Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει το ΚΕΕΛΠΝΟ για τη συσσώρευση των σκουπιδιών στην Αττική, κάνοντας λόγο για μια “υγειονομική βόμβα”. Κλιμάκιο επιστημονικού προσωπικού του κέντρου ελέγχου πραγματοποίησε αυτοψία επί τόπου σε διάφορα σημεία στο νομό Αττικής, με αφορμή το διαρκώς αυξανόμενο πρόβλημα από τη συσσώρευση απορριμμάτων και διαπίστωσε ότι τα σκουπίδια σχετίζονται με φαινόμενα απειλητικά για την δημόσια υγεία όταν η διάθεσή τους δεν είναι ταχεία και σωστή. Σε ανακοίνωσή του επισημαίνει ότι η πρώτη συνέπεια της μή αποκομιδής των απορριμάτων είναι η σήψη των υπολειμμάτων τροφίμων και η επιβιωση μικροοργανισμών όπως η σαλμονέλα του τύφου και της εντερίτιδας. Ειδικότερα τονίζει:
- Τα απορρίμματα σχετίζονται με φαινόμενα απειλητικά για την Δημόσια Υγεία όταν η διάθεσή τους δεν είναι ταχεία και σωστή. Προβλήματα ταχείας και σωστής διάθεσης μπορεί να δημιουργηθούν τόσο υπό «κανονικές» συνθήκες (πχ. παρατεταμένη απεργία των υπαλλήλων που ασχολούνται με τη διάθεση των απορριμμάτων), όσο και μετά από μία μαζική καταστροφή, η οποία μπορεί να επιφέρει ανωμαλία στη συνηθισμένη ροή της αποκομιδής και διάθεσης (π.χ. ο πληθυσμός – μετά από μία μαζική καταστροφή – μετακινείται σε ανοιχτό χώρο όπως κατασκηνώσεις ή καταυλισμοί).
- Τα οικιακά απορρίμματα είναι δυνατόν να γίνουν μολυσματικά, όταν παραμένουν αδιάθετα για μεγάλο χρονικό διάστημα και κυρίως όταν περιέχουν υπολείμματα τροφίμων ή άλλων οργανικών ουσιών (ιδίως νωπών), οπότε επέρχεται σήψη. Επιπρόσθετα κάποιοι μικροοργανισμοί που θα βρεθούν στα απορρίμματα μπορούν να επιζήσουν εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα [π.χ. η σαλμονέλλα του τύφου (4-115 ημέρες), η σαλμονέλλα του παρατύφου (24-136 ημέρες) και η σαλμονέλλα της εντερίτιδας (μέχρι 150 ημέρες)]. Οι κίνδυνοι μεταδόσεως ασθενειών από τα απορρίμματα σχετίζονται με την εμφάνιση και τον πολλαπλασιασμό «φορέων» μεταδόσεως διαφόρων νόσων. Επί παραδείγματι μύγες, ψύλλοι, κατσαρίδες, κουνούπια, σκνίπες, ποντίκια και άλλα τρωκτικά αυξάνονται ταχέως σε συνθήκες μη ελεγχόμενου υγιεινού περιβάλλοντος ενώ είναι πολύ συχνό το φαινόμενο μύγες ή τρωκτικά όπως οι ποντικοί να τρέφονται από υλικό απορριμμάτων ιδιαίτερα απορρίμματα που ξεχειλίζουν από τα δοχεία ή όταν υπάρχει απρόσεκτη απόρριψή τους γύρω από αυτά. Οι βροχερές καιρικές συνθήκες που επικρατούν αυτήν την στιγμή διευκολύνουν την μετάδοση των παθογόνων σε ζώα ή έντομα φορείς καθώς αυτά μετατρέπονται σε «οχήματα» μεταφοράς παθογόνων μικροοργανισμών από τους σωρούς των απορριμμάτων στο αστικό περιβάλλον. Επακολουθεί η πιθανότητα μετάδοσης λοιμωδών μεταδοτικών νοσημάτων (π.χ. δερματοπάθειες, εντερολοιμώξεις) στον άνθρωπο μέσω κάποιων από αυτά τα έντομα ή τρωκτικά «φορείς μικροβίων» είτε με δήγμα, είτε με ερεθισμό του δέρματος, είτε με μίανση τροφών ή νερού.
Το ΚΕΕΛΠΝΟ τονίζει πως για την προστασία της Δημόσιας Υγείας είναι απαραίτητα τα κατωτέρω μέτρα πρόληψης:
- Το βασικότερο μέτρο πρόληψης είναι η ταχεία και σωστή αποκομιδή των οικιακών απορριμμάτων. Επίσης συστήνονται ο προσεκτικός διαχωρισμός του είδους των απορριμμάτων δηλαδή τα υπολείμματα τροφίμων ή οργανικών ουσιών θα πρέπει να συλλέγονται χωριστά από τα υπόλοιπα απορρίματα (χαρτιά, γυαλιά, πλαστικά, κονσέρβες) και να φυλάσσονται στο σπίτι, έως ότου αποκατασταθεί η ανωμαλία. Συνιστάται τα άδεια κουτιά από κονσέρβες να ξεπλένονται πριν πεταχθούν. Επιπρόσθετα συνιστάται η συλλογή απορριμμάτων σε ανθεκτικές σακούλες, σφιγκτά δεμένες. Οι σακούλες που περιέχουν υπολείμματα τροφίμων δε θα πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο, αλλά να φυλάσσονται σε δροσερό μέρος.
- Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε ό,τι αφορά την επαφή του κοινού με αδέσποτα και οικόσιτα ζώα, όπως σκυλιά και γάτες, αλλά και με τρωκτικά, όπως οι αρουραίοι και ποντίκια ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα μετάδοσης μικροβίων στον άνθρωπο.
- Οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ώστε να αποφεύγεται η επαφή ή η προσέγγιση των ζώων τους σε σωρούς απορριμμάτων.
Το ΚΕΕΛΠΝΟ δεδομένου του μεγέθους της απειλής για την Δημόσια Υγεία από τον ολοένα και αυξανόμενο όγκο απορριμμάτων στις αστικές περιοχές θεωρεί πως το φαινόμενο αυτό αποτελεί υγειονομική βόμβα.
Επί παρατάσεως του φαινομένου το ΚΕΕΛΠΝΟ εισηγείται την άμεση έκδοση υγειονομικής διατάξεως και εφαρμογή περαιτέρω υγειονομικών μέτρων και κυρώσεων.
Πάντως λύση στο θέμα των σκουπιδιών προανήγγειλε ο υφυπουργός Εσωτερικών Π. Κουκουλόπουλος, σημειώνοντας ότι μέσα στις επόμενες ώρες θα ξεκινήσει η αποκομιδή. Μιλώντας χθες Πέμπτη στο Mega ο κ. Κουκουλόπουλος ανέφερε ότι εφόσον οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα δεν επιστρέψουν στην εργασία τους, το έργο της αποκομιδής θα αναλάβουν ιδιώτες. Προειδοποίησε επίσης εκείνους που δεν εργάζονται ότι “ενδεχομένως δεν θα πληρωθούν”. Σημειώνεται ότι στις 5 μετά το μεσημέρι ο υπουργός Εσωτερικών Χ. Καστανίδης θα παραχωρήσει Τύπου για το ζήτημα.