Εκ νέου αναταράξεις στο χώρο του φαρμάκου φέρνουν οι πρόσφατες εξαγγελίες του υπουργού Υγείας κ. Παναγιώτη Κουρουμπλή, ο οποίος στη διάρκεια εκδήλωσης της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) προανήγγειλε ότι δεν θα μειώσει περαιτέρω την τιμή του φαρμάκου, αλλά άφησε να εννοηθεί ότι θα αυξήσει το rebate και τη φορολογία του κλάδου, παρ’ ότι κατά τα λεγόμενά του ο κλάδος δύναται να συμβάλει σημαντικά στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας.
Εξοντωτικό το rebate
Η εξαγγελθείσα διακοπή στην κατακόρυφη πτώση που έχουν γνωρίσει οι τιμές του φαρμάκου τα τελευταία χρόνια έγινε δεκτή με ανακούφιση στους κύκλους της αγοράς φαρμάκου, ταυτόχρονα ωστόσο έντονους προβληματισμούς έχουν προκαλέσει τα σενάρια για περαιτέρω αύξηση του rebate, το οποίο χαρακτηρίζεται εξοντωτικό. Σημειώνεται ότι μόνο για rebate και clawback οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις θα πληρώσουν για το 2014 (δεν έχει κλείσει ακόμη το τελευταίο τρίμηνο) ποσό που κυμαίνεται μεταξύ 500-550 εκατ. Ευρώ, για να πιαστεί ο στόχος να μην υπερβεί η φαρμακευτική δαπάνη τα 2 δισ. Χαρακτηριστικά, τα rebates (υποχρεωτικές εκπτώσεις) που ισχύουν για ένα φάρμακο που πωλείται στα φαρμακεία και αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ κυμαίνεται από 21-30%. Ενδεικτικά, ισχύει 9% σταθερή υποχρεωτική έκπτωση, επιπλέον υποχρεωτική έκπτωση ανάλογα με τον τριμηνιαίο τζίρο του φαρμάκου που φτάνει έως και 12%, επιπλέον υποχρεωτική έκπτωση 2% αν το φάρμακο είναι καινοτόμο (ταξινόμηση ATC-5 στη θετική λίστα) και επιπλέον 5% τον πρώτο χρόνο κυκλοφορίας των νέων φαρμάκων. Στα φάρμακα υψηλού κόστους, οι υποχρεωτικές εκπτώσεις είναι 13% επί της χονδρικής, και επιπλέον 6,5-9,5% ανάλογα με τον τριμηνιαίο όγκο πωλήσεων στα νοσοκομεία.
9.600 χαμένες θέσεις εργασίας
Έντονη ανησυχία προκαλούν επίσης τα σενάρια αύξησης της φορολόγησης του κλάδου, η οποία δεν φαίνεται να έχει αποδώσει καρπούς. Σύμφωνα με μια νέα μελέτη του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής με την επιστημονική ευθύνη του επίκουρου καθηγητή Πολιτικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Κυριάκου Σουλιώτη με θέμα «Οι επιπτώσεις της Μείωσης της Φαρμακευτικής Δαπάνης στα Δημόσια Έσοδα» η ακολουθούμενη τα τελευταία έτη πολιτική του υπουργείου Υγείας έχει προκαλέσει σημαντικές απώλειες για τα δημόσια ταμεία.
Μέσα σε μια τετραετία τα έσοδα από τη φορολογία των κερδών των επιχειρήσεων του κλάδου μειώθηκαν κατά €207 εκατ., οι θέσεις εργασίας μειώθηκαν κατά 30% με αποτέλεσμα 9.600 εργαζόμενοι στον κλάδο να χάσουν τη δουλειά τους και τα διαφυγόντα έσοδα του δημοσίου να υπολογίζονται σε περίπου €5.000 φόρου εισοδήματος, €9.600 ασφαλιστικών εισφορών και €2.500 ΦΠΑ ανά εργαζόμενο σε ετήσια βάση. Πιο συγκεκριμένα μόνο το οικονομικό έτος 2012-2013 τα έσοδα από τη φορολογία κερδών των φαρμακευτικών εταιρειών μειώθηκαν κατά €41 εκατ., παρά την αυξημένη φορολογία.
Επιδείνωση επενδυτικού κλίματος
Ο κ. Κουρουμπλής δήλωσε ότι θα επιδιώξει η Ελλάδα να γίνει η Ελβετία του Νότου, ελκύοντας σημαντικές επενδύσεις στο χώρο του φαρμάκου. Ωστόσο, οι δηλώσεις του υπουργού εγείρουν ποικίλα ερωτηματικά, καθώς με φόντο τον διαρκώς εντεινόμενο διεθνή ανταγωνισμό για την προσέλκυση επενδύσεων εκατομμυρίων, απαραίτητη προϋπόθεση για την ενίσχυση του επενδυτικού κλίματος στη χώρα κρίνεται η παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις. Οι εξαγγελίες φορολογικών αυξήσεων και rebates από την άλλη θεωρείται ότι δεν συντείνουν σε αυτή την κατεύθυνση, ουσιαστικά αποθαρρύνοντας δυνητικούς επενδυτές ή την ενίσχυση των υφιστάμενων επενδύσεων.
Εξάλλου, οι μειώσεις τιμών βρίσκονται στο όριο να οδηγήσουν τις φαρμακευτικές εταιρείες να αποσύρουν φάρμακα από την αγορά καθώς οι απώλειές τους πολλαπλασιάζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ενδεικτικά, για κάθε 1 ευρώ μείωσης της τιμής ενός φαρμάκου στην Ελλάδα, χάνονται 7 ευρώ στις ευρωπαϊκές αγορές, λόγω του υφιστάμενου συστήματος αναφοράς τιμών. Σημειώνεται ότι οι τιμές του φαρμάκου στην Ελλάδα βασίζονται στον μέσο όρο των 3 χαμηλότερων της Ευρώπης, που σημαίνει ότι στη χώρα μας οι τιμές ξεκινάνε ήδη από πολύ χαμηλότερη αφετηρία σε σχέση με τις άλλες χώρες.
