Κωνσταντίνος Τσιγκρίτης
Γενικός Χειρουργός
Συνεργάτης Αθηναϊκής Mediclinic
Το 1986 ο γερμανός χειρουργός Mühe παρουσίασε στο συνέδριο της Γερμανικής Χειρουργικής Εταιρείας την πρώτη στα παγκόσμια χρονικά λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή που πραγματοποίησε το 1985. Ακολούθησαν ο γάλλος Mouret το 1987 και οι αμερικανοί McKernan και Saye το 1988. Η καχυποψία κι ο προβληματισμός από τους ίδιους τους συναδέλφους τους πολύ γρήγορα αντικαταστάθηκαν από τον ενθουσιασμό και την επιθυμία για εφαρμογή της λαπαροσκοπικής μεθόδου στην αντιμετώπιση της πλειονότητας των παθήσεων της χοληδόχου κύστεως. Η επιτυχία της μεθόδου σε συνδυασμό με την ανάπτυξη νέων τεχνικών ενδοσκοπικής χειρουργικής, οδήγησαν στη ραγδαία επέκταση των ενδείξεων της λαπαροσκοπικής προσπέλασης σε μεγάλο αριθμό παθήσεων. Η διαρκής ανάπτυξη της τεχνολογίας στο πεδίο της γενικής χειρουργικής είχε ως αποτέλεσμα η κλασική ανοικτή χειρουργική να παραχωρήσει τη θέση της στη λαπαροσκοπική χειρουργική, η οποία εξελίχθηκε περαιτέρω στη ρομποτική, την ενδοσκοπική χειρουργική διαμέσου φυσικών οπών (NOTES) και την ελάχιστα τραυματική επεμβατική χειρουργική διαμέσου μίας οπής (SILS).
Οι όροι ενδοσκοπική κι ελάχιστα επεμβατική χειρουργική χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν τις χειρουργικές παρεμβάσεις που συνδυάζουν τη χρήση ειδικών εργαλείων όπως είναι το λαπαροσκόπιο και το θωρακοσκόπιο με τις ενδοσκοπήσεις του πεπτικού σωλήνα. Τα πλεονεκτήματα αυτών των μεθόδων είναι πλέον σαφή και συγκεκριμένα: μικρότερη μετεγχειρητική νοσηλεία, ταχύτερη ανάρρωση κι επιστροφή στη δραστηριότητα, μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος, μικρότερο εγχειρητικό τραύμα κι επομένως καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως ο ασθενής μπορεί να απολαμβάνει αυτές τις μεθόδους και τα πλεονεκτήματά τους αφού έχει καταστεί πλέον δυνατή η εφαρμογή τους σε ασθενείς με προηγούμενο βεβαρημένο ατομικό ιστορικό ή σε πιο πολύπλοκα νοσήματα όπως οι κακοήθειες του θώρακα και της κοιλίας. Δεκάδες μελέτες ανακοινώνονται καθημερινά σε διεθνή συνέδρια και περιοδικά χειρουργικών εταιρειών ανά τον κόσμο που έχουν ως αντικείμενο τις διαρκώς πολυπλοκότερες χειρουργικές λαπαροσκοπικές επεμβάσεις και τα βελτιούμενα στατιστικά τους αποτελέσματα.
Η συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας στον τομέα της χειρουργικής οδήγησε σε πολύ υψηλό δείκτη εξειδίκευσης των ιατρών χειρουργών. Η ενδοσκοπική χειρουργική απαιτεί διαφορετικό είδος δεξιοτήτων σε σύγκριση με την ανοικτή χειρουργική. Αυτό οφείλεται στις ιδιαιτερότητες της λαπαρασκοπικής χειρουργικής με σημαντικότερο γεγονός την εν πολλοίς κατάργηση της ρύσης «μάτι του χειρουργού είναι το χέρι του». Η εφεύρεση ειδικών καμερών και πολύπλοκων εργαλείων με συγκεκριμένες χρήσεις από τις εταιρείες ιατρικής τεχνολογίας έχει ως σκοπό τη μείωση και προοδευτική εξάλειψη των δυσκολιών που αναπόφευκτα γεννήθηκαν από την εφαρμογή της ενδοσκοπικής χειρουργικής. Αυτή η δυναμική εξέλιξη όμως επιτάσσει τη συνεχή εκπαίδευση των ιατρών όλων των χειρουργικών ειδικοτήτων, ώστε σύμφωνα με το “ωφελείν ή μη βλάπτειν”, να αποτελεί αρωγό επιτυχίας και όχι ανεξέλεγκτου πειραματισμού.
Διανύοντας τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, η εφαρμογή της ελάχιστα επεμβατικής – ενδοσκοπικής χειρουργικής αποτελεί πλέον πραγματικότητα που διαρκώς εξελίσσεται και εξειδικεύεται. Είναι δικαίωμα αλλά και υποχρέωσή μας να ακολουθούμε τις διεθνείς εξελίξεις στον τομέα ώστε να μπορεί η ειδικότητα της Χειρουργικής να παρέχει υψηλό επίπεδο υπηρεσιών στον ασθενή.
