Περισσότεροι από έξι στους δέκα άνδρες ηλικίας άνω των 60 ετών και οκτώ στους δέκα μετά τα 80 έτη πάσχουν από καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, που αποτελεί μία από τις συχνότερες αιτίες ουρολογικών συμπτωμάτων.
Η αντιμετώπισή της αρχικά γίνεται συντηρητικά, με συστάσεις για αλλαγές στον τρόπο ζωής (π.χ. απώλεια βάρους) και φαρμακευτική αγωγή. Όταν τα μέτρα αυτά αποτύχουν ή τα συμπτώματα του ασθενούς επιδεινωθούν, η λύση είναι η αντιμετώπιση με επεμβατικές ή ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους.
Η θεραπεία Rezum είναι μία από τις νεότερες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές. Εγκρίθηκε στις ΗΠΑ το 2015 και στη Μεγάλη Βρετανία το 2018. Έκτοτε εφαρμόζεται σε ολοένα περισσότερα περιστατικά. Ο Χειρουργός Ουρολόγος δρ Ηρακλής Δ. Πούλιας, MD, PhD, Διευθυντής Β’ Ουρολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ – Ομίλου ΥΓΕΙΑ, τ. Διευθυντής Ουρολογικής Κλινικής Ε.Ε.Σ., τ. πρόεδρος Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας, απαντά στα κυριότερα ερωτήματα για τη μέθοδο αυτή:
Τι είναι η θεραπεία Rezum;
Είναι μία ελάχιστα επεμβατική, μη χειρουργική θεραπεία, στην οποία δεν αφαιρείται ο προστάτης αλλά προκαλείται η συρρίκνωση του αδένα με διοχέτευση στο εσωτερικό του μικρής ποσότητας καυτού ατμού από αποστειρωμένο νερό. Το αδένωμα πιέζει την ουρήθρα, με συνέπεια να προκαλούνται χαρακτηριστικά συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας προστάτη, όπως συχνουρία, νυκτουρία, επιτακτική ανάγκη για ούρηση κ.ά.
Πώς εφαρμόζεται η θεραπεία;
Η θεραπεία γίνεται με μέθη ή με τοπική αναισθησία στην περιοχή, για να μη νιώθει ο ασθενής πόνο. Στη συνέχεια εισάγεται από την ουρήθρα, ατραυματικά και αναίμακτα, ένα ειδικό λεπτό ενδοσκοπικό εργαλείο, με οπτική καθοδήγηση μέσω ειδικής κάμερας. Ελέγχεται άμεσα το μέγεθος του προστάτη και σχεδιάζονται τα σημεία θεραπείας. Ύστερα εισάγεται διαδοχικά στα σημεία μία λεπτή βελόνα του ενδοσκοπίου, η οποία διοχετεύει τον καυτό ατμό (80-100 βαθμών κελσίου) που παράγεται σε εξωτερική συσκευή.
Ο ατμός προκαλεί σε διάστημα μερικών ημερών συρρίκνωση του προστάτη και αποσυμπίεση της ουρήθρας, βελτιώνοντας την ούρηση και απαλλάσσοντας τον ασθενή από όλα τα συμπτώματα που προκαλεί η υπερτροφία του προστάτη.
Ποια είναι η διάρκειά της;
Η θεραπεία Rezum καθαυτή συνήθως διαρκεί λιγότερο από 15 λεπτά. Κάθε διαδικασία διοχέτευσης ατμού διαρκεί περίπου 8-10 δευτερόλεπτα, αλλά μπορεί να χρειασθούν έως συνολικά 4-6 διοχετεύσεις για να ολοκληρωθεί η θεραπεία. Ο ασθενείς σε 2 ώρες από την θεραπεία μπορεί να εξέλθει του νοσοκομείου.
Για ποιους ασθενείς είναι κατάλληλη;
Η θεραπεία ενδείκνυται για τους ασθενείς που έχουν καλοήθη υπερπλασία και όχι καρκίνο του προστάτη.
Είναι κατάλληλη σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στη φαρμακευτική αγωγή αλλά δεν θέλουν να υποβληθούν και σε οποιαδήποτε χειρουργική εξαίρεση (αφαίρεση) του προστάτη.
Προτείνεται σε ασθενείς οποιασδήποτε ηλικίας που επιθυμούν να απαλλαγούν από τα συμπτώματα που προκαλεί ο προστάτης και ταυτόχρονα να διατηρήσουν την στύση και την εκσπερμάτιση.
Μπορεί να εφαρμοσθεί σε ασθενείς με έντονα συμπτώματα από την ούρηση και σοβαρά υποκείμενα νοσήματα (καρδιακά, αναπνευστικά) που δεν επιδέχονται χειρουργικής παρέμβασης.
