Έξι φιλόδοξους στόχους περιλαμβάνει το Ετήσιο Σχέδιο Δράσης 2023 του υπουργείου Υγείας, οι οποίοι θα υλοποιηθούν με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και με κρατική επιχορήγηση. Οι στόχοι αυτοί είναι: η βελτίωση των δεικτών υγείας του πληθυσμού και αναμόρφωση του συστήματος δημόσιας υγείας, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του συστήματος Υγείας έως το φθινόπωρο του 2023, η αναβάθμιση νοσοκομείων, υποδομών υγείας και ποιότητας υπηρεσιών, ο εξορθολογισμός της φαρμακευτικής δαπάνης με διατήρηση βιωσιμότητας της φαρμακευτικής αγοράς, η αναδιάρθρωση του Συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών ψυχικής υγείας & αντιμετώπισης των εξαρτήσεων με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Κάποιες δράσεις του προγράμματος ήδη ξεκίνησαν, για τις περισσότερες επιδιώκεται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το καλοκαίρι, ενώ κάποιες άλλες έχουν χρονικό ορίζοντα το τελευταίο τρίμηνο του 2023. Ωστόσο το αποτέλεσμα των προσεχών εκλογών θα κρίνει ποιες από αυτές τελικά θα ολοκληρωθούν, αφού σε περίπτωση διαφορετικής κυβέρνησης από τη σημερινή, υπάρχει πιθανότητα κάποιες δράσεις να τεθούν σε νέες βάσεις.
Αναλυτικότερα ανά στόχο το πλάνο δράσεων περιλαμβάνει τα εξής:
Στόχος 1. Βελτίωση των δεικτών υγείας του πληθυσμού και αναμόρφωση του συστήματος δημόσιας υγείας
Πρωτογενής πρόληψη των παραγόντων κινδύνου που ευθύνονται για την εμφάνιση των κυριότερων χρόνιων νοσημάτων:
- Μείωση της παχυσαρκίας σε πληθυσμό στόχο 2.002.670 παιδιών 0-18.
- Μείωση υπερβαρότητας και παχυσαρκίας σε πληθυσμό στόχο 2.500.000 πολιτών (63% των 4.000.000 εγγεγραμμένων σε προσωπικό ιατρό).
- Προώθηση της υγιεινής διατροφής στο σύνολο του πληθυσμού.
- Προαγωγή της υγείας μητέρας-παιδιού-οικογένειας σε πληθυσμό στόχο 800.000 οικογενειών.
- Παροχή συμβουλευτικής για την υγεία στο σύνολο των πολιτών με κινητό ή/και υπολογιστή.
- Καμπάνια ενημέρωσης για την κατανάλωση του αλκοόλ στο σύνολο του πληθυσμού.
- Πρόγραμμα πρόληψης και διακοπής του καπνίσματος σε νέους.
Δευτερογενής πρόληψη των κυριότερων χρόνιων νοσημάτων:
- Εξετάσεις πρόληψης καρκίνου του μαστού σε πληθυσμό στόχο 1.300.000 γυναικών.
- Εξετάσεις πρόληψης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σε πληθυσμό στόχο 2.432.000 γυναικών.
- Εξετάσεις πρόληψης καρκίνου του παχέος εντέρου σε πληθυσμό στόχο 3.840.000 πολιτών.
- Προσυμπτωματικός έλεγχος για καρδιαγγειακό κίνδυνο σε πληθυσμό στόχο 4.000.000 πολιτών.
- Εξετάσεις πρόληψης σε ευπαθείς ομάδες σε απομακρυσμένες περιοχές.
Αναμόρφωση του Συστήματος Δημόσιας Υγείας:
- Αναμόρφωση του συστήματος δημόσιας υγείας για το σύνολο του πληθυσμού: ανάπτυξη μηχανισμού επιδημιολογικής επιτήρησης, αναβάθμιση συστήματος ετοιμότητας και αντιμετώπισης εκτάκτων απειλών δημόσιας υγείας, ανάπτυξη συστήματος δημόσιας υγείας σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, Health Portal Δημόσιας Υγείας, μεταρρύθμιση του Συστήματος Δημόσιας Υγείας.
- Αναδιοργάνωση και αναβάθμιση Ένωσης Ασθενών Ελλάδος για πληθυσμό στόχο 500.000 ασθενών.
Στόχος 2: Ψηφιακός μετασχηματισμός του συστήματος Υγείας έως το φθινόπωρο του 2023
Ο Εθνικός Ψηφιακός Φάκελος Υγείας, θα αποτελέσει μια καινοτόμα και ιατρικά αποτελεσματική νέα ψηφιακή διαδικασία, με βάση την οποία θα υπάρχει συνολική παρακολούθηση του ιατρικού φακέλου των ασθενών/πολιτών για κάθε ιατρική πράξη που έχει συντελεστεί. Θα συμβάλει στην καλύτερη ιατρική παρακολούθηση, στον έλεγχο των δαπανών και στη βελτίωση των υπηρεσιών συνολικά προς τους πολίτες.
