Γράφει η ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΟΥΣΑΤΟΥ, MD, PhD, δερματολόγος – αφροδισιολόγος.
Ζούμε στην εποχή όπου θριαμβεύουν η ομορφιά και η νεότητα. Η γήρανση όμως είναι αναπόδραστη για όλους. Το ζητούμενο είναι να φαινόμαστε όσο καλύτεροι για την ηλικία μας και να αποφεύγουμε ό,τι μας γερνάει πιο γρήγορα. Σε σχέση με το δέρμα, μελέτες δείχνουν ότι μόνο το 20% της γήρανσης οφείλεται στη γενετική προδιάθεση, ενώ το 80% στο εκθεσίωμα.
Από όλους τους εξωγενείς παράγοντες ο ήλιος είναι ο πιο επιβλαβής. Ο ήλιος είναι ο μεγάλος εχθρός του δέρματος. Η πρώιμη γήρανση λόγω έκθεσης στον ήλιο (φωτογήρανση) είναι το τίμημα για το μαύρισμα του καλοκαιριού. Το ίδιο ισχύει και για τεχνητές πηγές φωτός (κυρίως σολάριουμ).
Από το 1969 ο Albert Kligman έθεσε το ζήτημα της έκθεσης στη UV ακτινοβολία ως βασικό λόγο για την πρόωρη γήρανση του δέρματος. Από τότε έχουν προστεθεί διάφορα άλλα εξίσου σημαντικά στοιχεία: Μπορεί οι ακτίνες UV να αποτελούν μόνο το 5% του ηλιακού φάσματος, ωστόσο οι συνέπειες που έχουν για το δέρμα μας είναι σοβαρές: σχηματισμός ελεύθερων ριζών, βλάβες στο DNA, κηλίδες, μικροφλεγμονές, εύθραυστα αγγεία και καταστροφή του κολλαγόνου και της ελαστίνης. Στη διαδικασία της φωτογήρανσης, βέβαια, συμμετέχουν όλες οι UV ακτίνες, ανεξαρτήτως μήκους. Το 80% από τα σημάδια γήρανσης στην επιφάνεια της επιδερμίδας προέρχεται από την καθημερινή, χωρίς προστασία, έκθεσή μας στον ήλιο.
Η ανομοιογένεια του χρωματικού τόνου είναι από τις κύριες εκδηλώσεις φωτογήρανσης και απασχολεί πολλές γυναίκες σε όλες τις ηλικίες. Σε ηλικίες μετά τα 30 μπορεί να εμφανιστεί μέλασμα, διάχυτη δυσχρωμία συνήθως στο μέτωπο, στο άνω χείλος, στις παρειές. Σε μεγαλύτερες ηλικίες εμφανίζονται κηλίδες, πιο περιγεγραμμένες, δηλαδή δυσχρωμίες είτε ανοιχτόχρωμες είτε πιο σκούρες, ανάλογα με το φωτότυπο, στα ηλιοεκτεθειμένα μέρη όπως στο πρόσωπο, στο ντεκολτέ και τη ράχη των χεριών. Σε όλες τις δυσχρωμίες κύριο ρόλο παίζει η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είτε από ήλιο είτε από τεχνητές πηγές (σολάριουμ) που πυροδοτεί την παραγωγή μελανίνης από τα μελανινοκύτταρα όχι με ομοιογενή τρόπο, αλλά κατά τόπους.
Στο μέλασμα η αιτιολογία είναι πολυπαραγοντική και υπάρχει κληρονομική προδιάθεση. Κάποιο ρόλο σε ορισμένες περιπτώσεις παίζει και το ορμονικό υπόβαθρο (εγκυμοσύνη/ αντισυλληπτικά/φάρμακα γονιμότητας).
Οι κηλίδες είναι σημείο φωτογήρανσης, πρώιμης γήρανσης του δέρματος λόγω αθροιστικής έκθεσης στον ήλιο (η αντοχή του κάθε φωτότυπου στον ήλιο είναι διαφορετική).
