Γράφει ο ΜΑΝΟΥΣΟΣ Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΥΛΑΚΗΣ, καθηγητής Χειρουργικής, διευθυντής Β΄ Χειρουργικής Κλινικής, Αρεταίειο Νοσοκομείο, ΕΚΠΑ
Η ίδρυση του Αρεταιείου Νοσοκομείου και της Β’ Χειρουργικής Κλινικής το 1898 έδωσε πολύ μεγάλη ώθηση στην ιατρική πανεπιστημιακή εκπαίδευση στη χώρα μας. Χιλιάδες φοιτητές της Ιατρικής, μετέπειτα γιατροί που άσκησαν το λειτούργημά τους στη χώρα μας ή διέπρεψαν στο εξωτερικό μυήθηκαν στην ιατρική επιστήμη στο Αρεταίειο Νοσοκομείο. Σήμερα, έναν αιώνα και πλέον μετά, το Αρεταίειο Νοσοκομείο εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, όσον αφορά στις ιατρικές αλλά και εκπαιδευτικές υπηρεσίες που προσφέρει.
Η Β’ Χειρουργική Κλινική και το Αρεταίειο Νοσοκομείο έναν αιώνα τώρα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, προσφέροντας πολύ υψηλής εξειδίκευσης ιατρικές υπηρεσίες. Είναι κέντρο αναφοράς στη Χειρουργική με ιδιαίτερη εξειδίκευση στη Χειρουργική Ογκολογία. Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιεί πάνω από 1.600 επεμβάσεις σε ογκολογικούς ασθενείς το χρόνο.
Τα μέλη ΔΕΠ της Β’ Χειρουργικής Κλινικής ανέρχονται σε 13 άτομα και σε αυτά έρχονται να προστεθούν 4 μέλη ΔΕΠ σε παράλληλη απασχόληση, 4 ειδικοί ιατροί ΕΔΙΠ, 5 επιστημονικοί συνεργάτες, 4 επικουρικοί επιμελητές ΕΣΥ, 4 επιστημονικοί σύμβουλοι και 4 ακαδημαϊκοί υπότροφοι.
Το είδος των χειρουργείων που γίνονται κατά 80% είναι ογκολογικά χειρουργεία υψηλής εξειδίκευσης. Χειρουργεία που χρειάζονται έμπειρο προσωπικό για να ολοκληρώνονται σε ορθά χρονικά διαστήματα, χωρίς επιπλοκές και μακρές νοσηλείες.
Στην κλινική εφαρμόζονται πρωτόκολλα Fast Track που προάγουν την ταχεία ανάρρωση. Σκοπός τους είναι η μείωση της παραμονής στο νοσοκομείο και η ταχύτερη ανάρρωση και λειτουργική αποκατάσταση του ασθενούς. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την αρμονική συνεργασία της χειρουργικής και αναισθησιολογικής ομάδας με τις ομάδες των άλλων ιατρικών ειδικοτήτων (καρδιολόγους, ακτινολόγους, πυρηνικούς ιατρούς, ενδοκρινολόγους), που βοηθούν στην προετοιμασία και υποστήριξη του ασθενούς. Σημαντικό ρόλο για την πιστή εφαρμογή αυτών των πρωτοκόλλων έχει το κατάλληλα εκπαιδευμένο νοσηλευτικό προσωπικό, καθώς και η φυσιοθεραπευτική ομάδα.
Μονάδες Β΄ Χειρουργικής Κλινικής
Πιστεύοντας στην εξειδίκευση και στην αριστεία, η Β’ Χειρουργική Κλινική προσπαθεί με 22 οργανωμένες μονάδες και ειδικά ιατρεία να προσφέρει στον ασθενή, αλλά και στον εκπαιδευόμενο ιατρό ή φοιτητή υψηλής ποιότητας υπηρεσίες και εκπαίδευση.
Από την Ογκολογική Μονάδα, το Καρδιογκολογικό Ιατρείο, το Ιατρείο Nευροενδοκρινικών Νεοπλασμάτων Γαστρεντερικού Συστήματος, το Γαστρεντερολογικό Iατρείο και τη Μονάδα Θεραπευτικής Ενδοσκόπησης, που πλαισιώνουν ολιστικά τον ογκολογικό ασθενή, μέχρι την εξαιρετικής εξειδίκευσης Μονάδα Ήπατος -Παγκρέατος – Χοληφόρων, τη Μονάδα Σαρκωμάτων, Μελανώματος και Σπανίων Όγκων και τη Μονάδα Ενδοπεριτοναϊκής Χημειοθεραπείας, η Β’ Χειρουργική Κλινική, έχει όλες τις προδιαγραφές ευρωπαϊκού κέντρου Χειρουργικής Ογκολογίας.
