Πρωτοποριακή επιδημιολογική μελέτη διερευνά την κατάσταση της υγείας των Ηπειρωτών

Η Μελέτη Υγείας Ηπείρου (ΜΥΗ) είναι μία πρωτοποριακή προοπτική μελέτη που θα διερευνήσει την αιτιολογία χρόνιων πολυπαραγοντικών νοσημάτων με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της υγείας των Ηπειρωτών, και κατ’ επέκταση όλων των Ελλήνων, μέσω της ανάπτυξης αποτελεσματικότερων προληπτικών και θεραπευτικών πρακτικών.

Επιστημονικοί υπεύθυνοι της Μελέτης Υγείας Ηπείρου είναι οι Δρ Κώστας Τσιλίδης, (αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων) και Κώστας Βακάλης (καρδιολόγος, ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ), ενώ στην ερευνητική ομάδα συμμετέχουν: η Δρ. Ευαγγελία Ντζάνη (Διευθύντρια του Εργαστηρίου Υγιεινής & Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων), ο Δρ. Ευάγγελος Ρίζος (Παθολόγος–Διαβητολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ), ο Δρ. Ευάγγελος Ευαγγέλου (Αναπληρωτής Καθηγητής Κλινικής και Μοριακής Επιδημιολογίας στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων), η Δρ. Ιωάννα Τζουλάκη (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), Δημήτρης Συγκούνας (γαστρεντερολόγος ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ), Μιχάλης Δούμας (παθολόγος ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ), Δρ Βασίλης Τζοβάρας (παθολόγος ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ) και Χρύσα Σούτζιου (βιολόγος ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ).

Στη Μελέτη θα συμμετάσχουν 10.000 άντρες και γυναίκες ηλικίας 25 έως 70 ετών, μόνιμοι κάτοικοι της Ηπείρου. Στο πλαίσιο της μελέτης, θα χρησιμοποιηθεί ένας συνδυασμός ερωτηματολογίων που θα συμπληρώνει ο κάθε συμμετέχων με τη βοήθεια συνεντευκτών με σκοπό τη συλλογή των παρακάτω πληροφοριών: δημογραφικά χαρακτηριστικά, κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο, φυσική άσκηση, κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, διατροφή, χρήση κινητού τηλεφώνου, διάρκεια ύπνου, προσωπικό και οικογενειακό ιατρικό ιστορικό και χρήση φαρμάκων. Επίσης, θα διενεργηθούν οι ακόλουθες κλινικές μετρήσεις: ανθρωπομετρία (ύψος, βάρος, δείκτης μάζας σώματος, περίμετρος περιφέρειας μέσης και γλουτών), λιπομέτρηση, αρτηριακή πίεση, αρτηριακή σκληρία. Επιπρόσθετα, θα συλλεχθούν βιολογικά δείγματα αίματος, ούρων και σιέλου, στα οποία θα μετρηθούν βιοχημικοί δείκτες και θα πραγματοποιηθεί γονιδιωματική, πρωτεομική και μεταβολομική ανάλυση.

Ο συνδυασμός του μεγέθους του δείγματος και της μέτρησης εκτενών χαρακτηριστικών των συμμετεχόντων είναι μοναδική στην Ελλάδα και υπάρχουν λίγες αντίστοιχες μελέτες στο εξωτερικό. Μεγάλες προοπτικές μελέτες στον γενικό πληθυσμό με συλλογή εκτενών χαρακτηριστικών και βιολογικών δειγμάτων, όπως η ΜΥΗ, είναι απαραίτητες για την κατανόηση των πολύπλοκων αλληλεπιδράσεων μεταξύ του περιβάλλοντος και του μοριακού προφίλ των συμμετεχόντων ως προς τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων.