Η αντιμετώπιση
Οι κηλίδες αποτελούν θεραπευτική πρόκληση για τον δερματολόγο στην Ελλάδα με την τόσο αυξημένη ηλιοφάνεια. Αφενός οι μήνες χωρίς έντονο ήλιο είναι λίγοι για να κάνουμε πιο αποτελεσματική θεραπεία στο ιατρείο, αφετέρου οι ασθενείς πρέπει να μάθουν να ανανεώνουν το αντιηλιακό ανά 2-3 ώρες μέσα κι έξω από το σπίτι, κάτι που τους φαίνεται δύσκολο ή υπερβολικό.
Οι θεραπείες στο ιατρείο για αντιμετώπιση των δυσχρωμιών είναι πολλές και συνδυαστικές: ελαφριά πίλινγκ (για μήνες χωρίς μεγάλη ηλιοφάνεια), ειδικά λέιζερ κυρίως για τις επιφανειακές πανάδες, μεσοθεραπεία με λευκαντικές ουσίες (τρανεξαμικό, γλουταθειόνη, βιταμίνη c) και βέβαια ειδική αγωγή με κρέμες που προτείνει ο δερματολόγος, που συνήθως περιέχουν υδροκινόνη, μια ισχυρή λευκαντική ουσία.
Εξυπακούεται ότι δεν υπάρχει μόνιμη θεραπεία εάν δεν βάζουμε ανά 3 ώρες αντιηλιακό. Τέλος, κάποιες βαθιές δυσχρωμίες (μικτό και βαθύ μέλασμα) δεν είναι δυνατό να εξαλειφθούν ακόμα και με θεραπείες στο ιατρείο.
Οι θεραπείες για δυσχρωμίες/πανάδες απαιτούν συμμόρφωση και υπομονή και να εφαρμόζονται πολλές εβδομάδες για να αποδώσουν. Απαιτούν επίσης τροποποίηση της συμπεριφοράς ως προς την έκθεση στον ήλιο, κάτι που πολύς κόσμος είναι δύσκολο να αποδεχθεί.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Η ιατρός Βασιλική Μουσάτου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974. Αποφοίτησε από το «Αρσάκειο» Ψυχικού το 1992 και στη συνέχεια εισήχθη στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1999.
Ειδικεύτηκε στην Παθολογία στο Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Ζακύνθου και στο Prince Charles Hospital στην Ουαλία. Ακολούθως, ειδικεύθηκε στη Δερματολογία στο 401 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών, ενώ ολοκλήρωσε την ειδίκευσή της στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Mater Misericordiae University Hospital στο Δουβλίνο, όπου εργάστηκε για 1 χρόνο. Στη συνέχεια εκπόνησε τη διδακτορική διατριβή της με θέμα τον δερμογραφισμό και ορκίστηκε διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Παν/μιου Αθηνών με «Άριστα» τον Ιανουάριο 2011.
Υπήρξε συνεργάτις της Ευρωκλινικής Παίδων και της Ευρωκλινικής Αθηνών. Τώρα είναι υπεύθυνη του Δερματολογικού Κέντρου «Bioiatriki+ Derma» του Ομίλου ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, ενώ παράλληλα στο ιδιωτικό της ιατρείο ασχολείται με όλο το εύρος της Αισθητικής και Επεμβατικής Δερματολογίας.
Έχει υπάρξει επιστημονική συνεργάτις του Νοσοκομείου «Α. Συγγρός» και είναι σύμβουλος της L’Oréal σε θέματα Δερματολογίας. Έχει συνεργασία σε ερευνητικό επίπεδο με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Stonybrook, στη Ν. Υόρκη των ΗΠΑ. Από τον Ιούνιο του 2014 είναι εκπαιδεύτρια σε γιατρούς για την τοποθέτηση νημάτων MLT για την Ελλάδα.
Για μεγέθυνση πατήστε ΕΔΩ