Η Όλγα Λυμπεροπούλου (νευροψυχολόγος) συμβουλεύει, πώς να προστατεύσετε έναν ηλικιωμένο με νόσο Αλτσχάιμερ από το τοξικό κλίμα των ημερών

Τις τελευταίες εβδομάδες ζούμε όλοι μας καταστάσεις πρωτόγνωρες. Η πανδημία του κορωνοϊού έχει οδηγήσει σε μία παρατεταμένη έκθεση στο άγχος και στη διαμόρφωση ενός τοξικού για την ψυχική μας υγεία περιβάλλοντος.

Οι μέρες μας γεμίζουν προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσουμε τα λεγόμενα των ειδικών, να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα και να εξασφαλίσουμε μία όσο το δυνατόν πιο ομαλή καθημερινότητα μέσα σε συνθήκες που μεταβάλλονται από ώρα σε ώρα. Κι αυτό από μόνο του είναι ένας άθλος.

«Φανταστείτε όμως πόσο δραματικά δυσκολότερο είναι το να βγάλει ένα νόημα απ’ όλα όσα συμβαίνουν ένας άνθρωπος με μειωμένη κριτική ικανότητα, που οι αλλαγές τον αποσυντονίζουν, που χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο από το συνηθισμένο για να επεξεργαστεί πολύπλοκα ερεθίσματα, που δυσκολεύεται να κατανοήσει σύνθετες έννοιες και κυρίως, να συγκρατήσει στη μνήμη του πρόσφατα γεγονότα ένας άνθρωπος με νόσο Αλτσχάιμερ ή κάποια άλλη μορφή άνοιας», μας επισημαίνει η Όλγα Λυμπεροπούλου, γνωστική νευροψυχολόγος, M.Sc. με Ειδίκευση στην 3η Ηλικία και τις Άνοιες, υπεύθυνη Κέντρου Διαταραχών Μνήμης (https://www.trainyourbrain.gr).

Αν φροντίζετε, λοιπόν, έναν άνθρωπο που έχει διαγνωστεί με άνοια, οι παρακάτω οδηγίες που μας δίνει η κ. Λυμπεροπούλου θα σας βοηθήσουν να τον προστατέψετε από το αρνητικό κλίμα των ημερών:

1. Επιλέξτε προσεκτικά τις πληροφορίες που μοιράζεστε με το αγαπημένο σας πρόσωπο, ανάλογα με το επίπεδο των νοητικών του λειτουργιών. Ένας άνθρωπος που βρίσκεται στα αρχικά στάδια της άνοιας είναι σε θέση να κατανοήσει τις βασικές πτυχές της κατάστασης και πιθανότατα, θα εκδηλώσει ενδιαφέρον για όσα συμβαίνουν. Μην τον αποκλείσετε από την επαφή με την πραγματικότητα: συζητήστε μαζί του τις εξελίξεις με απλά λόγια, δίνοντας έμφαση στα βασικά σημεία της επικαιρότητας. Αντίθετα, η ικανότητα ενός ανθρώπου με άνοια μεσαίου ή προχωρημένου σταδίου να αντιληφθεί τα γεγονότα των τελευταίων ημερών είναι περιορισμένη. Για το λόγο αυτό θα ήταν προτιμότερο οι πληροφορίες που θα δώσετε να είναι διατυπωμένες με απλό και κατανοητό τρόπο και να εστιάζονται σε 1-2 σημαντικά γεγονότα.

2. Διατηρήστε τη συζήτηση σε καθησυχαστικό επίπεδο. Αποφύγετε να αναπαράγετε την καταστροφολογία των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Συζητώντας και αναλύοντας τα χειρότερα δυνατά σενάρια παρουσία του ανθρώπου με άνοια υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργήσετε συναισθήματα φόβου και ανασφάλειας, που με τη σειρά τους ενδέχεται να πυροδοτήσουν αρνητικές αντιδράσεις και δύσκολες στη διαχείρισή τους συμπεριφορές. Πράγματι, κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς θα συμβεί την επόμενη μέρα, προσπαθήστε όμως να διατηρήσετε μία θετική στάση για να μη μεταδώσετε το άγχος σας στο αγαπημένο σας πρόσωπο.

