Στη μάχη του ΕΟΔΥ ενάντια στην πανδημία από τον κορωνοϊό COVID-19, το εθνικό σχέδιο δράσης για τη λήψη μέτρων διασφάλισης επάρκειας στα αποθέματα αίματος, έρχεται να καλύψει τις σοβαρές ελλείψεις που σημειώθηκαν. Μία από τις σημαντικότερες επιπτώσεις της μετάδοσης του ιού σε διεθνές επίπεδο, είναι οι ελλείψεις αίματος λόγω και του φόβου των πολιτών απέναντι στην απειλή της απρόβλεπτης και εξαιρετικά επιθετικής αυτής λοίμωξης που προσβάλλει το αναπνευστικό σύστημα, με μοιραία κατάληξη σε ποσοστό 2-3% των κρουσμάτων.
Συνεργασία φορέων για την διασφάλιση επάρκειας στα αποθέματα αίματος
Στο πλαίσιο αυτό ο ΕΟΔΥ έχει συνάψει μνημόνιο συνεργασίας με το ΌΛΟΙ ΜΑΖΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ, την Περιφέρεια Αττικής και την Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Εθελοντών Αιμοδοτών (Π.Ο.Σ.Ε.Α.). Ο στόχος της συνεργασίας των φορέων είναι να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να συνεργαστούν σε Δράσεις αιμοδοσίας ώστε να εξασφαλιστεί η διασφάλιση αποθέματος αίματος για συμπολίτες μας που ενδέχεται να νοσήσουν και να χρειαστούν μετάγγιση αίματος.
Οι δράσεις ξεκίνησαν από τις 14 Μαρτίου 2020 και μέχρι τις 2 Απριλίου 2020 συλλέχθηκαν 3914 μονάδες αίματος από συνολικά 77 αιμοληψίες, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε 47 Δήμους/Φορείς.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων:
- Η Περιφέρεια ορίζει χώρους σε κάθε Δήμο, όπου θα εκτελούνται οι ιατρικές πράξεις της αιμοδοσίας, με αυστηρή τήρηση του σχετικού πρωτοκόλλου και των κανόνων υγιεινής και θα φροντίσει με κατάλληλα μέσα για την ομαλή διεξαγωγή της αιμοδοσίας.
- Ο ΕΟΔΥ μέσω του Συντονιστικού Κέντρου Αιμοεπαγρύπνiσης και Επιτήρησης Μεταγγίσεων (ΣΚΑΕΜ) σε συνεργασία με το ΕΚΕΑ προγραμματίζει στους παραπάνω χώρους αιμοληψίες με κλιμάκια Νοσοκομειακών Υπηρεσιών Αιμοδοσίας. Φροντίζει να διενεργηθούν οι αιμοληψίες σύμφωνα με το πρωτόκολλο των μέτρων ασφαλείας αιμοληψίας και αιμοεπαγρύπνησης και γενικά θα διασφαλίσει την τήρηση όλων των προϋποθέσεων για ασφαλή αιμοδοσία/αιμοληψία. Οι ημέρες, ώρες και ρυθμός των αιμοληψιών θα προγραμματίζονται από το ΣΚΑΕΜ σε συνεργασία με το ΕΚΕΑ.
- Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Εθελοντών Αιμοδοτών Π.Ο.Σ.Ε.Α. θα συνδράμει με τους Συλλόγους Εθελοντών Αιμοδοτών Μέλη της, θα κινητοποιήσει τους Τακτικούς Εθελοντές Αιμοδότες σε όλη τη χώρα καθώς και τα Μέλη των Τοπικών Κοινωνιών που έχει έδρα ο κάθε Σύλλογός τους και θα φροντίσει για την ομαλή διεξαγωγή των αιμοδοσιών και την αυστηρή τήρηση των συνθηκών υγιεινής.
- Το «ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ» θα φροντίσει με στοχευμένη καμπάνια από τηλεόραση, ραδιόφωνο, διαδίκτυο και κοινωνικά μέσα να επικοινωνήσει τις Δράσεις αιμοληψίας ώστε να προσέλθουν όσο το δυνατόν περισσότεροι αιμοδότες. Μέσα από την ιστοσελίδα του θα ανακοινώνεται το πρόγραμμα αιμοδοσίας, οι κανόνες υγιεινής που θα τηρούνται κατά την αιμοδοσία και θα επικοινωνείται το ενημερωτικό υλικό του ΣΚΑΕΜ.
