσεις ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μπορεί να εκδηλωθεί ως διεισδυτική λοίμωξη, αρχικά με μη ειδικά συμπτώματα (πυρετό, γενική κόπωση, απώλεια όρεξης) και ειδικά στα παιδιά, μπορεί να έχει ταχεία εξέλιξη σε σοβαρή και απειλητική για τη ζωή. Η κλινική εικόνα ενός κρούσματος iGAS μπορεί να προβάλει ως βακτηριαιμία, πνευμονία, μόλυνση του δέρματος και των οστών, μηνιγγίτιδα, κυτταρίτιδα, οστεομυελίτιδα, νεκρωτική απονευρωσίτιδα, στρεπτοκοκκικό τοξικό shock κλπ
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μεταδίδεται μέσω στενής επαφής με ένα μολυσμένο άτομο μέσω του βήχα και του φτερνίσματος ή από μια πληγή. Κάποιοι άνθρωποι είναι πιθανό να φέρουν τα βακτήρια χωρίς να αισθάνονται αδιαθεσία ή να παρουσιάζουν συμπτώματα κάποιας λοίμωξης και παράλληλα να μπορούν να τα μεταδώσουν. Ο κίνδυνος εξάπλωσης είναι πολύ μεγαλύτερος όταν ένα άτομο έχει συμπτώματα.
Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς
Όπως προαναφέραμε οι λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο προκαλούν διάφορα συμπτώματα όπως πονόλαιμο, πυρετό, ρίγη και μυϊκούς πόνους. Εάν το παιδί σας εμφανίζει αδιαθεσία, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας. Ειδικότερα οι γονείς θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τον παιδίατρο εάν:
· Τα συμπτώματα του παιδιού δεν παρουσιάζουν βελτίωση.
· Το παιδί σας τρώει λιγότερο από το κανονικό.
· Το παιδί σας παρουσιάζει σημάδια αφυδάτωσης.
· Το μωρό σας είναι κάτω των 3 μηνών και έχει θερμοκρασία 38℃ ή είναι μεγαλύτερο από 3 μηνών και έχει θερμοκρασία 39 ℃ ή υψηλότερη.
· Το παιδί σας φαίνεται πολύ κουρασμένο ή ευερέθιστο.
Παράλληλα η παιδίατρος Άννα Παρδάλη, αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελεύθερων Επαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής σε συνέντευξη της στην ΕΡΤ δίνει τις παρακάτω συμβουλές:
«Ο στρεπτόκοκκος είναι από ότι φαίνεται ένα μικρόβιο που αφορά όλες τις ηλικίες. Εν προκειμένω για τα παιδιά, οι γονείς θα πρέπει σίγουρα να έχουν τεταμένη την προσοχή τους, χωρίς όμως να πανικοβληθούν. Ο στρεπτόκοκκος είναι ένα πάρα πολύ συχνό νόσημα. Σκεφτείτε ότι στη διάρκεια των εξάρσεων, όπως είναι το χειμώνα τα περιστατικά μπορεί να είναι και χιλιάδες κάθε μέρα.
Θεωρώ ότι δεν πρέπει να ανησυχούμε πραγματικά σε σχέση με τον όγκο των περιστατικών. Πρέπει να το θυμούνται πάντα οι γονείς: Τα παιδιά δεν πρέπει να τα εξαντλούν. Γιατί τα παιδιά δεν έχουν όριο. Το παιχνίδι τους δεν σταματάει ποτέ. Εκτίθενται ενδεχομένως σε σωματική κούραση. Διαταράσσεται ο ύπνος τους, μπορεί να μην παίρνουν τα υγρά που χρειάζονται και όλα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε εξάντληση».
