του Δημήτρη Λινού*,
Στις φιλότιμες προσπάθειες που κάνουν τα τελευταία χρόνια οι διάφορες Επιτροπές Εμπειρογνωμόνων για την αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), οι προτεινόμενες λύσεις συνήθως προέρχονται από την εφαρμογή Συστημάτων Υγείας σε άλλες χώρες όπως η Αγγλία, ο Καναδάς, οι Η.Π.Α. Θα ήθελα να προτείνω μια εναλλακτική πρόταση που είχε εφαρμοσθεί με μεγάλη επιτυχία …. στην Σμύρνη της Μικράς Ασίας.
Αντιγράφω από το βιβλίο του κ. Λάζαρου Βλαδίμηρου με τίτλο «Η Ιστορία της Ελληνικής Ιατρικής στη Σμύρνη» (Εκδόσεις Ενώσεως Σμυρναίων) την πρόταση μου για ένα εναλλακτικό ΕΣΥ.
«Οι ’Έλληνες γιατροί της Σμύρνης, μαζί με τους φαρμακοποιούς και τους άλλους παράγοντες της ελληνικής κοινότητας, εκκλησία, συλλόγους, ιδρύματα είχαν κατορθώσει να δημιουργήσουν ένα σύνολο υπηρεσιών υγείας όπου ο κάθε πολίτης, ανεξάρτητα από την καταγωγή, γλώσσα, θρησκεία ή οικονομική κατάσταση, είχε πάντα την πιο ενδεδειγμένη ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη. Από το φαρμακείο της γειτονιάς, όπου ο φαρμακοποιός εκτελούσε τους εμβολιασμούς και παρασκεύαζε τα φάρμακα, ενώ ο γιατρός εξέταζε τους ασθενείς, ως την νοσηλευτική φροντίδα και την θεραπεία στο Νοσοκομείο, ο ασθενής είχε πρόσβαση σε όποιο γιατρό επιθυμούσε. Τα χρήματα δεν ήταν πρόβλημα, γιατί οι άποροι εξετάζονταν και νοσηλεύονταν δωρεάν, πλήρωναν μόνο αυτοί που είχαν την οικονομική δυνατότητα. Οι γιατροί πάλι, δεν δίσταζαν να καλέσουν άλλο συνάδελφό τους, ή συμβούλιο γιατρών για να λάβουν τις γνώμες και των άλλων γιατρών, για την αντιμετώπιση των διαγνωστικών και θεραπευτικών προβλημάτων».
Στο εναλλακτικό Σμυρναϊκό ΕΣΥ όλοι οι άνθρωποι έχουν άμεση πρόσβαση και μάλιστα με επιλογή του δικού τους γιατρού. Όμως δεν υπάρχει «Δωρεάν ΕΣΥ». Εκείνοι που έχουν οικονομική δυνατότητα πληρώνουν ώστε να καλυφθούν τα έξοδα για εκείνους που είναι άποροι. Στο Σμυρναϊκό ΕΣΥ δεν υπάρχει ο διαχωρισμός σε γιατρούς του ΕΣΥ, του ΙΚΑ, πανεπιστημιακούς, ιδιώτες κλπ. Όλοι είναι ίδιοι μπροστά στον ασθενή και έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις. Τα νοσοκομεία είναι ανοιχτά και για τους νοσοκομειακούς και για τους ιδιώτες. Η αξιοκρατία είναι το μόνο κριτήριο για την κατάληψη θέση Διευθυντού. Όμως όπως διαβάζουμε στην σελίδα 278: «Όλες οι θέσεις των διευθυντών στο νοσοκομείο, ήταν θέσεις αμίσθων διευθυντών. Οι διευθυντές συναγωνίζονταν ποιος θα προσφέρει περισσότερα χρήματα στους εράνους για την οικονομική ενίσχυση των κοινοτικών ιδρυμάτων»…
Οι δραστηριότητες στα Σμυρναϊκά κοινοτικά ιδρύματα Παιδείας και Πολιτισμού ήταν στενά συνδεδεμένες με την Υγεία του πληθυσμού. Η Υγεία σαν συνιστώσα και άλλων δραστηριοτήτων και πολιτικών (Health in all policies) αποτελεί την «τελευταία λέξη» στα σύγχρονα συστήματα Υγείας διεθνώς (Διακήρυξη Αδελαϊδας/ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας 2010).
Βλέπουμε λοιπόν ότι εκτός από τα οικονομικά μεγέθη που σήμερα αποκλειστικά προτάσσονται σαν προϋπόθεση επιτυχίας, υπάρχουν και άλλες εξίσου σημαντικές εναλλακτικές προτάσεις που εξασφαλίζουν ένα πραγματικά επιτυχημένο Σύστημα Υγείας.
Μήπως αυτό το δοκιμασμένο ΕΣΥ της Σμύρνης αξίζει να γίνει και το ΕΣΥ «του μέλλοντός μας»;
*Ο κ. Δημήτρης Λινός είναι Χειρουργός
