Η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία επανεξετάζει[1] στις 11 και 12 Μαρτίου τη συμμόρφωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Σύμβαση των ΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία .
Κατά τη διάρκεια αυτών των δύο ημερών πραγματοποιούνται συναντήσεις μεταξύ αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Επιτροπής εμπειρογνωμόνων των ΗΕ. Οι εν λόγω εμπειρογνώμονες θα εξετάσουν τι κάνει (και τι δεν κάνει) η ΕΕ για να προωθήσει τα δικαιώματα που αναφέρονται στη Σύμβαση.
Το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (EDF), στο πλαίσιο της επανεξέτασης της ΕΕ από την αρμόδια Επιτροπή των ΗΕ για την πορεία υλοποίησης της Σύμβασης, δημοσίευσε την εναλλακτική του έκθεση η οποία παρέχει μια ολοκληρωμένη ανάλυση και βασικές συστάσεις προκειμένου να ληφθούν υπόψη από την Επιτροπή των ΗΕ κατά τη διαμόρφωση των καταληκτικών παρατηρήσεων της για την ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο θα δημοσιεύσει δελτία τύπου που η ΕΣΑμεΑ θα αναπαράξει και θα δημοσιεύσει, προς γνώση των Ελλήνων πολιτών. Σήμερα δημοσιεύουμε το δεύτερο, το πρώτο μπορείτε να το βρείτε εδώ. Σήμερα δημοσιεύουμε το δεύτερο, το πρώτο μπορείτε να το βρείτε εδώ
Τη συνεδρίαση της 12ης Μαρτίου μπορείτε να την παρακολουθήστε εδώ.
Δελτίο Τύπου EDF: Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ απογοητεύουν το προσωπικό τους με αναπηρία
Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ δεν υστερούν μόνο στην εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, αλλά απογοητεύουν και το προσωπικό τους με αναπηρία.
Αυτά είναι τα κύρια μηνύματα που μοιραζόμαστε με τους εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ στις 11 και 12 Μαρτίου, όταν μια επιτροπή του ΟΗΕ θα εξετάσει την εφαρμογή της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία από την ΕΕ.
Ο Ιωάννης Βαρδακαστάνης, πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ και του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, επικεφαλής της αντιπροσωπείας του EDF στη Γενεύη τονίζει: «Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να εφαρμόσουν το σύνθημά τους “Ενωμένοι στην πολυμορφία” στον εαυτό τους. Το γεγονός ότι δεν το κάνουν είναι σύμπτωμα ενός ευρύτερου προβλήματος: της έλλειψης συντονισμού και ηγεσίας στις προσπάθειες για την προώθηση των δικαιωμάτων μας».
Η έκθεση του EDF, εκτός των άλλων, αποκάλυψε ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ απογοητεύουν τα άτομα με αναπηρία στον ρόλο τους ως δημόσια διοίκηση – εργοδότες και στις αλληλεπιδράσεις τους με τους πολίτες της ΕΕ για διοικητικούς και ενημερωτικούς σκοπούς.
Η διαδικασία απασχόλησης στην ΕΕ θέτει ανυπέρβλητα εμπόδια από την αρχή, ξεκινώντας από την προσπάθεια να βρει κάποιος δουλειά σε αυτά τα θεσμικά όργανα. Εδώ και καιρό έχει επισημανθεί ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Επιλογής Προσωπικού διεξάγει μη προσβάσιμες διαδικασίες πρόσληψης και το EDF έχει λάβει καταγγελίες από υποψηφίους μόλις τον Φεβρουάριο του 2025, οι οποίες αναφέρουν ότι η Υπηρεσία δεν ανταποκρίθηκε στα αιτήματα για εύλογες προσαρμογές.
Τα προβλήματα συνεχίζονται και μετά την εξασφάλιση της εργασίας, με την έλλειψη ολοκληρωμένων πολιτικών σχετικά με τις εύλογες προσαρμογές στην εργασία. Η πολιτική ασφάλισης υγείας δεν προστατεύει επίσης επαρκώς τους εργαζόμενους με αναπηρία. Στην πραγματικότητα, η υγειονομική ασφάλιση για το προσωπικό, που συχνά θεωρείται προνόμιο της εργασίας στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, λαμβάνει ελάχιστα έως καθόλου υπόψη την αναπηρία. Οι συστάσεις του Διαμεσολαβητή της ΕΕ για τη διόρθωσή τους παραμένουν ανεπίλυτες, παρόλο που χρονολογούνται από το 2019.
Το προσωπικό και οι πολίτες με αναπηρία αντιμετωπίζουν επίσης σοβαρές προκλήσεις κατά την πρόσβασή τους στα κτίρια και στα ψηφιακά εργαλεία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, τα οποία σχεδόν καθολικά «υπολείπονται των διεθνών και ευρωπαϊκών προτύπων προσβασιμότητας». Για παράδειγμα, πρόσφατες αλλαγές σε μια αίθουσα συνεδριάσεων στο κτίριο Charlemagne της Επιτροπής – που χρησιμοποιείται για εκδηλώσεις με επισκέπτες – κατέστησαν την αίθουσα λιγότερο προσβάσιμη, με ακουστικά αφής και μικρόφωνα που δεν είναι προσβάσιμα για πολλούς τυφλούς και μερικώς βλέποντες χρήστες καθώς και ράμπες που είναι πολύ στενές για τους περισσότερους χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων.
Οι μαθητές με αναπηρία στα ευρωπαϊκά σχολεία – ένα ειδικό σχολικό σύστημα για τα παιδιά και τα προστατευόμενα μέλη των αξιωματούχων της ΕΕ, το οποίο συχνά θεωρείται ως ένα ακόμη προνόμιο της εργασίας στα θεσμικά όργανα – εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διακρίσεις, έλλειψη προσβασιμότητας και μη παροχή εύλογων προσαρμογών. Το σχολικό έτος 2022-2023, 45 μαθητές με αναπηρία εγκατέλειψαν το εν λόγω σχολείο για άλλα πιο φιλόξενα διεθνή σχολεία ή εθνικά (εκπαιδευτικά) συστήματα.
Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ δεν συλλέγουν και δεν δημοσιεύουν συστηματικά στοιχεία σχετικά με τον αριθμό του προσωπικού με αναπηρία, αλλά είναι σαφές ότι τα προαναφερθέντα εμπόδια οδηγούν σε υποεκπροσώπηση στο εργατικό δυναμικό των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και σε προκλήσεις για τους πολίτες με αναπηρία όσον αφορά στην αλληλεπίδραση με τα θεσμικά όργανα. Αυτό, με τη σειρά του, οδηγεί επίσης σε βραδύτερη πρόοδο στην προώθηση των δικαιωμάτων 100 εκατομμυρίων ατόμων με αναπηρία μέσω των πολιτικών που υιοθετεί η ΕΕ.
Η έκθεσή του EDF καταδεικνύει ότι η ΕΕ δεν ανταποκρίνεται επαρκώς στη διεθνή της δέσμευση να προάγει τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
