Μετά το χάος στα νοσοκομεία με ράντζα και ΜΕΘ, το υπουργείο Υγείας «τρέχει» να πάρει μέτρα

Η ταλαιπωρία που βιώνουν καθημερινά οι ασθενείς στα δημόσια νοσοκομεία δεν έχει τέλος. Δεν έφταναν οι ελλείψεις σε ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και εξοπλισμό, αλλά και στη θέρμανση που έγινε εντονότερη την περίοδο της κακοκαιρίας, για τα οποία έχουμε γράψει πριν μερικές εβδομάδες, τώρα έχουμε και την επανεμφάνιση των ράντζων.  

Βέβαια για να είμαστε δίκαιοι τα ράντζα δεν είναι κάτι νέο για τα δημόσια νοσοκομεία. Είναι ένα φαινόμενο διαχρονικό, χωρίς οι εκάστοτε διοικήσεις να ενδιαφέρονται να το επιλύσουν, αλλά αρκούνται στο να παραμένουν απαθείς θεατές. Ωστόσο η αξιοπρέπεια των «θυμάτων», δηλαδή των ασθενών, εξευτελίζεται συνεχώς.

Κάποτε προ κρίσης ως βασική αιτία αναφερόταν ότι κάποιοι γιατροί καθοδηγούσαν «πελατειακά» τους ασθενείς τους την ημέρα εφημερίας του νοσοκομείου, προκειμένου να παρακάμψουν την αναμονή που θα είχαν κάτω από κανονικές συνθήκες για νοσηλεία. Έξαρση μάλιστα τέτοιας μορφής ράντζων είχαμε επί ηγεσίας στο υπουργείο Υγείας Νικήτα Κακλαμάνη και Θανάση Γιαννόπουλου, οι οποίοι ωστόσο με επιτόπιες εφόδους σε μέρες εφημεριών κατόρθωσαν να εντοπίσουν και να ελέγξουν το πρόβλημα σε ένα μεγάλο βαθμό. Τώρα όμως, την περίοδο της κρίσης,  που τέτοια ενδεχόμενα «πελατειακών» σχέσεων γιατρών και ασθενών κατά κύριο λόγω δεν υφίστανται, γιατί διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση;

Η δημοσιοποίηση του θέματος έγινε από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ) όταν την Τρίτη 15 Ιανουαρίου στο ΑΤΤΙΚΟ Νοσοκομείο επικράτησαν τριτοκοσμικές και απαράδεκτες συνθήκες κατά τη διάρκεια της εφημερίας του.

Χαρακτηριστική είναι η παρακάτω περιγραφή:

«Το νοσοκομείο το βράδυ στις 8μ.μ. είχε φρακάρει. Οι κλίνες γεμάτες, οι διάδρομοι σε κάθε κλινική γεμάτοι από ασθενείς σε ράντζα και φορεία. Διασωληνωμένοι ασθενείς στη Νευροχειρουργική κλινική σε τετράκλινους θαλάμους με άλλους ασθενείς να περιμένουν ΜΕΘ σε λίστα αναμονής. Έμπαζαν οι πόρτες στους διαδρόμους με τους ασθενείς να ξεπαγιάζουν. Έως τις 8μ.μ. είχαν γίνει 205 εισαγωγές ασθενών.

Στη βραχεία νοσηλεία επικρατούσε το αδιαχώρητο από ασθενείς που περίμεναν να χωρέσει το φορείο τους σε διάδρομο κλινικής για να νοσηλευθούν. Αναμονή για εξέταση στην εφημερία πάνω από 50 φορεία και άλλοι 200 περιπατητικοί ασθενείς. Χαλασμένος ο στεφανιογράφος για άλλη μια φορά. Δεν λειτουργούσε το αιμοδυναμικό εργαστήριο. Σοβαρά καρδιολογικά περιστατικά που και το λεπτό είναι κρίσιμο για τη ζωή τους μεταφέρονταν σε άλλα νοσοκομεία. 

Το ακτινολογικό μηχάνημα των ΤΕΠ είναι χαλασμένο εδώ και ένα μήνα και δεν επισκευάζεται, γιατί χρειάζονται 20.000 ευρώ. Οι ασθενείς μεταφέρονται από δύο τραυματιοφορείς 200 μέτρα μακριά από την εφημερία για ακτινογραφία. Άλλοι ασθενείς περίμεναν 7 – 8 ώρες για να εξυπηρετηθούν. 

