Το πρόγραμμα έχει ξεκινήσει στον «Άγιο Σάββα», στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης και στο ΠΑΓΝΗ
Ογκολογικοί ασθενείς μπορούν πλέον να κάνουν χημειοθεραπείες στο σπίτι τους,
ενώ παράλληλα παιδιά και ενήλικες με σοβαρά νευρολογικά ή άλλα νοσήματα που απαιτούν την υποστήριξη ενός ή περισσότερων οργάνων με τη βοήθεια της ιατρικής τεχνολογίας, έχουν ασφαλή νοσοκομειακή φροντίδα στο δωμάτιο του σπιτιού τους, χωρίς να χρειάζεται να μπαινοβγαίνουν και να ταλαιπωρούνται στα νοσοκομεία.
Το παραπάνω καινοτόμο μοντέλο υπηρεσιών υγείας, περιλαμβάνεται στο Εθνικό Πρόγραμμα της Νοσηλείας στο Σπίτι, το οποίο έχει εγκριθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και επιχορηγείται με 14 εκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με τη γενική γραμματέα Υπηρεσιών Υγείας Λίλιαν Βενετία Βιλδιρίδη, «το Πρόγραμμα Νοσηλείας στο Σπίτι (ΝΟΣΠΙ), ήδη λειτουργεί πιλοτικά σε 3 νοσοκομεία. Στον Άγιο Σάββα έχουν ενταχθεί ογκολογικοί ασθενείς, στο Ιπποκράτειο της Θεσσαλονίκης έχουν ενταχθεί παιδιατρικά περιστατικά και στο ΠΑΓΝΗ της Κρήτης περιστατικά ενηλίκων. Αναμένεται η επέκταση του προγράμματος σε 10 νοσοκομεία για να καταλήξουμε σε ένα Εθνικό Σχέδιο για την Κατ΄ Οίκον Νοσηλεία το οποίο θα παρακολουθείται από τις Υγειονομικές Περιφέρειες αλλά και τον ΟΔΙΠΥ, με τον έλεγχο της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών φροντίδας της υγείας και την εφαρμογή δεικτών για τη μέτρησή της». Στην εξέλιξη του, από το 2025 και μετά, αναμένεται να καλύψει ολόκληρη την Επικράτεια.
Ποια είναι τα οφέλη για τους ασθενείς
Σχετική μελέτη του υπουργείου Υγείας έχει διαπιστώσει ότι η λήψη θεραπειών στο σπίτι έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για τους πάσχοντες και τις οικογένειές τους, όσο και για τα νοσοκομεία. Το πρόγραμμα αυτό μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών, δίνοντας λύση στα πολλαπλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς που αναγκάζονται να μεταβαίνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα στο νοσοκομείο για να λάβουν τη θεραπεία τους, όπως είναι οι χρονικές καθυστερήσεις και η αυξημένη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο, το κόστος μετακίνησης, ο κίνδυνος νοσοκομειακών λοιμώξεων, η ψυχολογική επιβάρυνση των ασθενών, αλλά και η αυξημένη ανάγκη για φροντίδα και υποστήριξη.
Η μελέτη αναφέρει επίσης ότι η κατ’ οίκον νοσηλεία εξοικονομεί 560 ευρώ τον μήνα από τη μείωση των μετακινήσεων από και προς το νοσοκομείο, ενώ μειώνει περίπου κατά 200 τις ώρες ταλαιπωρίας για τον ασθενή και για τον συνοδό/φροντιστή του. Παράλληλα όμως επιτυγχάνεται εξοικονόμηση χώρων κατά 30%, γεγονός που διευκολύνει την πρόσβαση στο νοσοκομείο, μειώνοντας τους χρόνους αναμονής για την έναρξη των θεραπειών.
Όλγα Μπαλαούρα: στο ΟΙΚΟΘΕΝ 100 ασθενείς του «Άγιου Σάββα»
Ειδικότερα, η αρχή έχει γίνει στο Ογκολογικό Νοσοκομείο «Άγιος Σάββας» με το πρόγραμμα «ΟΙΚΟΘΕΝ» όπου ασθενείς με καρκίνο, που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις, έχουν τη δυνατότητα να κάνουν τις χημειοθεραπείες τους στο σπίτι τους, με την υποστήριξη γιατρού και νοσηλευτή.