Η αναγκαιότητα ύπαρξης τέτοιων μελετών στην Ελλάδα έγκειται στο ότι: α) ο πληθυσμός της Ελλάδας γηράσκει και εκτιμάται ότι το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας άνω των 65 ετών θα ανέλθει στο 33% το 2050, β) τις τελευταίες δεκαετίες ο ελληνικός πληθυσμός έχει υιοθετήσει ανθυγιεινές συμπεριφορές, αφού εκτιμάται

ότι το ποσοστό του ενήλικου πληθυσμού που είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι κυμαίνεται μεταξύ 60% και 70%, ενώ μόνο περίπου 2 στους 10 ενήλικες στην Ελλάδα κάνουν συχνά γυμναστική και το ποσοστό των ενηλίκων Ελλήνων που καπνίζουν είναι περίπου 35%, γ) ως αποτέλεσμα, ο επιπολασμός της υπέρτασης, της υπερχοληστερολαιμίας και του σακχαρώδη διαβήτη είναι περίπου 21%, 15% και 9%, αντίστοιχα, και τα καρδιαγγειακά νοσήματα και οι καρκίνοι ευθύνονταν για 66% των θανάτων στην Ελλάδα.

Μέσω του σχεδιασμού της Μελέτης Υγείας Ηπείρου θα είναι εφικτός ο εντοπισμός ατόμων στα πρώιμα στάδια νοσημάτων, η μελέτη της φυσικής ιστορίας τους και η ανάδειξη βιοδεικτών που θα χρησιμοποιηθούν για εξατομικευμένη πρόληψη, θεραπεία και πρόγνωση. Η ΜΥΗ θα αποτελέσει μοναδική και πλούσια πηγή έρευνας και σημείο αναφοράς για τωρινούς και μελλοντικούς ερευνητές και επαγγελματίες στον ευρύτερο χώρο της βιο-ιατρικής επιστήμης.

Σε περίπτωση που διαμένετε στην Ήπειρο και θέλετε να συμμετάσχετε στην έρευνα μπορείτε να επικοινωνείτε με το τηλ. 2651 200462 ή να στείλετε email: [email protected] Για περισσότερες πληροφορίες: https://ehs.med.uoi.gr/.

Βιογραφικά σημειώματα ερευνητών Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων:

Κωνσταντίνος Τσιλίδης

Ο Δρ. Τσιλίδης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Είναι επίσης επισκέπτης Καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Imperial College London και επίτιμος Καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του University of Bristol. Έχει συγγράψει περισσότερα από 170 επιστημονικά άρθρα τα οποία έχουν δημοσιευτεί σε διεθνή περιοδικά υψηλής απήχησης και το έργο του έχει λάβει πάνω από 7.500 ετεροαναφορές στη διεθνή βιβλιογραφία. Είναι ο επιστημονικός υπεύθυνος της Μελέτης Υγείας Ηπείρου.

Ευαγγελία Ντζάνη

Η Δρ. Ευαγγελία Ντζάνη είναι Διευθύντρια του Εργαστηρίου Υγιεινής & Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Υγιεινής με ιδιαίτερη έμφαση στην Επιδημιολογία στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ειδικευμένη Παιδίατρος και Επισκέπτρια Καθηγήτρια του Center for Evidence Synthesis in Health, Brown University School of Public Health, USA. Είναι συγγραφέας 89 άρθρων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά με κριτές με περισσότερες από 8.000 ετεροαναφορές.

Ευάγγελος Ρίζος

Ο Δρ. Ευάγγελος Ρίζος είναι Παθολόγος–Διαβητολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ (ΠΓΝΙ), Adjunct Associate Professor (EUC School of Medicine), Καθηγητής (ΕΑΠ). Είναι πρώην Επισκέπτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας (Παν/μιο Κύπρου), National Expert on Secondment (EMA). Έχει συμμετάσχει σε 30 κλινικές δοκιμές και σε 9 χρηματοδοτούμενα προγράμματα, έχει συγγράψει 74 δημοσιεύσεις και έχει λάβει 3000 ετεροαναφορές στο έργο του.

Ευάγγελος Ευαγγέλου

Ο Δρ. Ευάγγελος Ευαγγέλου είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Κλινικής και Μοριακής Επιδημιολογίας στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και επισκέπτης Kαθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Imperial College London. Έχει συγγράψει >200 άρθρα στη διεθνή βιβλιογραφία συμπεριλαμβανομένων άρθρων σε διεθνούς φήμης περιοδικά όπως το Nature και το Nature Genetics. Είναι συνιδρυτής της OpenDNA, μιας νεοφυούς εταιρείας που αξιοποιεί το γονιδίωμα των ασθενών για να προσφέρει υπηρεσίες Ιατρικής Ακριβείας (Precision Medicine).

