Εθνικό Πλάνο Εμβολιασμού: Το παράδειγμα της Κύπρου

Το σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα της ανθρωπότητας τον τελευταίο χρόνο είναι χωρίς αμφιβολία η ταχεία ανάπτυξη αποτελεσματικών εμβολίων για την πανδημική νόσο Covid-19. Ήδη, από τα τέλη του 2020 τα κράτη ξεκίνησαν την χορήγηση των εμβολίων προς τους πολίτες τους. Κάποιες έχουν καλύψει μεγάλο δρόμο ενώ κάποιες άλλες έχουν μείνει πιο πίσω. Μια χώρα που ξεχωρίζει ανάμεσα σε αυτές που προχωρούν με επιτυχία το εμβολιαστικό τους πλάνο είναι η Κύπρος. 

3η στην Ευρώπη

Το Εθνικό Πλάνο Εμβολιασμού της χώρας βρίσκεται σε πολύ καλό δρόμο και αυτό είναι κάτι που επιβεβαιώνουν διεθνείς οργανισμοί κύρους. Η Κύπρος, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα OurWorldInData – μέχρι τις 26 Φεβρουαρίου, κατατάσσεται 3η ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς τη χορήγηση τουλάχιστον μιας δόσης εμβολίου, με μέσο όρο 8,7 δόσεις ανά 100 άτομα.

Σημαντική κάλυψη ηλικιωμένων

Μια άλλη σημαντική πρωτιά για την Κύπρο είναι και σε πολύ μεγάλο βαθμό, η επιτυχής υλοποίηση του πρώτου στόχου της για την εμβολιαστική κάλυψη των ηλικιωμένων, που με βάση τα δεδομένα του προγράμματος της 1ης Μαρτίου 2021 ξεπερνά το 70% των ατόμων ηλικίας 80 ετών και άνω, ενώ σε έχει προχωρήσει σημαντικά και ο εμβολιασμός των ατόμων ηλικίας 70 ετών και άνω. Επιπλέον, η πλήρης εμβολιαστική κάλυψη (χορήγηση και των 2 δόσεων) έχει ολοκληρωθεί στους οίκους ευγηρίας και σε άλλα κέντρα φιλοξενίας ηλικιωμένων.

Ολοκληρώνεται ο εμβολιασμός των επαγγελματιών υγείας

Ο εμβολιασμός των επαγγελματιών υγείας της πρώτης γραμμής αποτέλεσαν πρώτη προτεραιότητα, στη βάση και των συστάσεων του ECDC. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η Κύπρος είναι από τις πρώτες χώρες που έφτασε τον στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον εμβολιασμό σε ποσοστό τουλάχιστον 80% των επαγγελματιών υγείας μέχρι τον Μάρτιο. Μέχρι σήμερα, προχώρησε εντατικά και ολοκληρώθηκε επιπλέον ο εμβολιασμός των Προσωπικών Ιατρών Ενηλίκων και Παιδιών και του νοσηλευτικού προσωπικού τους. Η διαδικασία για τους υπόλοιπους επαγγελματίες υγείας ολοκληρώνεται τις επόμενες μέρες.

Καινοτομία οι εμβολιασμοί στο σπίτι

Μια άλλη σημαντική καινοτομία του Εθνικού Πλάνου είναι ο εμβολιασμός ατόμων που είναι κλινήρη, μέσω των Υπηρεσιών Κατ’ Οίκον Νοσηλείας του ΟΚΥπΥ (Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας). Στόχος είναι να εμβολιαστούν όλοι όσοι βρίσκονται στο σπίτι και δεν έχουν τη δυνατότητα να μεταβούν στα Εμβολιαστικά Κέντρα. Οι εμβολιασμοί στο σπίτι ξεκίνησαν την πρώτη εβδομάδα Μαρτίου. Καμία άλλη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εφαρμόζει αυτή την τακτική. 

Κινητές μονάδες 

Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος των Κινητών Μονάδων που προσφέρουν τη δυνατότητα εμβολιασμού σε πολίτες απομακρυσμένων περιοχών. Οι κινητές μονάδες έχουν ήδη προχωρήσει τη διαδικασία σε ακριτικές περιοχές και ορεινά χωριά. Η επιδίωξη του Εθνικού Πλάνου είναι να έχουν τη δυνατότητα όλοι να εμβολιαστούν, διευκολύνοντας τους πολίτες που έχουν δυσκολία στην πρόσβαση στα Εμβολιαστικά Κέντρα που λειτουργούν στα αστικά κέντρα των πόλεων. Με αυτή την τακτική περιορίζεται επίσης η πιθανότητα έκθεσής τους στον ιό είτε χρησιμοποιώντας τις δημόσιες μεταφορές, είτε μεταβαίνοντας στα Κέντρα με κάποιον οικείο τους. 