Μετάγγιση Αίματος και COVID-19
Μέχρι σήμερα δεν έχει αναφερθεί κανένα κρούσμα μετάδοσης του COVID-19 ούτε άλλου αναπνευστικού ιού με μετάγγιση αίματος. Επομένως το μήνυμα αυτό για την ασφάλεια του μεταγγιζομένου προϊόντος αίματος όσο αφορά στον COVID-19 δε θα πρέπει να ανησυχεί τον μεταγγιζόμενο ασθενή.
Σχετικά με τη διαθεσιμότητα του αίματος από τις αρχές της επιδημίας η προσέλευση στις Νοσοκομειακές Υπηρεσίες Αίματος αιμοδοτών μειώθηκε σταδιακά σε ποσοστό από 25% – 60%, με αποτέλεσμα την αδυναμία κάλυψης των αναγκών αίματος για χειρουργικές, ορθοπεδικές, καρδιοχειρουργικές και άλλες επεμβάσεις καθώς και για τις μεταγγίσεις ογκολογικών και αιματολογικών περιστατικών συμπεριλαμβανομένων των πολυμεταγγιζόμενων ασθενών με μεσογειακή αναιμία.
Για το λόγο αυτό ο ΕΟΔΥ ανέλαβε το έργο της σωστής πληροφόρησης των Υπηρεσιών Αιμοδοσίας και αιμοδοτικού πληθυσμού σχετικά με την αιμοδοσία και τον COVID-19 και έχει έγκαιρα καταρτήσει ένα Σχέδιο Δράσης με βασικούς πυλώνες:
- Συνεχής επικαιροποίηση μέτρων επαγρύπνησης και επάρκειας αίματος
- Ενθάρρυνση οργάνωσης εξορμήσεων εθελοντικής αιμοδοσίας εκτός των χώρων του Νοσοκομείου
- Καταγραφή των Αιμοδοτικών Συλλόγων και επιλογή ατόμων με αναγνωρισμένη δράση ώστε να λειτουργήσουν ως πρότυπα αλλά και ομότιμοι ενημερωτές (peer informer)
- Χαρτογράφηση Υπηρεσιών Αιμοδοσίας που πληρούν διευκολυντικά κριτήρια προσέλευσης. π.χ. Απομονωμένες Υπηρεσίες με ξεχωριστή πρόσβαση εντός Νοσοκομείου
- Χαρτογράφηση Δήμων και Δημοτικών Διαμερισμάτων που διαθέτουν κατάλληλους, εύκολα προσβάσιμους χώρους για την υλοποίηση εθελοντικών αιμοδοσιών
- Προστασία της συνέχειας των μεταγγίσεων πολυμεταγγιζομένων με θαλασσαιμία και δρεπανοκυταρική νόσο. Οι μεταγγίζεις αυτές δεν θα πρέπει να σταματήσουν
- Δημιουργία συστάσεων για αναβολή προγραμματισμένων χειρουργικών επεμβάσεων και ιεράρχησης τους σε περίπτωση μεγάλης ανεπάρκειας αίματος
- Χαρτογράφηση και χρήση των Υπηρεσιών Αιμοδοσίας που διαθέτουν μεθόδους αδρανοποίησης παθογόνων για αιμοπεταλια και πλάσμα
- Σύνταξη οδηγιών σχετικά με την ασφάλεια του προσωπικού των Υπηρεσιών Αιμοδοσιών εντός και εκτός Νοσοκομείου κατά την διάρκεια της επιδημίας
Ενημερωτικό Υλικό
- Ενημερωτικό σημείωμα και μέτρα ασφάλειας του αίματος και αιμοεπαγρύπνησης έναντι της λοίμωξης από τον νέο κορωνοϊο COVID-19 προς τις Υπηρεσίες Αιμοδοσίας
- Φυλλάδιο για την ασφάλεια και επάρκεια αίματος «Δίνω αίμα την εποχή του νέου κορωνοϊού COVID-19» (δείτε εδώ)
- Αφίσα «Επαγρύπνηση για την ασφάλεια του Αίματος την εποχή του νέου κορωνοϊού COVID-19» (δείτε εδώ)
- Πρωτόκολλο ασφάλειας αιμοληψιών σε χώρους εκτός Νοσοκομείου
Με τη συνεχή προσπάθεια όλων των συνεργαζόμενων φορέων και τη θετική ανταπόκριση από τους τοπικούς φορείς και τους συλλόγους αιμοδοτών σε όλη την χώρα έχει γίνει πραγματικότητα ο στόχος για να καλύψουμε όλο τον Απρίλιο με αιμοδοσίες και θέτουμε ως νέο στόχο να μη διακοπεί αυτή η προσπάθεια ούτε κατά το μήνα Μάιο.
