Και οι άνδρες μπορεί να πάθουν καρκίνο μαστού

Αποκλειστική συνέντευξη στον Άρη Μπερζοβίτη και στο www.nextdeal.gr της ΛΥΔΙΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ-ΜΟΥΖΑΚΑ, καθηγήτριας, γυναικολόγου-χειρουργού-ειδικής μαστολόγου, πρόεδρου της Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας και εκπροσώπου της Ελλάδας στην Ε.Ε. για τις κατευθυντήριες οδηγίες στον καρκίνο του μαστού.

O καρκίνος του μαστού δεν είναι μόνον γυναικεία πάθηση, μπορεί να αναπτυχθεί και στον άνδρα με μικρότερη όμως συχνότητα, δηλαδή σε κάθε 100 γυναίκες με καρκίνο του μαστού αντιστοιχεί 1 άνδρας.

«Δυστυχώς, ο καρκίνος μαστού στον άνδρα έχει χειρότερη έκβαση», μας επισημαίνει η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας Δρ. Λυδία Ιωαννίδου-Μουζάκα και συμπληρώνει: «Οι βασικές αιτίες για το γεγονός αυτό είναι ότι ο άνδρας δεν πάει στο γιατρό αμέσως μόλις διαπιστώσει κάποια ανωμαλία στο μαστό του, δυστυχώς αργεί να διαγνωστεί ο καρκίνος γιατί ασθενείς και γιατροί δεν τον σκέφτονται εύκολα, ενώ λόγω καθυστερημένης διάγνωσης, έχουμε πιο συχνή διήθηση του δέρματος ή του μυός που βρίσκεται πίσω από το μαστό με αποτέλεσμα τη διευκόλυνση των μεταστάσεων».

Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία και την Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας 2.600 νέες περιπτώσεων καρκίνου μαστού στους άνδρες αναμένεται να έχουν διαγνωστεί φέτος στις ΗΠΑ. Ο δια βίου κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου μαστού για τους άνδρες είναι 1 άνδρας σε κάθε 1.000.

– Κυρία Μουζάκα ποιοι άνδρες έχουν μεγαλύτερη επικινδυνότητα να αναπτύξουν καρκίνο στο μαστό;

– Οι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο στους άνδρες είναι κυρίως οι εξής:

• Η ηλικία. Ο καρκίνος μαστού είναι πιο συχνός στις ηλικίες από 50 έως 70 ετών.

• Η εθνικότητα. Η συχνότητα είναι μεγαλύτερη στη μαύρη και την εβραϊκή φυλή.

• Το οικογενειακό ιστορικό. Ιδιαίτερα η ύπαρξη του γονιδίου BRCA 2, δωδεκαπλασιάζει τη συχνότητα ανάπτυξης καρκίνου μαστού στον άνδρα. Τα γονίδια αυτά κληρονομούνται στους απογόνους και από το αρσενικό μέλος της οικογένειας. Έτσι η ανάπτυξή του είναι συχνότερη σε άνδρες που έχουν:

-αρκετά άτομα του στενού συγγενικού περιβάλλοντος (άνδρες ή γυναίκες) με καρκίνο του μαστού,
-στενή συγγενή με αμφοτερόπλευρο καρκίνο του μαστού,
-συγγενή με ανάπτυξη καρκίνου του μαστού σε ηλικία <40 χρόνων, και
-αρκετά μέλη της οικογένειας με καρκίνο ωοθηκών ή παχέως εντέρου.

• Η υψηλή κοινωνικό-οικονομική κατάσταση. Είναι συχνότερος σε αποφοίτους Πανεπιστημιακών Σχολών.

• Επίσης κινδυνεύουν περισσότερο οι άνδρες με αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων στο αίμα τους που προκαλούν γυναικομαστία, οι άνδρες που εμφανίζουν σύνδρομο Klinefelter, βουβωνοκήλη, κρυψορχία ή έχουν μειωμένη στάθμη τεστοστερόνης, η οποία επιτρέπει την αύξηση του μαζικού αδένα, εμφανίζουν 20 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού, καθώς και οι άνδρες που εκτέθηκαν επανειλημμένα σε ακτινοβολία κατά τη νεαρή τους ηλικία.

