Ψηφιακή Υγεία: Η ανάπτυξη της τεχνολογίας στην αντιμετώπιση της πανδημίας

Η υιοθέτηση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας στον τομέα της υγείας έχει αποδείξει ότι μπορεί τόσο να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της παροχής υγειονομικής περίθαλψης στους ασθενείς όσο και να προλάβει την εμφάνιση ασθενειών.

Στις ημέρες του Covid-19, υπηρεσίες ψηφιακής υγείας που πριν 15 χρόνια μπορεί να μην υπήρχαν ή να μην ήταν επαρκώς ανεπτυγμένες, σήμερα είναι διαδεδομένες και συμβάλουν στη διαχείριση και την πρόληψη των κρουσμάτων παγκοσμίως.

BlueDot:

Μία startup εταιρία από τον Καναδά, βασιζόμενη σε ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης και ανάλυσης big data που σχετίζονται με την παρακολούθηση και την πρόβλεψη  εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών , είχε ήδη από τις 30 Δεκεμβρίου, προειδοποιήσει πως παρατηρεί περιπτώσεις ενός “ασυνήθιστου” τύπου πνευμονίας σε περιοχές της επαρχίας Wuhan της Κίνας. Η προειδοποίηση αυτή ήρθε 9 ημέρες πριν την ανακοίνωση εμφάνισης ενός νέου τύπου κορονοϊού από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Το Bluebot καταγράφει δεδομένα ανά 15 λεπτά για πάνω από 150 ασθένειες παγκοσμίως. Στα δεδομένα αυτά που αναλύει το Bluebot, πέραν των επίσημων καταγραφών για νέα κρούσματα, συμπεριλαμβάνονται και οι καθημερινές μετακινήσεις 4 δις ταξιδιωτών, οι καιρικές συνθήκες από δορυφόρους, ο τοπικός πληθυσμός ανθρώπων και ζώων και οι δημοσιογραφικές πληροφορίες που δημοσιεύονται σε 65 γλώσσες. Στην περίπτωση του Covid-19 πρόβλεψε σωστά με βάση τις εκτιμήσεις μετακίνησης , τις πόλεις οι οποίες είχαν στην αρχή της πανδημίας τα περισσότερα κρούσματα. 

Medical Robots:

Ερευνητές του Ινστιτούτου Ρομποτικής του Πανεπιστημίου του San Diego, με αφορμή την πανδημία, αναφέρουν σε έκθεσή τους στο περιοδικό Science Robotics, πως τα robots μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κλινική περίθαλψη ασθενών. Μέτρηση ζωτικών σημείων, παράδοση φαρμάκων και τροφίμων, διαχείριση επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων είναι μερικές από “εργασίες” που μπορούν να αναλάβουν, μηδενίζοντας τον κίνδυνο μόλυνσης για το ιατρο-νοσηλευτικό προσωπικό. Μάλιστα, έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί robots για την απολύμανση τυχόν μολυσμένων χώρων σε νοσοκομειακά ιδρύματα, μέσω της χρήσης υπεριώδους ακτινοβολίας.
Στο video ερευνητές του πανεπιστημίου της Chulalongkorn στην Ταϋλάνδη έδωσαν στο τοπικό νοσοκομείο το ρομπότ Pinto το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την παροχή ιατρικών ειδών και φαρμάκων στους μολυσμένους ασθενείς.