Σε αποκλειστική της δήλωση η Όλγα Μπαλαούρα, διοικήτρια του νοσοκομείου «Άγιος Σάββας», μας περιγράφει τα εξής:
«Στο ταξίδι της θεραπείας του καρκίνου, η φροντίδα στο σπίτι παίζει καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση της άνεσης και της ευεξίας των ασθενών. Με το Πρόγραμμα ΟΙΚΟΘΕΝ το οποίο ξεκίνησε στις 01/06/2023 παρείχαμε ογκολογική θεραπεία στο σπίτι τους σε 100 ασθενείς. Από τη χορήγηση χημειοθεραπείας και ανοσοθεραπείας έως τη διαχείριση των συμπτωμάτων, οι κατ’ οίκον ογκολογικές υπηρεσίες δίνουν προτεραιότητα στην άνεση, αλλά και στη βελτίωση της υγείας των ασθενών. Με επίκεντρο τη διατήρηση ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα χώρο όπου μπορεί ο ασθενής να λαμβάνει θεραπεία, ενώ περιβάλλεται από την οικειότητα του σπιτιού, εξαιρετικά σημαντικό αφού, όπως οι ίδιοι οι ασθενείς μας δήλωσαν, αισθάνονται δυνατότεροι ψυχικά να αντιμετωπίσουν την ασθένειά τους.
Αυτή η εξατομικευμένη προσέγγιση όχι μόνο συμβάλλει στη σωματική τους ευεξία, αλλά αναγνωρίζει επίσης τη σημασία της συναισθηματικής και ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια του δύσκολου αυτού ταξιδιού της θεραπείας του καρκίνου.
Φέρνοντας τις ογκολογικές θεραπείες στο κατώφλι των ασθενών, στοχεύουμε να μειώσουμε το άγχος που σχετίζεται με τις επισκέψεις στο νοσοκομείο, επιτρέποντας με αυτό τον τρόπο να εστιάσουμε στη θεραπεία και να περάσουν οι ασθενείς μας πολύτιμες στιγμές με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Αγκαλιάζοντας την έννοια της φροντίδας με επίκεντρο τον ασθενή, οι κατ’ οίκον ογκολογικές υπηρεσίες και συγκεκριμένα το πρόγραμμα ΟΙΚΟΘΕΝ δίνει προτεραιότητα στην άνεση, διασφαλίζοντας μια ολιστική και υποστηριστική προσέγγιση στο ταξίδι θεραπείας των ασθενών μας».
Το ίδιο μοντέλο φροντίδας θα εφαρμοστεί σταδιακά και σε άλλα νοσήματα. Συγκεκριμένα σε χρόνιους πάσχοντες, που έχουν πολλές επανεισαγωγές στα νοσοκομεία με μακρά νοσηλεία, οι οποίοι κινδυνεύουν από ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις και ταλαιπωρούνται οι ίδιοι και οι οικογένειες τους. Να σημειωθεί ότι οι χρόνιοι πάσχοντες με μακρά νοσηλεία έχουν ένα έμμεσο κόστος για την οικογένεια και ένα άμεσο κόστος για το κράτος, που πρέπει να τους φροντίζει σε ένα νοσοκομειακό περιβάλλον.
Έτσι, λοιπόν, το Εθνικό Πρόγραμμα της Κατ’ Οίκον Νοσηλείας δημιουργεί ένα νέο μοντέλο, όπου ο ασθενής θα μένει σπίτι, θα τον φροντίζει μια διεπιστημονική ομάδα νοσηλευτών, γιατρών και των φροντιστών του, με λιγότερο κόστος, μεγαλύτερη ασφάλεια και σε καλύτερο περιβάλλον.
Για την υλοποίηση αυτού του προγράμματος θα αναβαθμιστεί άμεσα το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο που αφορά την κατ ’οίκον νοσηλεία (το οποίο σήμερα δεν καλύπτει ολόκληρο το εύρος των υπηρεσιών που προβλέπονται στο πρόγραμμα). Παράλληλα θα γίνει χρήση της τηλεϊατρικής και της τηλεμετρίας –με σύνδεση στο κεντρικό πληροφοριακό σύστημα του νοσοκομείου- ώστε να παρέχεται ασφαλή φροντίδα στο σπίτι του ασθενούς.
Αναγκαία η επέκταση σε περισσότερα ογκολογικά νοσοκομεία και σε άλλες θεραπευτικές κατηγορίες
Στο μεταξύ η ανάγκη να επεκταθεί η κατ’ οίκον χορήγηση θεραπειών στα πρότυπα του ΟΙΚΟΘΕΝ τόσο σε άλλα νοσοκομεία όσο και σε άλλες θεραπευτικές κατηγορίες, όπως η Πολλαπλή Σκλήρυνση τονίστηκε στο πρόσφατο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας.