– Ποια είναι τα συμπτώματα που θα ανησυχήσουν έναν άνδρα, ώστε να πάει γρήγορα στο γιατρό;

– Οι άνδρες δυστυχώς στην πλειοψηφία τους αντιλαμβάνονται τον καρκίνο στο μαστό τους, σε προχωρημένο στάδιο. Αυτό είναι ίσως λίγο ειρωνικό, διότι λόγω της κατασκευής του ανδρικού μαστού, η ψηλάφηση του είναι πολύ πιο εύκολη από αυτή του γυναικείου μαστού. Οι άνδρες όμως δεν ανησυχούν, όταν διαπιστώσουν κάτι στο μαστό τους, επειδή το σχετίζουν με την παροδική γυναικομαστία της εφηβείας τους.

Το πλέον συχνό σύμπτωμα είναι το ανώδυνο ψηλαφητό ογκίδιο στον ανδρικό μαστό που ανακαλύπτεται από τον ίδιο τον ασθενή και συνήθως εντοπίζεται κάτω από την περιοχή της θηλής και της θηλαίας άλω όπου υπάρχει και η μεγαλύτερη συγκέντρωση μαζικού ιστού. Και άλλα συμπτώματα, όπως η αλλαγή μεγέθους ή σχήματος του ενός μαστού, εξέλκωση (πληγή) στο δέρμα του μαστού, έκκριμα από τη θηλή ή εισολκή της θηλής, εξάνθημα ή τέλος ψηλαφητοί μασχαλιαίοι λεμφαδένες μπορεί να αποτελούν την κλινική εκδήλωση ενός καρκίνου του μαστού.

– Τι εξετάσεις πρέπει να γίνουν για να διαπιστωθεί η τελική εικόνα του καρκίνου;

– Η διαγνωστική προσέγγιση ξεκινά με την κλινική εξέταση όπου γίνεται λεπτομερής καταγραφή του ατομικού και κληρονομικού ιστορικού και των συμπτωμάτων, που αναφέρει ο ασθενής ακολουθούν η επισκόπηση και η ψηλάφηση των μαστών και τα ευρήματα καταγράφονται στο ιστορικό του ασθενούς.

Η κλινική εξέταση θα πρέπει να συμπληρωθεί με άλλες εξετάσεις όπως μαστογραφία, υπέρηχοι, παρακέντηση με λεπτή βελόνα και κυτταρολογική εξέταση.

Εφόσον διαπιστωθεί καρκίνος του μαστού, τότε ο προεγχειρητικός έλεγχος συμπληρώνεται με αξονική τομογραφία άνω και κάτω κοιλίας, αξονική τομογραφία θώρακος και μεσοπνευμονίου και σπινθηρογράφημα οστών.

– Σε περίπτωση διαπιστωμένου καρκίνου μαστού σε έναν άνδρα ποια είναι η θεραπευτική αντιμετώπιση;

Η εκλογή της θεραπευτικής αγωγής βασίζεται στη σταδιοποίηση της νόσου με τον ίδιο τρόπο που γίνεται και στη γυναίκα.

Η πιο συχνή θεραπευτική αντιμετώπιση στον άνδρα είναι η μαστεκτομή -αφού ο μαζικός αδένας στον άνδρα είναι λίγος και δεν επιτρέπει την ασφαλή εξαίρεση μόνου του όγκου- με εξαίρεση κατ’ αρχήν του λεμφαδένα φρουρού και ταχεία βιοψία, και αν αυτή είναι θετική, λεμφαδενικό καθαρισμό της σύστοιχης μασχάλης.

Ανάλογα με το στάδιο της νόσου, τους προγνωστικούς παράγοντες και την ηλικία του ασθενούς ακολουθεί χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή ορμονοθεραπεία.