Κάθε φορά το νοσοκομείο ξεκινάει την εφημερία με υπερπληρότητα. Γεμάτες οι 750 κλίνες και πολλά ράντζα γεμάτα. Πως θα εξυπηρετηθούν οι 200 εισαγωγές; Με βάση το νόμο το νοσοκομείο όταν ξεκινάει η εφημερία θα πρέπει να διαθέτει κενές το 25% των διαθέσιμων κλινών.

Η Ουρολογική Κλινική μετατράπηκε σε κοιτώνες ιατρών, ελλείψει άλλων χώρων. Γιατί δεν συνεπικουρείται η εφημερία του ΑΤΤΙΚΟΥ με ένα άλλο δημόσιο Νοσοκομείο;».

Ωστόσο το φαινόμενο των ράντζων εκτός από το νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ επεκτάθηκε στις 21 Ιανουαρίου και στις εφημερίες του Νοσοκομείου Νίκαιας και στον ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟ. Και εδώ η ΠΟΕΔΗΝ περιγράφει με γλαφυρότητα την κατάσταση:

«Στην εφημερία του Νοσοκομείου Νίκαιας την περασμένη στην Β΄ Παθολογική Κλινική εισήχθησαν 73 ασθενείς, από τους οποίους οι 35 σε ράντζα. Στην Α΄  Καρδιολογική Κλινική εισήχθησαν 36 ασθενείς, από τους οποίους οι 20 με σοβαρά καρδιολογικά περιστατικά σε ράντζα στους διαδρόμους. Στο μεταξύ πέταξαν έξω τα προσωπικά αντικείμενα των τραυματιοφορέων και μετέτρεψαν τα αποδυτήριά τους σε θάλαμο ασθενών με τέσσερεις ασθενείς.

Τα ράντζα έφτασαν έως τον κήπο και συγκεκριμένα έφτασαν έως την πόρτα που ανοιγοκλείνει και μπαινοβγαίνουν οι συνοδοί από τη μεριά του κήπου. Παράλληλα 6 διασωληνωμένοι ασθενείς νοσηλεύθηκαν σε κοινούς θαλάμους νοσηλείας μαζί με πολλούς άλλους ασθενείς».

Μέτρα κατόπιν… «εορτής»

Στο μεταξύ η ηγεσία του υπουργείου Υγείας αντί να έχει ήδη έτοιμο σχέδιο για την αντιμετώπιση του φαινομένου -αφού έχει συμβεί και άλλες φορές από το 2015 μέχρι τώρα- περνώντας από το στάδιο της αδιαφορίας στο στάδιο της καταγγελίας -μέσω των διοικήσεων των νοσοκομείων- για τη δημοσιοποίηση του θέματος από την ΠΟΕΔΗΝ, αποφάσισε τελικά να πάρει κατόπιν…«εορτής» κάποια μέτρα.  

Έτσι, λοιπόν, ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός συγκάλεσε σύσκεψη με αντικείμενο τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα νοσοκομεία του Λεκανοπεδίου όσον αφορά την υπερπληρότητα των κλινών στις γενικές εφημερίες και τη διαχείριση των περιστατικών που χρήζουν εισαγωγή σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ).

Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας Γιώργος Γιαννόπουλος, ο πρόεδρος του ΕΚΕΠΥ Νίκος Παπαευσταθίου, ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ Τάκης Τζαννετής, η διοικήτρια της 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) Ιωάννα Διαμαντοπούλου, ο διοικητής του Νοσοκομείου «Αττικόν» Κώστας Δραγώνας κ.ά.

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας, «διαφάνηκε ότι το πρόβλημα των «ράντζων» μετά από γενική εφημερία μεγάλων νοσοκομείων, όπως το «Αττικόν», είναι διαχρονικό και  σχετίζεται συνήθως με τη μεγάλη προσέλευση ασθενών σε τριτοβάθμια και πανεπιστημιακά νοσοκομεία που διαθέτουν εξειδικευμένα τμήματα, έχουν καλές υποδομές και παρέχουν αξιόπιστες υπηρεσίες. Το πρόβλημα αυτό επιδεινώνεται από το στρεβλό και δυσλειτουργικό σύστημα εφημερίας στο Λεκανοπέδιο, που κατανέμει ανισότιμα τον αυξημένο όγκο περιστατικών στα νοσοκομεία της περιοχής».

