Περίπου 33.000 άνθρωποι στην Ευρώπη πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω ανθεκτικών μικροβίων στα αντιβιοτικά. Η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών στα ζώα και τα φυτά διευκολύνει την μη ανθεκτικότητα του οργανισμού στα μικρόβια. Η λήψη αντιβιοτικών για λάθος λόγους, όπως για το κρυολόγημα, τη γρίπη ή τον πονόλαιμο δεν έχει κανένα όφελος και μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες στον οργανισμό.
Τα παραπάνω είναι τα βασικά μηνύματα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων( ECDC), που ανακοινώθηκαν με αφορμή την Ημέρα Ενημέρωσης για τα Αντιβιοτικά.
Τα βακτήρια που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά ευθύνονται για τον θάνατο 33.000 ανθρώπων το 2015 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ παγκοσμίως ο αριθμός τους αυξάνεται στα 700.000 άτομα ετησίως, σύμφωνα με τους υπολογισμούς ευρωπαίων ερευνητών, που δημοσιεύονται από την επιθεώρηση The Lancet Infectious Diseases, επεσήμανε ο Στάθης Σκληρός, γενικός ιατρός και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Π.Φ.Υ. Οι επιπτώσεις «είναι συγκρίσιμες με το συσσωρευμένο αποτέλεσμα της γρίπης, της φυματίωσης και του ιού του AIDS» κατά την ίδια περίοδο, επισημαίνουν οι ερευνητές. Υπολογίζεται ότι έως το 2050 θα πεθάνουν 10.000.000 άτομα από λοιμώξεις πολυανθεκτικών μικροβίων, οι οποίες θα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου με περισσότερα περιστατικά από όσα ο καρκίνος και τα τροχαία δυστυχήματα.
Οι περισσότεροι από τους θανάτους αφορούν μωρά μικρότερα των 12 μηνών και τους άνω των 65 ετών. Οι επιπτώσεις σε όρους θνησιμότητας είναι πιο αυξημένες στην Ιταλία και την Ελλάδα, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 1/5 των λοιμώξεων.
Επιπρόσθετα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά στους αγρότες και στις βιομηχανίες τροφίμων να σταματήσουν να χρησιμοποιούν αντιβιοτικά για να προάγουν την ανάπτυξη και να προλαμβάνουν τις ασθένειες σε υγιή ζώα. Η υπερβολική χρήση των αντιβιοτικών στα ζώα προκαλεί ανθεκτικότητα στα βακτήρια τα οποία περνούν μέσω της τροφικής αλυσίδας στον άνθρωπο. Με αυτό τον τρόπο, τα βακτήρια που περνούν από την τροφική αλυσίδα στον άνθρωπο, λόγω της ανθεκτικότητας τους δεν αντιμετωπίζονται από τα αντιβιοτικά που ενδέχεται να χρειαστεί ο άνθρωπος όταν αρρωστήσει. Εναλλακτικές λύσεις στη χρήση αντιβιοτικών για την πρόληψη των ασθενειών στα ζώα είναι η βελτίωση της υγιεινής, η σωστότερη χρήση των εμβολιασμών και η αλλαγή των συνθηκών διαβίωσης των ζώων.
Ένα ακόμα σημαντικό πρόβλημα για την ανθεκτικότητα στα μικρόβια, είναι η λήψη αντιβιοτικών για λάθος λόγους, όπως για το κρυολόγημα, τη γρίπη ή τον πονόλαιμο. Στις περιπτώσεις αυτές τα αντιβιοτικά δεν έχουν κανένα όφελος και μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες στον οργανισμό. Οι ειδικοί δεν σταματούν να επαναλαμβάνουν ότι τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τη θεραπεία λοιμώξεων που προκαλούνται από μικρόβια και όχι από ιούς.
Σύμφωνα με έρευνα της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, το 25% των ενηλίκων που έχουν βήχα, κρυολόγημα, γρίπη ή πονόλαιμο επισκέπτονται το γιατρό τους και το 50% αυτών ζητά λανθασμένα να τους χορηγηθεί αντιβίωση.
«Τα αντιβιοτικά δεν θεραπεύουν ούτε βοηθούν στην πρόληψη των ιώσεων και δεν προλαμβάνουν μια μικροβιακή λοίμωξη. Δώστε λοιπόν χρόνο στον οργανισμό σας για να αναρρώσει», συμβουλεύει ο Θανάσης Παπαθανάσης, αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και Αντιπρόεδρος της Πανευρωπαϊκής Ένωσης Φαρμακοποιών.
Ο βήχας και ο πονόλαιμος που είναι από τα πολύ συνηθισμένα συμπτώματα των ιώσεων, εάν δεν οφείλονται σε κάποια βακτηριακή λοίμωξη, θα κάνουν τον κύκλο τους και θα υποχωρήσουν, χωρίς να χρειαστεί η λήψη αντιβίωσης. Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων αρκεί είτε μια αντισηψία της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας με κάποιο προϊόν που περιέχει αντιμικροβιακά / αντισηπτικά συστατικά, όπως οι παστίλιες Strepsils ή αν υπάρχει φλεγμονή, μπορεί να χορηγηθεί ένα αντιφλεγμονώδες που καταπραΰνει τον λαιμό, όπως π.χ. Strepfen.
Να θυμάστε ότι:
- Το κοινό κρυολόγημα και γενικά οι ιώσεις δεν χρειάζονται αντιβιοτικά.
- Τα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στον οργανισμό μας.
- Τα παυσίπονα ανακουφίζουν από τον πόνο και τον πυρετό.
- Τα αποχρεμπτικά απομακρύνουν τις εκκρίσεις από τους αεραγωγούς.
- Τα αντισταμινικά ανακουφίζουν από τη δύσπνοια, το φτάρνισμα και τη φαγούρα στη μύτη.
- Η κατανάλωση άφθονων υγρών και η ανάπαυση μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα οποιασδήποτε χειμερινής ασθένειας.
- Τα προϊόντα που περιέχουν αντιμικροβιακά /αντισηπτικά συστατικά σε μορφή παστίλιας αρκούν για μια απλή αντισηψία της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας, όταν υπάρχει πονόλαιμος. Τα προϊόντα αυτά καταπολεμούν ένα ευρύ φάσμα ιών (όπως το ιό της γρίπης Α, τον RSV, τον SARS-CoV5) και βακτηρίων και δεν περιέχουν αντιβιοτικό. Αν υπάρχει φλεγμονή, συνιστάται η λήψη ενός αντιφλεγμονώδους σκευάσματος πάλι σε παστίλια, που καταπραΰνει τον λαιμό.
- Όπου είναι εφικτό, αποφύγετε τη λοίμωξη με κατάλληλο εμβολιασμό.
- Πλένετε τακτικά τα χέρια σας και τα χέρια των παιδιών σας, για παράδειγμα μετά από φτέρνισμα ή βήξιμο, πριν αγγίξετε άλλα αντικείμενα ή ανθρώπους.
Απευθυνθείτε στο γιατρό ή στον φαρμακοποιό σας και μόνο, όταν σας συνταγογραφηθεί κάποια αγωγή με αντιβίωση, λαμβάνετε τα αντιβιοτικά ακριβώς όπως ορίζει η συνταγή, συμπεριλαμβανομένων της ποσότητας των δόσεων, της συχνότητας και της διάρκειας της αγωγής.
Η λανθασμένη και αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών έχει ως αποτέλεσμα την αυξανόμενη αντίσταση των μικροβίων σε αυτά γεγονός που αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία, καθώς μπορεί να μετατρέψει μια απλή λοίμωξη σε κατάσταση απειλητική για τη ζωή.