Διαδραστικοί Χάρτες:

Μέσω των ανεπτυγμένων συστημάτων γεωγραφικών πληροφοριών μπορεί πλέον και ένας απλός πολίτης να ενημερωθεί για εξάπλωση του ιού σε οποιαδήποτε σημείο του πλανήτη.  Το πανεπιστήμιο Johns Hopkins, η google, η microsoft κ.α έχουν αναπτύξει πλατφόρμες μέσω των αποτυπώνονται τα κρούσματα, οι θάνατοι και οι ανακάμψεις ασθενών. Εξαιτίας της ραγδαίας εξάπλωσης του Covid-19, οι πλατφόρμες αυτές μαζί με τη μετάδοση της πληροφορίας, ενισχύουν ακόμα περισσότερο την ανάγκη για κοινωνική αποστασιοποίηση και λήψης προφυλάξεων. Από την άλλη, οι ερευνητές της πανδημίας χρησιμοποιούν εξελιγμένες μορφές των συστημάτων αυτών τόσο για την πρόβλεψη της επόμενης ημέρας όσο και για βγάζουν χρήσιμα συμπεράσματα για τον τρόπο εξάπλωσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το πανεπιστήμιο της Σεούλ, το οποίο κατέληξε στο συμπέρασμα πως εξαιτίας του  “Ασθενή 31” οφείλεται το 60% των κρουσμάτων στη χώρα. 

Online Έλεγχος Συμπτωμάτων:
Πολλοί οργανισμοί παγκοσμίως, μεταξύ αυτών και το NHS της Αγγλίας, έχουν αναπτύξει bots με ερωτηματολόγια βασισμένα στις βέλτιστες κλινικές πρακτικές, τα πρωτόκολλα και τους παράγοντες κινδύνου, τα οποία περιέχουν βασικά ερωτήματα σχετικά με την ηλικία, το φύλο, τη τοποθεσία και τη τρέχουσα υγεία του χρήστη. Εν συνεχεία,καταλήγουν σε μία πρώτη εκτίμηση για το αν είναι πιθανό να έχει μολυνθεί από τον κορονοϊό ο χρήστης  και σε ποιες ενέργειες θα πρέπει να προχωρήσει. Η διαδικασία σίγουρα δεν μπορεί να υποκαταστήσει την κλινική εξέταση από τους επαγγελματίες υγείας αλλά βοηθά το σύστημα υγείας να αποφορτιστεί από περιπτώσεις που δεν αποτελούν κρούσματα του Covid-19 εξαιτίας λανθασμένης εκτίμησης των συμπτωμάτων.

Γονιδίωμα του Covid-19
Όταν στα τέλη του 2002 εμφανίστηκε ο ιός SARS, οι επιστήμονες κατάφεραν να αναλύσουν την πλήρη αλληλουχία του γονιδιώματος του μετά από σχεδόν 5 μήνες. Στην περίπτωση του Covid-19 η αλληλουχία του γονιδιώματος αναλύθηκε πλήρως από Κινέζους ερευνητές σε λιγότερο από έναν μήνα. Το γεγονός αυτό που στηρίχτηκε στην πρόοδο της τεχνολογίας και των βιοεπιστημών, είναι σημαντικό γιατί δίνει τη δυνατότητα έγκαιρης παρασκευής των κατάλληλων διαγνωστικών και εμβολίων ενάντια στον κορονοϊό. Η παρασκευή μάλιστα ενός τέτοιου εμβολίου στο παρελθόν μπορεί να διαρκούσε ακόμη και χρόνια. Σήμερα ο CEPI, ένας οργανισμός που αναλαμβάνει να χρηματοδοτεί ερευνητικές ομάδες για την ανάπτυξη εμβολίων κατά μολυσματικών ασθενειών, υποστήριξε  φαρμακευτικές εταιρίες ώστε αυτές να καταφέρουν να έχουν το εμβόλιο έτοιμο σε πολύ μικρότερο διάστημα από το σύνηθες μέχρι τώρα. Μόλις στις 16 Μαρτίου έγινε στις ΗΠΑ η πρώτη δοκιμή εμβολιασμού ανθρώπου.

Η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει άμεσο αντίκτυπο και στην υγεία, προσφέροντας της λύσεις σε σημαντικά προβλήματα. Ένα νέο είδος υπηρεσιών υγείας θα “αναδύεται” συνεχώς, το οποίο θα είναι προσβάσιμο από όλους και με χαμηλότερο κόστος για τα κράτη.