Οι ασθενείς στους οποίους εφαρμόζεται κατά κανόνα έχουν ηλικία άνω των 50 ετών και όγκο προστάτη 30-80 κυβικά εκατοστά (αντί για 20-25 κυβικά εκατοστά που είναι το φυσιολογικό).
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου αντενδείκνυται η θεραπεία Rezum;
Δεν υπάρχουν αυστηροί κανόνες και η απόφαση για τη χρήση της λαμβάνεται εξατομικευμένα για κάθε ασθενή, αφού ζυγιστούν προσεκτικά τα υπέρ και τα κατά. Ωστόσο η θεραπεία ενδέχεται να μην είναι κατάλληλη σε ασθενείς με βεβαρημένη νεφρική λειτουργία, εμφύτευμα στην ουρήθρα ή πολύ μεγάλο αδένωμα προστάτη (προστάτης πάνω από 80 κυβικά εκατοστά).
Τι θα συμβεί μετά το τέλος της θεραπείας;
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τοποθετείται στον ασθενή ουροκαθετήρας για 3-4 ημέρες (σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να χρειασθούν έως 10 ημέρες). Αυτό είναι απαραίτητο διότι ο προστάτης έχει αναπτύξει οίδημα (πρήξιμο) από τον καυτό ατμό, που πιέζει την ουρήθρα και έτσι προκαλεί έντονα ερεθιστικά ουρολογικά συμπτώματα. Μπορεί επίσης να χρειαστείτε παυσίπονα φάρμακα για μερικές ημέρες.
Όταν το οίδημα υποχωρήσει λίγο, ο καθετήρας αφαιρείται και η ούρηση αποκαθίσταται σταδιακά. Η αφαίρεση του ουροκαθετήρα γίνεται σε εξωνοσοκομειακή βάση, διότι η θεραπεία Rezum δεν χρειάζεται νοσηλεία στο νοσοκομείο.
Οι περισσότεροι ασθενείς βλέπουν αισθητή βελτίωση της ροής των ούρων τους μέσα σε δύο-τρεις εβδομάδες από τη θεραπεία. Η βελτίωση συνεχίζεται επί σχεδόν τρεις μήνες, με τα συμπτώματά τους να υποχωρούν συχνά εντελώς.
Πόσο αποτελεσματική είναι η θεραπεία Rezum;
Η αποτελεσματικότητά της είναι πολύ μεγάλη. Μελέτες δείχνουν ότι το 90-95% των ανδρών που υποβάλλονται σε αυτήν παρουσιάζουν σημαντική μείωση έως εξαφάνιση των συμπτωμάτων τους για αρκετά χρόνια.
Ειδικότερα, την πρώτη πενταετία από τη θεραπεία λιγότερο από το 5% των ασθενών θα χρειασθούν πρόσθετες θεραπείες και λιγότερο από 10% θα χρειασθούν φάρμακα.
Επειδή όμως δεν είναι ριζική θεραπεία (δεν αφαιρείται ο προστάτης), η καλοήθης υπερτροφία μπορεί να υποτροπιάσει μετά από εύλογο χρονικό διάστημα. Σε τέτοια περίπτωση μπορεί να γίνει επανάληψη της θεραπείας.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα της μεθόδου;
Η θεραπεία Rezum είναι ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, εφαρμοζόμενη μετά την αποτυχία φαρμακευτικής αγωγής και πριν το χειρουργείο. Πολλοί ασθενείς βλέπουν βελτιώσεις στα ουρολογικά συμπτώματά τους μέσα σε λίγες εβδομάδες, ενώ διατηρείται η σεξουαλική λειτουργία τους. Επιπλέον, δεν χρειάζεται νοσηλεία και μπορεί να επαναληφθεί με ασφάλεια, αν υποτροπιάσει η υπερπλασία.
Στα πιθανά μειονεκτήματα περιλαμβάνονται οι δυνητικές παρενέργειές της που είναι μεν σπάνιες, αλλά υπαρκτές. Υπάρχει π.χ. κίνδυνος λοίμωξης, ενώ θα χρειασθεί λίγος καιρός έως ότου ομαλοποιηθεί η ούρηση. Επιπλέον, όπως προαναφέρθηκε η υπερπλασία πιθανώς θα υποτροπιάσει κάποια στιγμή.
«Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι μια συχνή κατάσταση που προκαλεί έντονα συμπτώματα σε πολλούς άνδρες, τα οποία μπορεί να μειώσει αισθητά η θεραπεία Rezum. Μολονότι είναι μία σχετικά νέα μέθοδος, έχει πολύ καλά αποτελέσματα εφόσον γίνεται προσεκτική επιλογή του ιατρού και του κέντρου όπου θα εφαρμοστεί. Εάν η υπερπλασία του προστάτη επηρεάζει την ποιότητα ζωής σας, συζητήστε με τον ουρολόγο σας εάν θα ήσασταν κατάλληλος υποψήφιος για τη μέθοδο αυτή», καταλήγει ο κ. Πούλιας.
