Ο τομέας της υγείας έχει πληγεί πολλαπλώς τα τελευταία χρόνια της κρίσης από το συνδυασμό των μειωμένων δημοσίων δαπανών γενικότερα και ειδικότερα των υγειονομικών, αλλά και την προϊούσα πορεία της ανεργίας, η οποία έχει συρρικνώσει τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων. Ο νέος Υπουργός Υγείας Μ. Βορίδης δείχνει πάντως να διαφοροποιείται εν μέρει από την ακολουθούμενη πολιτική συρρίκνωσης των δαπανών υγείας.
Κλειδί η καινοτομία για την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας
Η υγεία στην Ελλάδα πάσχει από τις παθογένειες της -σχεδόν έως σήμερα- οικονομικής και διοικητικής συγκρότησης του σύγχρονου ελληνικού κράτους, όπως επισημαίνουν ειδικοί του χώρου. Οι χαμηλές πτήσεις της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, η αποσύνθεση του παραγωγικού ιστού σε συνδυασμό με τους περιορισμένους διαθέσιμους πόρους οδήγησαν στην υποβάθμιση των, ήδη μετρίου επιπέδου, παρεχόμενων δημόσιων υπηρεσιών. Η ποιότητά τους, τουλάχιστον στο χώρο της υγείας, σχετίζεται άμεσα και με τη δημιουργία και ενσωμάτωση καινοτόμων ιατρικών και φαρμακευτικών τεχνολογιών. Όπως, άλλωστε, υποστηρίζουν διακεκριμένοι οικονομολόγοι, η διεξαγωγή δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων σε Ε&Α πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά, μεταξύ άλλων, από μεταρρυθμίσεις που θα διευκολύνουν την άντληση σχετικών ωφελειών, αποδομώντας την αντίληψη ότι συνεπάγονται μόνο υψηλό ρίσκο.
Τροχοπέδη η αποσπασματικότητα των μεταρρυθμίσεων και η ογκώδης γραφειοκρατία
Η δημόσια διοίκηση, όπως και το ΕΣΥ, έχει κατά καιρούς επιχειρηθεί να μεταρρυθμιστούν και να αναμορφωθούν, όμως, εξακολουθούν να υποφέρουν από στρεβλώσεις και αγκυλώσεις, καθώς η έλλειψη συνέχειας και η αποσπασματικότητα των μεταρρυθμιστικών αποπειρών, εντέλει, έχει μάλλον αποτελματώσει την κατάσταση, παρά λειτουργήσει ευεργετικά προς τη σωστή κατεύθυνση για τη διαμόρφωση ενός λειτουργικού κρατικού μηχανισμού και ενός σύγχρονου αποτελεσματικού συστήματος υγείας. Αν προσθέσουμε και την έντονη εγγενή γραφειοκρατία των υφιστάμενων δομών, διαμορφώνεται ένα εκρηκτικό κοκτέιλ αντιπαραγωγικών παραγόντων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το δαιδαλώδες σύστημα τιμολόγησης και αποζημίωσης φαρμακευτικών σκευασμάτων.
Η δαπάνη για φάρμακα και νοσήλια θα εκτοξευθεί με την υφιστάμενη πολιτική υγείας
Η χρόνια αναποτελεσματικότητα και η αδιαφάνεια που επικρατεί στη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού έχει μεταξύ άλλων προκαλέσει τα φαινόμενα φοροδιαφυγής, τα οποία έχουν διογκωθεί εξαιτίας των συχνών αλλαγών και της πολυπλοκότητας του φορολογικού πλαισίου. Οι αστοχίες του φοροεισπρακτικού μηχανισμού σε συνθήκες δημοσιονομικής στενότητας έχουν συρρικνώσει τις δαπάνες υγείας, οι οποίες συνεχίζουν να βαίνουν μειούμενες, παρά τις εκκλήσεις των οικονομολόγων της υγείας. Οι ειδικοί αυτοί επιστήμονες επισημαίνουν ότι μεσοπρόθεσμα η συνολική δαπάνη για φάρμακα και νοσήλια θα εκτοξευθεί στα ύψη, καθώς στις έως τώρα επιλογές πολιτικής στην υγεία δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν η βέλτιστη δυνατή σχέση κόστους – αποτελεσματικότητας. Παράγοντες του κλάδου της υγείας χτυπάνε καμπανάκι στους αρμόδιους επισημαίνοντας ότι απουσιάζει ο μακροχρόνιος σχεδιασμός στη βάση των υγειονομικών προτεραιοτήτων της χώρας, απουσία η οποία στερεί τα θεμέλια ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού συστήματος υγείας. Η διαμόρφωση ενός σύγχρονου συστήματος υγείας θα πρέπει να αποτελεί θεμελιώδη στόχο της ασκούμενης πολιτικής, σύμφωνα με ιατρικούς κύκλους, σε μια χώρα με γηράσκοντα πληθυσμό, η οποία επιδιώκει να αυξήσει την παραγωγικότητα του εργατικού δυναμικού της, ώστε να διαμορφώσει τις κατάλληλες συνθήκες που θα ευνοήσουν την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της, άλλωστε, όπως είναι ευνόητο, η παραγωγικότητα και άρα το ΑΕΠ συνδέονται με την καλή κατάσταση της υγείας του πληθυσμού.