Πρόγραμμα ανάπτυξης και εξέλιξης της Χειρουργικής
Για αυτό που είμαστε περήφανοι είναι ότι συνεχίζουμε αυτή τη μακρόχρονη παράδοση στην έρευνα και την εκπαίδευση. Η Β’ Χειρουργική Κλινική του Αρεταιείου Νοσοκομείου έχει ξεκινήσει να υλοποιεί ένα πρόγραμμα ανάπτυξης και εξέλιξης της Χειρουργικής.
Το 2021 δημιουργήσαμε το Ερευνητικό Κέντρο Μοριακής Βιολογίας. Ένα πλήρες εξοπλισμένο εργαστήριο Βιολογίας και μεταφραστικής έρευνας, φτιαγμένο από το μηδέν ,με ιδία έσοδα της κλινικής, με σκοπό να στηρίξει τις ερευνητικές προσπάθειες των μελών της και να αναπτύξει την ιατρική σκέψη των ειδικών, τον ειδικευομένων και των φοιτητών μας, στα μονοπάτια των επιστημών που προάγουν την ιατρική ερευνά.
Την ίδια χρονιά, ανακαινίζουμε το Πειραματικό Χειρουργείο, στο οποίο υπό τις αρχές της βιοηθικής και όπως αυτές ορίζονται από τη νομοθεσία και τα κλιμάκια ελέγχου καταφέρνουμε σε ζωικά μοντέλα να διενεργούμε επεμβάσεις με εκπαιδευτικούς σκοπούς. Από το 1959 μέχρι και σήμερα η χρήση πειραματικών χειρουργείων παραμένει η αδιαμφισβήτητη βάση για την επιστημονική έρευνα.
Σε συνέχεια αυτών, το 2022 πραγματοποιήσαμε ένα μεγάλο όραμά μας για την εκπαίδευση των φοιτητών και των γιατρών μας. Το Εκπαιδευτικό Κέντρο Ρομποτικής & Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής με προσομοίωση, με την απόκτηση 3 νέων προσομοιωτών λαπαροσκοπικής χειρουργικής και ενδοσκόπησης. Έτσι πλέον μπορούμε να προσφέρουμε εκπαίδευση με βάση την προσομοίωση, που έχει αποδειχθεί αποτελεσματική και ασφαλής στην εκμάθηση νέων τεχνικών σε ένα ασφαλές περιβάλλον και την εφαρμογή νέων τεχνολογιών στη Χειρουργική, ξεπερνώντας τους σκοπέλους και το κόστος της κλασικής χειρουργικής εκπαίδευσης.
Και η ανάπτυξη της κλινικής συνεχίζεται το 2024 με την απόκτηση του πρώτου ρομποτικού χειρουργικού συστήματος σε Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο. Σε σύγκριση με την παραδοσιακή ανοιχτή Χειρουργική, η Ρομποτική Χειρουργική έχει λιγότερη αιμορραγία κατά τη διάρκεια της επέμβασης και μικρότερο χρόνο νοσηλείας μετά την επέμβαση, λόγω των πλεονεκτημάτων της ελάχιστα επεμβατικής τεχνολογίας, η οποία όχι μόνο βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών, αλλά και μειώνει την εμφάνιση χειρουργικών επιπλοκών. Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της ρομποτικής τεχνικής έχουν τεκμηριωθεί στη σύγχρονη ιατρική βιβλιογραφία με μελέτες σε διαφορετικούς τομείς της Ογκολογικής Χειρουργικής. Η χρήση ρομποτικών υποβοηθούμενων επεμβάσεων στον καρκίνο του πεπτικού αυξάνεται ραγδαία, με όλο και συχνότερη χρήση σε νεότερους ασθενείς με μεγάλο προσδόκιμο επιβίωσης.
Το νέο αυτό εγχείρημα της Κλινικής μας έχει στόχο να δοθεί η δυνατότητα χρήσης της ρομποτικής τεχνικής σε ασθενείς με καρκίνο, έτσι ώστε να επωφεληθούν από τα πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής αυτής μεθόδου, αλλά και να υπάρχει δυνατότητα δωρεάν εκπαίδευσης στη νέα τεχνολογία της χειρουργικής στους Έλληνες ιατρούς και φοιτητές.
Κανένα όραμα δεν γίνεται πραγματικότητα αν δεν υπάρχει συνεργασία. Με βασικό στόχο το βέλτιστο για τον ογκολογικό ασθενή, καταφέραμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας με την Πανεπιστημιακή Γυναικολογική Κλινική του Αρεταιείου Νοσοκομείου. Έτσι, το ρομποτικό σύστημα στο Αρεταίειο Νοσοκομείο θα επιτρέψει την πρόσβαση και σε άλλους ασθενείς πέραν της Ογκολογικής Χειρουργικής και στη Γυναικολογική Ογκολογία, όπου και αναμένουμε τουλάχιστον 200 επεμβάσεις να πραγματοποιηθούν ρομποτικά, από τη Χειρουργική και Γυναικολογική Κλινική μέχρι το τέλος του 2024.
