Η Ελλάδα της κρίσης ξεχωρίζει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως η χώρα με τις υψηλότερες δαπάνες για νοσήλια, οι οποίες υπολογίζεται ότι το 2012 άντλησαν το μισό σχεδόν του προϋπολογισμού για την υγεία. To συμπέρασμα αυτό περιλαμβάνεται στην τελευταία Έκθεση που δημοσίευσε ο ΟΟΣΑ για την υγεία και την περίθαλψη στην Ευρώπη (Health at a Glance: Europe 2014), και έρχεται να ενισχύσει τη διάχυτη απαισιοδοξία αναφορικά με τη λειτουργικότητα και τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας. Όπως διαμηνύουν προς πάσα κατεύθυνση οικονομολόγοι της υγείας, το σύστημα υγείας χρήζει άμεσα αποσυμφόρησης και στο επίκεντρο της ανασυγκρότησής του πρέπει να τεθεί υποχρεωτικά η προαγωγή της πρόληψης στο πλαίσιο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ).
Στο επίκεντρο πρόληψη και αυτοφροντίδα
Η πρωτοβάθμια περίθαλψη ήταν και είναι επιβεβλημένη ως στρατηγική υγείας στην «πληγωμένη» οικονομικά Ευρώπη και ιδίως στην Ελλάδα όπου καταγράφονται οι υψηλότερες νοσοκομειακές δαπάνες και τα σχετικά κονδύλια συνεχώς μειώνονται, επισημαίνουν οικονομολόγοι της υγείας. Οι ίδιοι κύκλοι τονίζουν ότι για το λόγο αυτό θα πρέπει να δοθεί δέουσα έμφαση στην αυτοφροντίδα, η οποία συνδέεται άμεσα με την ΠΦΥ και προτάσσεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως αποτελεσματικό μέσο προαγωγής της δημόσιας υγείας και συνεπώς περιορισμού της φαρμακευτικής και ασφαλιστικής δαπάνης. Η αυτοφροντίδα, σύμφωνα με τους εξειδικευμένους επιστήμονες, διευκολύνει την αντιμετώπιση ήπιων συμπτωμάτων από το ίδιο το άτομο με τη χρήση των Μη Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων (ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ.), ενώ συχνά λειτουργεί προληπτικά αποτρέποντας πιο σοβαρές καταστάσεις και οδηγώντας στην αποσυμφόρηση. Δεδομένου μάλιστα ότι τα ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ δεν αποζημιώνονται, μέσα από τη διαδικασία αυτή προάγεται η υγεία και ευεξία των πολιτών χωρίς να επιβαρύνονται τα κρατικά ταμεία, ενώ αντιθέτως, εξοικονομούνται πολύτιμοι υγειονομικοί πόροι και προστατεύεται η βιωσιμότητα του ευπαθούς συστήματος υγείας.
«Η Υγεία με μία Ματιά 2014»: πανευρωπαϊκές συνέπειες της ύφεσης
Σύμφωνα με την Έκθεση του ΟΟΣΑ, η οικονομική κρίση έπληξε το σύνολο σχεδόν των ευρωπαϊκών κρατών, «σφίγγοντας» κατά συνέπεια τους κρατικούς προϋπολογισμούς. Στον τομέα της υγείας κατά την τριετία 2009-2012 οι δαπάνες σε πραγματικούς οικονομικούς όρους (προσαρμοσμένες δηλαδή σε πληθωριστική βάση) στις μισές χώρες της ΕΕ μειώθηκαν, ενώ στις υπόλοιπες παρατηρήθηκαν μεγάλες καθυστερήσεις στη χρηματοδότηση. Πιο αναλυτικά, στο διάστημα αυτό τα κρατικά κονδύλια σημείωσαν υποχώρηση 0,6% ετησίως, η οποία αποτυπώθηκε σε περικοπές μισθών, προσωπικού και υπηρεσιών υγείας, αλλά και στην αυξημένη συμμετοχή των ασφαλισμένων. Κι ενώ η κατάσταση φαίνεται να αποκαθίσταται σταδιακά σε ορισμένα Ευρωπαϊκά κράτη (π.χ. Αυστρία, Γερμανία, Πολωνία), στο νότο οι περικοπές συνεχίζονται.
Μειωμένος ο υγειονομικός προϋπολογισμός για το 2015
Ο Προϋπολογισμός του 2015 περιστέλλει εκ νέου τα κονδύλια για την υγεία, αυξάνοντας το ποσοστό της μείωσης από το 2008 έως σήμερα σε πλέον του 44%. Συγκεκριμένα, οι συνολικές δαπάνες για το αρμόδιο Υπουργείο ανέρχονται σε €4,2 δισ. περίπου, αντί των €4,74 δισ. για το 2014, ενώ τα νοσοκομεία χρηματοδοτούνται με €1,18 δισ. (μείωση 22,9%) και ο ΕΟΠΥΥ με μόλις €526 εκατ. (μείωση 17%). Παράγοντες του κλάδου της υγείας χαρακτηρίζουν την πορεία αυτή υπό τις παρούσες συνθήκες μη βιώσιμη και κρίνουν επιτακτική την ανάγκη να υπάρξει σαφής επαναπροσανολισμός της πολιτικής υγείας με στροφή προς την ΠΦΥ για την προάσπιση της δημόσιας υγείας.