Σχεδιασμός

Το Εθνικό Πλάνο Εμβολιασμού πραγματοποιείται στο πλαίσιο του πιο κάτω σχεδιασμού προτεραιοποίησης:

1. Διαμένοντες και προσωπικό οίκων ευγηρίας και ιδρυμάτων χρόνιων παθήσεων ενηλίκων. 
Επαγγελματίες υγείας: Εργαζόμενοι στα νοσηλευτήρια με ασθενείς COVID19, και σε όλες τις ΜΕΘ, ΤΑΕΠ, τμήματα Ασθενοφόρων (ανεξάρτητα από νοσηλεία COVID)

2. Άτομα>80 ετών 
Άτομα που εργάζονται σε κέντρα ΠΦΥ (Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας)

3. Άτομα >75 ετών 
Υπόλοιποι επαγγελματίες υγείας/ προσωπικό.

4. Άτομα >=16 ετών υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση και ηλικιακά ο υπόλοιπος πληθυσμός
Διαμένοντες σε λοιπές κλειστές δομές όπως φυλακές και κέντρα φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών.

Απολογισμός

Μέχρι την 1η Μαρτίου 2021, ολοκληρώθηκαν 82,564 εμβολιασμοί. Συνολικά ολοκληρώθηκε με δύο δόσεις ο εμβολιασμός 23,604 ατόμων. 

Εντατικοποίηση προγράμματος

Τον Μάρτιο, εν αναμονή της αδειοδότησης τέταρτου εμβολίου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) και την αυξημένη ροή δόσεων, η Κύπρος εντατικοποιεί ακόμα περισσότερο τη διαδικασία. Για τον Μάρτιο εξασφαλίστηκαν συνολικά 130,440 δόσεις από τα τρία αδειοδοτημένα εμβόλια, της Pfizer/BioNTech, της AstraZeneca και της Moderna. Ταυτόχρονα, προχωρούν οι διαδικασίες αίτησης για αδειοδότηση που έχει υποβάλει στον ΕΜΑ η εταιρεία Johnson & Johnson, που αναμένεται να αξιολογηθεί μέχρι τα μέσα Μαρτίου.

15.000 εμβολιασμοί την ημέρα

Αυτή την περίοδο, πρόσβαση στην Πύλη Εμβολιασμού έχουν τα άτομα ηλικίας 69 ετών και άνω. Εμβολιασμοί πραγματοποιούνται σε όλες τις επαρχίες με συνολικά 20 συνεργεία. Τα Εμβολιαστικά Κέντρα στεγάζονται σε Κέντρα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, αλλά και σε άλλους χώρους, εκτός ιατρικών κέντρων, όπου υπάρχει η δυνατότητα ταυτόχρονης λειτουργίας περισσότερων συνεργείων, που στηρίζει με κάθε τρόπο τη μάχη κατά της πανδημίας. Σε πλήρη ανάπτυξη των Κέντρων Εμβολιασμού θα διενεργούνται ακόμη και 15,000 εμβολιασμοί την ημέρα. 

Ευελιξία

Το Εθνικό Πλάνο Εμβολιασμού σχεδιάστηκε ώστε να είναι ευέλικτο και να προσαρμόζεται τόσο στις διαθέσιμες ποσότητες εμβολίων όσο και στον πληθυσμό που θα εξυπηρετήσει. Κινητήριος δύναμη είναι σε κάθε περίπτωση οι ποσότητες που παραλαμβάνονται εβδομαδιαία, οι οποίες διατίθενται αμέσως για τον εμβολιασμό των πολιτών. Για τα εμβόλια δε της Pfizer και της Moderna, αποθηκεύονται οι μισές ποσότητες για να διασφαλίζεται η χορήγηση της 2ης δόσης. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας είναι κατάλληλα προετοιμασμένες να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες και σε συνδυασμό με την θετική στάση του πληθυσμού για εμβολιασμό, προχωρούν δυναμικά την εθνική προσπάθεια εξόδου από την υγειονομική κρίση. 

Η επιτυχία 

Η οργανωμένη διαδικασία χορήγησης των εμβολίων είναι μόνο ένας από τους λόγους για τους οποίους το Εθνικό Πλάνο της Κύπρου είναι πετυχημένο. Η προθυμία του πληθυσμού που καλείται να εμβολιαστεί αποτελεί την κινητήρια δύναμη. Τα ραντεβού για το εμβόλιο που σώζει ζωές, περιζήτητα. Το πλάνο της Κύπρου προχωρεί χωρίς καθυστερήσεις, χαρίζοντας ακόμη περισσότερη αισιοδοξία για την μείωση της νοσηρότητας με στόχο την αναχαίτιση της πανδημίας.