Εκπαιδευτικό έργο
Η Β’ Χειρουργική Κλινική ενθαρρύνει την καινοτομία και την έρευνα και προσφέρει στους ειδικευομένους της τη δυνατότητα εκπόνησης διδακτορικής διατριβής.
Κάθε χρόνο κατατίθενται περί των 15 νέων διδακτορικών διατριβών, από τις οποίες προκύπτουν νέες δημοσιεύσεις και νέα δεδομένα στην ιατρική επιστήμη που προάγουν την εξέλιξη και την εξειδίκευση στην κλινική πρακτική. Σε αυτά συμμετέχουν ενεργά τα μέλη της κλινικής, αφού η καθοδήγηση και υποστήριξη των νέων ερευνητών γίνεται από τους καθηγητές τους μέχρι την ολοκλήρωση αυτών.
Μεταπτυχιακά
Η Β’ Χειρουργική Κλινική δεν σταματά να εξελίσσει και να στηρίζει την εξειδικευμένη γνώση. Με στόχο τη βέλτιστη προετοιμασία, επαγγελματική επάρκεια και σύγχρονη εξειδίκευση των νέων ιατρών, αλλά και σχετικών ειδικοτήτων που θα κληθούν να στελεχώσουν νοσοκομεία και να υλοποιήσουν τα μέγιστα για τον Έλληνα ασθενή, λειτουργούν επιτυχώς 2 μεταπτυχιακά προγράμματα:
1.Το ΠΜΣ Χειρουργικής Ογκολογίας είναι η παροχή υψηλού επιπέδου μεταπτυχιακής εκπαίδευσης στο επιστημονικό πεδίο της Χειρουργικής Ογκολογίας.
- Το ΠΜΣ «Ενδοκρινικές Νεοπλασίες» που αποτελεί ένα νέο πεδίο ανάπτυξης, το οποίο στηρίζεται στη συνεργασία πολλών διαφορετικών ειδικοτήτων για να μπορέσει να καλύψει την πολυπλοκότητα της προέλευσής τους και την ετερογένεια στην παθογένειά τους.
Έρευνα
Η συμμετοχή μας με επιτυχία σε ερευνητικά ευρωπαϊκά προγράμματα, παγκόσμια και πανευρωπαϊκά πρωτόκολλα, αλλά και διεθνείς μελέτες Φάσης 2 και 3 δεν μπορεί παρά να μας κάνει να θέλουμε να αναπτύξουμε και άλλο το πεδίο αυτό μέσα από τις νέες δομές που δημιουργούμε.
Η Β’ Χειρουργική Κλινική και το ανθρώπινο δυναμικό της έχει ως μοναδικό στόχο να προσφέρει ισότιμα την καινοτομία και την εξειδίκευση στους ασθενείς, αλλά και την υψηλής ποιότητας εκπαίδευση στους γιατρούς και τους φοιτητές.
Η καινοτομία μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά μετρήσιμα οφέλη, τόσο στην υγεία όσο και στην εκπαίδευση, και είναι κρίσιμο και απαραίτητο να τη στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Ο Μανούσος Μ. Κωνσταντουλάκης γεννήθηκε την Αθήνα. Κατέχει τη θέση του καθηγητή Χειρουργικής και υπηρετεί ως διευθυντής της Β΄ Χειρουργικής Κλινικής στο Αρεταίειο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πήρε το πτυχίο του από την Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) το 1989 και στη συνέχεια τελείωσε το διδακτορικό του στο ίδιο ίδρυμα το 1991. Ξεκίνησε τη χειρουργική του εκπαίδευση στο Ρόουντ Άιλαντ των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία συνεχίστηκε μέχρι το έτος 1996. Επέστρεψε στην Ελλάδα ως επιστημονικός διευθυντής του Εργαστηρίου Χειρουργικής Έρευνας του 1ου Τμήματος Προπαιδευτικής Χειρουργικής. Έναν χρόνο αργότερα διορίστηκε ως λέκτορας στο Τμήμα όπου ξεκίνησε την ακαδημαϊκή του καριέρα.
Το 2005, μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για την υποτροφία του για Χειρουργική Ογκολογία στο Νοσοκομείο Mount Sinai. Εργάζεται στο χώρο της Χειρουργικής Ογκολογίας από το 2006, με ιδιαίτερη εστίαση στον καρκίνο του ήπατος και του παγκρέατος, όπου είναι γνωστός ειδικός.
Κατέχει τη θέση του επικεφαλής στο Εργαστήριο Χειρουργικής Έρευνας από το 1997 και συνεχίζει να υπηρετεί με αυτή την ιδιότητα. Σε συνεργασία με την ομάδα του και τους συνεργάτες του σε όλη την Ευρώπη, συμμετείχε ενεργά σε διεθνείς ερευνητικές πρωτοβουλίες που υποστηρίζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Για μεγέθυνση πατήστε ΕΔΩ