3. Μην αφήνετε την τηλεόραση συνεχώς ανοιχτή. Ο καθένας από εμάς, αλλά πολύ περισσότερο ο άνθρωπος με άνοια, είναι αδύνατον να διαχειριστεί την αδιάκοπη ροή τεράστιου όγκου πληροφοριών που προέρχεται από τις τηλεοπτικές εκπομπές. Επιλέξτε να ενημερώνεστε από άλλα μέσα, όπως π.χ. το διαδίκτυο – αυτό θα βοηθήσει να παραμείνετε ήρεμοι τόσο εσείς, όσο και το άτομο που φροντίζετε.

4. Ακολουθήστε το συνηθισμένο πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Η ύπαρξη ρουτίνας δημιουργεί στο άτομο με άνοια μία αίσθηση ασφάλειας. Είναι σημαντικό η ζωή τόσο η δική του, όσο και της οικογένειάς του, να συνεχίζεται όσο πιο φυσιολογικά γίνεται, ανεξαρτήτως των γεγονότων που συμβαίνουν. Στο βαθμό που το επιτρέπουν οι μεταβαλλόμενες συνθήκες, προσπαθήστε να φροντίζετε το αγαπημένο σας πρόσωπο όπως και πριν.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Η Όλγα Λυμπεροπούλου, γνωστική νευροψυχολόγος με ειδίκευση στην Τρίτη Ηλικία και τις Άνοιες είναι υπεύθυνη του Κέντρου Διαταραχών Μνήμης. Από το 2002 εργάζεται αποκλειστικά με ανθρώπους μέσης και τρίτης ηλικίας και άτομα με άνοια και τις οικογένειές τους.

Είναι ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών και επί μία δεκαετία υπήρξε μέλος της διεπιστημονικής ομάδας του Ιατρείου Μνήμης του Νοσοκομείου “Υγεία”.

Στην καθημερινή κλινική πράξη ασχολείται με τη νευροψυχολογική αξιολόγηση, την διαμόρφωση ατομικών προγραμμάτων νοητικής ενδυνάμωσης και τη συμβουλευτική φροντιστών ανθρώπων με άνοια, ενώ το ερευνητικό της ενδιαφέρον εστιάζεται στην προαγωγή της νοητικής ευεξίας και τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου. Τον Μάιο του 2016 συμμετείχε ως ομιλήτρια στο 1ο TEDxChalkida όπου παρουσίασε τα 5 βήματα για την πρόληψη της άνοιας.

Είναι συγγραφέας των βιβλίων “Όλα όσα είμαι” (Εκδ. Εντύποις, 2019), “Μικρές Ιστορίες για Μεγάλους” (Εκδ. Εντύποις, 2016) και “Γιατί η γιαγιά μου δεν θυμάται το όνομά μου;” (Εταιρεία Alzheimer Αθηνών, 2009). Επιπλέον, είναι εμπνεύστρια και επιστημονική επιμελήτρια της σειράς “Ασημένιοι Αναγνώστες” των Εκδόσεων Εντύποις, της πρώτης σειράς βιβλίων στην Ελλάδα που απευθύνεται κυρίως σε ηλικιωμένους αναγνώστες και αναγνώστες με άνοια. 

Είναι μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Γνωστικής Αποκατάστασης και της Ελληνικής Νευροψυχολογικής Εταιρείας. Έχει πτυχίο Ψυχολογίας από τη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και μεταπτυχιακό στη Γνωστική Νευροψυχολογία από το Πανεπιστήμιο Essex του Ηνωμένου Βασιλείου.