Σήμερα το Εθνικό Δίκτυο Τηλεϊατρικής, λειτουργεί εδώ και μερικά χρόνια σε μονάδες υγείας της 2ης ΥΠΕ με πολύ σημαντικά αποτελέσματα. Με την ολοκλήρωση του έργου, θα έχουμε καθολική εφαρμογή σε όλη τη χώρα, λύνοντας πολλά ιατρικά θέματα σε απομακρυσμένες περιοχές (ορεινές, νησιωτικές κλπ) συμβάλλοντας στην ισότιμη πρόσβαση των πολιτών σε μια σειρά από υπηρεσίες υγείας.
Η ψηφιακή αναβάθμιση των Νοσοκομείων, μέσω από ένα θεσμοθετημένο ελάχιστο επίπεδο υπηρεσιών, είναι ο στόχος και η επιδίωξη του Υπ. Υγείας. Με το έργο αυτό, θα επιτευχθεί τόσο η αναβάθμιση υποδομών, όσο και η αναβάθμιση του συνόλου των Πλ. Συστημάτων των Νοσοκομείων. Η διασύνδεση μεταξύ τους, όσο και με τον Εθνικό Ψηφιακό Φάκελο, είναι το επόμενο σημαντικότερο βήμα που θα υλοποιηθεί με το έργο.
Σήμερα ο ΕΟΠΥΥ εξυπηρετεί πάνω από 30.000 συμβεβλημένους παρόχους έχοντας αναπτύξει σημαντική τεχνογνωσία σε πλήθος ψηφιακές εφαρμογές. Με την υλοποίηση του Ψηφιακού Μετασχηματισμού, θα ολοκληρώσει ψηφιακά το σύνολο των υπηρεσιών που εκτελεί και θα είναι σε θέση να παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τις πράξεις που θα υποβληθούν, να ελέγχει και να εγκρίνει δαπάνες.
Η ανάπτυξη εθνικής ψηφιακής υποδομής για την υποστήριξη ογκολογικών ασθενών σε αλληλεπίδρασή με το σύστημα υγείας θα βοηθήσει τους γιατρούς να προχωρήσουν σε έγκαιρες και υψηλής ποιότητας θεραπευτικές αποφάσεις. Το σύστημα θα εγκατασταθεί συνολικά σε δώδεκα ογκολογικά νοσοκομεία τα οποία θα διασυνδεθούν με στόχο την αποτελεσματική ενοποίηση και την ασφαλή ανάλυση δεδομένων και την ανάπτυξη της γνώσης των ασθενών
Στόχος 3: Αναβάθμιση Νοσοκομείων, υποδομών υγείας και ποιότητας υπηρεσιών
Ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας με τουλάχιστον 500 ιατρούς κλάδου ΕΣΥ, μεταξύ των οποίων και Συντονιστές Διευθυντές, έως το 2ο τρίμηνο του 2023.
Άμεσα μηνιαίο επίδομα για 1.000 ιατρούς που υπηρετούν σε Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, το οποίο θα διαφοροποιείται με βάση την κατοχή τίτλου εξειδίκευσης στην επείγουσα ιατρική.
Αναβάθμιση των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών του Εθνικού Συστήματος Υγείας με τις σύγχρονες απαιτήσεις λειτουργικής οργάνωσης και ορθολογικής σχεδίασης ενός ΤΕΠ, με βάση τη διεθνή εμπειρία και σύμφωνα με διεθνείς προδιαγραφές.
Εκτίμηση των βέλτιστων πρακτικών / εφαρμογή των δεσμών μέτρων πρόληψης.
Στόχος 4: Εξορθολογισμός φαρμακευτικής δαπάνης με διατήρηση βιωσιμότητας της φαρμακευτικής αγοράς
Οι στόχοι είναι:
- Μείωση του clawback. Με το Νόμο 4837/2021 (ΦΕΚ 178/ 01.10.2021) έχει νομοθετηθεί η μείωση του clawback και ο εξορθολογισμός της φαρμακευτικής δαπάνης. Το άρθρο 77 του νόμου θέτει ως όριο το συνολικό ύψος αυτόματης επιστροφής του έτος 2020 και σε περίπτωση υπέρβασης επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός με συγκεκριμένα ποσά (ρήτρα συνυπευθυνότητας).
- Εξορθολογισμός της δαπάνης για Βιταμίνη D, μαγνήσιο και σίδηρο. Επαναξιολόγηση και παραπομπή στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης φαρμάκων με αναίτια αύξηση της κατανάλωσης τους. Κλειστός προϋπολογισμός σε φάρμακα χαμηλής θεραπευτικής αξίας (βιταμίνη D, μαγνήσιο, σίδηρος με μείωση από τα € 110 εκ στα € 40 εκ.).
- Επαναξιολόγηση και μεταφορά φαρμάκων μικρής θεραπευτικής αξίας από την λίστα αποζημίωσης στη μη αποζημιούμενη λίστα και παροχή κινήτρων.
- Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η δαπάνη φαρμάκων και εξετάσεων των ανασφάλιστων που επιβαρύνει τον ΕΟΠΥΥ, έχει φθάσει τα 310 εκατ. ευρώ. Με τον Ν. 4865, 238 Α’/04.12.2021, η συνταγογράφηση στους ανασφάλιστους θα γίνεται μόνο στις δημόσιες δομές, έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν περιπτώσεις προκλητής ζήτησης. Το μέτρο αναμένεται να επιφέρει εξορθολογισμό € 60 εκ. Τα υπόλοιπα θα εξασφαλιστούν από άλλους πόρους.
- Οι κλειστοί προϋπολογισμοί για το 2022 έκλεισαν στα € 750 εκ. για τον ΕΟΠΥΥ με εκπτώσεις € 348 εκ. και € 170 εκ. για τα νοσοκομεία με εκπτώσεις γύρω στα € 80 εκ. Επιπλέον για το 2023 έκλεισαν € 770 εκ. κλειστοί προϋπολογισμοί. Φαίνεται ότι εντός του 2023 θα ξεπεραστεί το € 1,2 δισ.
Στόχος 5: Αναδιάρθρωση του Συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας
Οι στόχοι είναι:
Ενόψει α) της εμφάνισης νέων μεταλλάξεων του Covid-19, β) των συστάσεων της ΕΕΕ για χορήγηση 1ης & 2ης αναμνηστικής δόσης και γ) της επικείμενης παραλαβής νέου τύπου εμβολίων η συμμετοχή και οι δράσεις της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στο εμβολιαστικό πρόγραμμα θα συνεχιστούν και το 2023 με στόχο την επίτευξη υψηλότερου ποσοστού εμβολιαστικής κάλυψης του γενικού πληθυσμού.
Με τη ψήφιση του ν. 4931/2022 και την εγγραφή των πολιτών στον προσωπικό ιατρό θα υπάρξει καλύτερη και συντονισμένη αντιμετώπιση χρόνιων ασθενειών στην ΠΦΥ.
Ψηφιακή διασύνδεση των υπηρεσιών υγείας με τον ατομικό ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενή και συμπλήρωση του με εξετάσεις αιματολογικές, βιοχημικές και απεικονιστικές για την παρακολούθηση της υγείας του.
Με το ν.4931/2022 και με σκοπό την αναδιάρθρωση του συστήματος ΠΦΥ καθιερώθηκε ο θεσμός του Προσωπικού Ιατρού ενώ σταδιακά με την έκδοση των σχετικών εξουσιοδοτικών πράξεων (Υ.Α.& Κ.Υ.Α) για την πλήρη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.
Στόχος 6: Βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών ψυχικής υγείας & αντιμετώπισης των εξαρτήσεων με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα
Οι στόχοι είναι:
Τα προγράμματα Έγκαιρης παρέμβασης στην Ψύχωση έχουν ως στόχο την έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων των ψυχωτικών διαταραχών στα πρώιμα στάδια,(ηλικίες 16-25), ώστε να ελαχιστοποιήσει τις μακροχρόνιες επιπτώσεις από την εξέλιξή τους και να αποτρέψει τις υποτροπές.
Θα ιδρυθούν εντός του 1ου τριμήνου 2023, 8 μονάδες και άλλες τρεις έως το 3ο τρίμηνο. Τα προγράμματα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης θα λειτουργήσουν με στελέχωση εξειδικευμένου προσωπικού όπως ψυχολόγοι, ψυχίατροί ή νοσηλευτές με εξειδίκευση στην ψυχική υγεία – ψυχιατρική, και κοινωνικοί λειτουργοί. Παρέχουν αρχική εκτίμηση και αξιολόγηση σε θέματα ψυχικής υγείας, πρόληψης και συμβουλευτικής του γενικού πληθυσμού. Ήδη έχει ξεκινήσει από το 3ο τρίμηνο του 2022 πρόγραμμα ψυχοεκπαίδευσης μέσω της γραμμής 10306.
Διατήρηση προγραμμάτων ψυχολογικής υποστήριξης και ενδυνάμωσης για τους πληγέντες της Εύβοιας (έχει ξεκινήσει από το 3ο τρίμηνο του 2022), υλοποίηση θεραπευτικών προγραμμάτων μέσω τέχνης και υλοποίηση προγραμμάτων ψυχολογικής υποστήριξης για τα παιδιά που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και των οικογενειών τους.
Παρεμβάσεις για την ψυχική υγεία και την ψυχοκοινωνική υποστήριξη για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του covid-19. Απευθύνονται: α) στους πάσχοντες με Covid-19, β) στους επιβιώσαντες, γ) στις οικογένειες δ) στους εργαζόμενους στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης του Covid-19 (ενδοεξωνοσοκομειακών υπηρεσιών), ε)στο γενικό πληθυσμό, ε) στους ανέργους, στ) στις ευάλωτες ομάδες.
Τέλος έχει ήδη ξεκινήσει από το 3ο τρίμηνο του 2022 το πρόγραμμα «κανένας μόνος στην πανδημία».