Ιωάννα Τζουλάκη

Η Δρ. Ιωάννα Τζουλάκη είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και επισκέπτρια Καθηγήτρια στη Σχολή Δημόσιας Υγείας στο Imperial College του Λονδίνου. Έχει συγγράψει >150 άρθρα στη διεθνή βιβλιογραφία συμπεριλαμβανομένων άρθρων σε διεθνούς φήμης περιοδικά (π.χ. JAMA) και το έργο της έχει λάβει πάνω από 17,000 ετεροαναφορές στη διεθνή βιβλιογραφία. Το 2019 τιμήθηκε με το βραβείο L’Οreal-UNESCO για τις γυναίκες την επιστήμη.

Βιογραφικά σημειώματα ερευνητών Ιατρικής Φροντίδας Ιωαννίνων:

Δημήτρης Συγκούνας

Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 2003 και έλαβε την ειδικότητα της Γαστρεντερολογίας το 2013. Εξειδικεύτηκε στην προωθημένη-θεραπευτική ενδοσκόπηση στο Εδιμβούργο του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου και εργάστηκε για 3 έτη στο Εθνικό Σύστημα Υγείας στη βαθμίδα του Επιμελητή-Διευθυντή (Consultant). Είναι Διδάκτορας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και από το 2019 είναι υπεύθυνος του Γαστρεντερολογικού-Ενδοσκοπικού και Ηπατολογικού Τμήματος της Ιατρικής Φροντίδας Ιωαννίνων.

Μιχάλης Δούμας

Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 2000 και ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του στην Εσωτερική Παθολογία το 2010, στη Β’ Παθολογική κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων, έχοντας συμμετάσχει ενεργά σε όλο το φάσμα δραστηριοτήτων της κλινικής (Παθολογική Κλινική, Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, Ιατρείο Διαταραχών του Μεταβολισμού των Λιπιδίων/Υπέρτασης/ΣΔ, Παρακολούθηση/Συμμετοχή σε εκπαιδευτικά Σεμινάρια). Από το 2014 προσφέρει τις υπηρεσίες του στο Παθολογικό Τμήμα της Ιατρικής Φροντίδας Ιωαννίνων ως υπεύθυνος του Ιατρείου Αρτηριακής Υπέρτασης.

Βασίλης Τζοβάρας

Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή το 1998. Ειδικεύθηκε στην Εσωτερική Παθολογία στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων. Κατά τη διάρκεια της ειδικότητας εργάστηκε εκτός από την Παθολογική Κλινική, στην Ογκολογική Κλινική, στη Μονάδα Εντατικής Παρακολούθησης Καρδιοπαθών (Μ.Ε.Π.Κ.) και στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (Τ.Ε.Π.). Απέκτησε τον τίτλο ειδικότητας της Εσωτερικής Παθολογία το 2009 και την ίδια χρονιά αναγορεύτηκε σε Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Από το 2014 προσφέρει τις υπηρεσίες του στο Παθολογικό Τμήμα της Ιατρικής Φροντίδας Ιωαννίνων ως υπεύθυνος του Ιατρείου Σακχαρώδους Διαβήτη.

Χρύσα Σούτζιου

Αποφοίτησε από τη σχολή Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 2013. Εργάστηκε επί σειρά ετών ως βιολόγος σε Μικροβιολογικά Εργαστήρια, πραγματοποιώντας ορμονολογικές, βιοχημικές και αιματολογικές αναλύσεις, καθώς επίσης ηλεκτροφόρηση πρωτεϊνών και αιμοσφαιρίνης αλλά και καλλιέργειες βιολογικών δειγμάτων. Από το 2019 εργάζεται στην Ιατρική Φροντίδα Ιωαννίνων, στα πλαίσια της Μελέτης Υγείας Ηπείρου.