Όπως ανέφερε ο υπουργός Υγείας, Α. Ξανθός, αν και δεν πρόκειται για εύκολη υπόθεση θα πρέπει να ληφθούν άμεσα δραστικά μέτρα, ώστε να δοθεί οριστική λύση σε αυτή τη δυσλειτουργία του ΕΣΥ. Πιο συγκεκριμένα χρειάζεται:

1. Ενίσχυση των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ), που αποτελούν την  «πρώτη γραμμής άμυνας»  των νοσοκομείων, με ειδικευμένους γιατρούς. Με αυτό τον τρόπο η διαχείριση των περιστατικών της εφημερίας θα είναι πιο ορθολογική και θα κάνουν εισαγωγή οι ασθενείς που απαιτείται πραγματικά να νοσηλευθούν. Η προκήρυξη 520 θέσεων μονίμων γιατρών ΕΣΥ στοχευμένα για τα ΤΕΠ , η θεσμοθέτηση της εξειδίκευσης στην Επείγουσα Ιατρική και η υιοθέτηση των ανάλογων ιατρικών πρωτοκόλλων,  υπηρετούν ακριβώς αυτό το στόχο.

2. Ενίσχυση του «φίλτρου» της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) μέσω της 24ωρης λειτουργίας περισσότερων Κέντρων Υγείας (ΚΥ) αστικού τύπου στο Λεκανοπέδιο. Ήδη εφημερεύει καθημερινά το ΚΥ Αλεξάνδρας και έχει δρομολογηθεί ανάλογη ρύθμιση για 4-5 ακόμα Κέντρα Υγείας (ΚΥ Περιστερίου, Πολυκλινική Ολυμπιακού Χωριού , ΚΥ Πειραιά κλπ) .

3. Αναδιοργάνωση του «συμπλέγματος νοσοκομείων» που εφημερεύουν καθημερινά στο Λεκανοπέδιο. Ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου, Γ. Γιαννόπουλος, σε συνεργασία με την 1η και τη 2η ΥΠΕ, το ΕΚΑΒ και το ΕΚΕΠΥ, έχει καταρτίσει  προσχέδιο που προβλέπει ένα νέο σύστημα εφημεριών του οποίου οι λειτουργικές προϋποθέσεις διερευνώνται αυτή την περίοδο. Ο αναπληρωτής υπουργός, Παύλος Πολάκης, πρότεινε το νέο σύστημα να κοστολογηθεί και να εφαρμοστεί το καλοκαίρι σε μια περίοδο που το σύστημα δεν λειτουργεί «υπό πίεση»  όπως τους χειμερινούς μήνες λόγω ιώσεων, λοιμώξεων κ.λπ. 

Όσον αφορά το, επίσης διαχρονικό, πρόβλημα της ανεπάρκειας κλινών ΜΕΘ, το οποίο είναι λογικό να είναι οξυμμένο αυτή την περίοδο λόγω της αυξημένης επίπτωσης σοβαρών αναπνευστικών λοιμώξεων και εποχικής γρίπης, ο κ. Ξανθός ανέφερε ότι σήμερα το ΕΣΥ διαθέτει τις περισσότερες ενεργές κλίνες και τις λιγότερες κλειστές των τελευταίων χρόνων. Πιο συγκεκριμένα, το 2011 υπήρχαν 540 λειτουργούσες και 154 αναπτυγμένες αλλά κλειστές, το 2014 οι λειτουργούσες μειώθηκαν στις 475 και οι ανεπτυγμένες κλειστές ήταν 103, ενώ σήμερα, σύμφωνα με στοιχεία του Νοεμβρίου του 2018, λειτουργούν 552 κλίνες ΜΕΘ και οι ανενεργές είναι 63. Αυτό συνέβη λόγω της σημαντικής ενίσχυσης των ΜΕΘ όλης της χώρας με γιατρούς και νοσηλευτές, αφού προκηρύχθηκαν όλες οι κενές οργανικές θέσεις γιατρών- σύνολο 180- και προσλήφθηκαν περισσότεροι από 300 συμβασιούχους νοσηλευτές. 

Ωστόσο, όπως τόνισε ο υπουργός Υγείας, χρειάζεται καλύτερη παρακολούθηση και εποπτεία των αναγκών για εντατική νοσηλεία (πλέον την ευθύνη της διαχείρισης και της ηλεκτρονικής καταγραφής έχει το ΕΚΕΠΥ και όχι το ΕΚΑΒ) και η βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων κλινών του Δημόσιου και του Ιδιωτικού τομέα. «Το πιο σημαντικό είναι να διαμορφωθεί και να εφαρμοστεί ένα αξιόπιστο πλαίσιο κλινικών κριτηρίων για τη διασωλήνωση και εισαγωγή ασθενών σε ΜΕΘ. Το πλαίσιο αυτό πρέπει να καθοριστεί άμεσα, καθώς χωρίς αυτό οποιαδήποτε επένδυση σε υποδομές και προσωπικό κινδυνεύει να είναι  αναποτελεσματική  και ατελέσφορη», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ξανθός.