«Το ΟΙΚΟΘΕΝ, το οποίο εντάχθηκε στην ευρύτερη πρωτοβουλία της κυβέρνησης Νοσοκομείο στο Σπίτι (ΝΟΣΠΙ), συν-δημιουργήθηκε με επίκεντρο τον ασθενή, ανοίγοντας το δρόμο σε θεραπευτικά μονοπάτια που μέχρι πρότινος θεωρούνταν αδιάβατα. Μέσα από αυτό το πρότυπο και καινοτόμο πρόγραμμα έγινε σαφές ότι νεοπλασματικές θεραπείες που μέχρι πρότινος περιορίζονταν στην αποκλειστική χορήγηση εντός νοσοκομείου μπορούν με ασφάλεια να χορηγηθούν στο σπίτι του ασθενούς. Η έως τώρα εξαιρετική εμπειρία αναδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για άμεση επέκταση του ΟΙΚΟΘΕΝ, τόσο σε περισσότερους ογκολογικούς ασθενείς και νοσοκομεία όσο και σε άλλες θεραπευτικές κατηγορίες όπως η Πολλαπλή Σκλήρυνση όπου υπάρχει έτοιμη προτυποποίηση και μπορει να εφαρμοστεί άμεσα», επεσήμανε η Αγγελική Αγγέλη, Chief Portfolio Value Officer της Roche Hellas, στο στρογγυλό τραπέζι με τίτλο «Νέα πρότυπα αποκεντρωμένης νοσοκομειακής φροντίδας: Το παράδειγμα του ΟΙΚΟΘΕΝ», αναδεικνύοντας ταυτόχρονα και την ανάγκη για διαρκή συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων και των κοινωνικών εταίρων για τη βελτίωση του υγειονομικού συστήματος.
Από την πλευρά του ο Μιχάλης Νικολάου, παθολόγος – ογκολόγος, επιμελητής A΄, της Α’ Παθολογικής – Ογκολογικής κλινικής του ΓΟAΝΑ «Άγιος Σάββας», επιστημονικά υπεύθυνος ΟΙΚΟΘΕΝ, αντιπρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας, αναφέρθηκε στην πορεία του προγράμματος «ΟΙΚΟΘΕΝ» και τα πολλαπλά οφέλη του. Παρουσιάζοντας συγκινητικές μαρτυρίες ασθενών είπε πως η θεραπεία στο σπίτι αλλάζει πραγματικά τις ζωές τους. Εξοικονομείται χρόνος και οικονομικοί πόροι καθώς δεν υπάρχει μετακίνηση και αναμονή, προστατεύεται ο ασθενής από την έκθεσή του σε χώρους με πολύ κόσμο, υπάρχει ποιοτικότερη επαφή με τους Επαγγελματίες Υγείας και στο τέλος της ημέρας ο ασθενής έχει βελτιωμένη ψυχολογία. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά: «Κάθε ασθένεια ξεκινά πρώτα από την ψυχή και στη συνέχεια καταλήγει στο σώμα». Επιπρόσθετα, ο κος Νικολάου αναφέρθηκε στη πολλαπλασιαστική αξία της ομάδας που εργάστηκε με πάθος και αφοσίωση τόσο στο σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση του ΟΙΚΟΘΕΝ, και στην υποστήριξη της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (την προηγούμενη και την τωρινή καθώς και στον ρόλο του ΟΔΙΠΥ). Όπως δήλωσε «χωρίς την ομάδα δεν θα είχε πραγματοποιηθεί ποτέ».
Παράλληλα, ο Νικόλαος Γρηγοριάδης, καθηγητής Νευρολογίας Α.Π.Θ., υπεύθυνος του Κέντρου Πολλαπλής Σκλήρυνσης και διευθυντής της Β’ Πανεπιστημιακής Νευρολογικής Κλινικής ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης, τοποθετήθηκε απέναντι στις προοπτικές που ανοίγονται για την εφαρμογή αντίστοιχων προγραμμάτων και σε άλλες θεραπευτικές κατηγορίες όπως για παράδειγμα την Πολλαπλή Σκλήρυνση, δηλώνοντας πως στη Θεσσαλονίκη έχει ολοκληρωθεί η αντίστοιχη προτυποποίηση και είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν το πιλοτικό πρόγραμμα άμεσα σε περιορισμένο αριθμό ασθενών και στη συνέχεια, με τους κατάλληλους πόρους, σε περισσότερους ασθενείς.
