Ο κλάδος των ιατροτεχνολογικών προϊόντων αποτελεί βασικό πυλώνα του ευρύτερου τομέα της υγείας, περιλαμβάνοντας πληθώρα προϊόντων, από αναλώσιμα (επίδεσμοι, γάζες κλπ.) μέχρι ιατρικά μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας (π.χ. μαγνητικοί και αξονικοί τομογράφοι).
Σημαντικός είναι ο αριθμός των εισαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου, αρκετές εκ των οποίων λειτουργούν ως αντιπρόσωποι μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών ή ως θυγατρικές αυτών. Αντίθετα, οι παραγωγικές επιχειρήσεις είναι λίγες σε αριθμό και παράγουν ορισμένες κατηγορίες προϊόντων.
Το προφίλ υγείας και το ποσοστό γήρανσης του πληθυσμού αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση υπηρεσιών υγείας και κατά συνέπεια και των προϊόντων του κλάδου. Η ζήτηση των ιατροτεχνολογικών προϊόντων προέρχεται από τα νοσηλευτικά ιδρύματα (δημόσια και ιδιωτικά). τα διαγνωστικά κέντρα κ.λπ.
Η αξία της συνολικής εγχώριας αγοράς ιατροτεχνολογικών προϊόντων παρουσιάζει συνεχώς άνοδο από το 2016 και μετά. Ειδικότερα, την τριετία 2021-2023 η αγορά αυξήθηκε μεν, αλλά με μειούμενο ρυθμό. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε περίπου στο 7.5%. Ο δημόσιος τομέας καλύπτει, διαχρονικά, το μεγαλύτερο μέρος των συνολικών πωλήσεων Ιατροτεχνολογικών προϊόντων, σύμφωνα με την έκδοση “Οι κορυφαίοι κλάδοι στην Ελλάδα 2024” της ICAP CRIF.
Σημαντικότερες χώρες προέλευσης των ιατροτεχνολογικών προϊόντων το 2022 ήταν η Γερμανία, οι Κάτω Χώρες και η Κίνα. Οι χώρες αυτές κάλυψαν περίπου το 52% της συνολικής αξίας των εισαγωγών ιατροτεχνολογικών προϊόντων το 2022.
Αναφορικά με τη διάρθρωση της αγοράς στις επιμέρους κατηγορίες προϊόντων, το μεγαλύτερο μερίδιο εκτιμάται ότι καλύπτει η κατηγορία των In Vitro Διαγνωστικών Αντιδραστηρίων και αναλυτών (22% το 2022) και ακολουθεί η κατηγορία του αναλώσιμου υγειονομικού υλικού (16%).
Χρηματοοικονομική Επίδοση του Κλάδου
Από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού, ο οποίος συντάχθηκε βάσει δείγματος 89 εταιρειών του κλάδου, προκύπτουν τα εξής: Το σύνολο του ενεργητικού ενισχύθηκε κατά 3,4% το 2022/2021, λόγω κυρίως της αύξησης των αποθεμάτων και των απαιτήσεων, ενώ μείωση εμφάνισε ο λογαριασμός “Ταμείο – Τράπεζες”. Τα ίδια κεφάλαια διευρύνθηκαν κατά 4,2% το τελευταίο έτος. Οι μέσο-μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις και προβλέψεις αυξήθηκαν κατά 8,8% ενώ οι βραχυπρόθεσμες ενισχύθηκαν οριακά (0,7%).
Οι συνολικές πωλήσεις των επιχειρήσεων του δείγματος κατέγραψαν οριακή άνοδο (0,7%) το 2022/2021, τα δε μικτά κέρδη διευρύνθηκαν με ελαφρώς υψηλότερο ρυθμό (2,4%). Σημαντική μείωση κατέγραψαν τόσο τα λειτουργικά αποτελέσματα (-24,5%) όσο και τα καθαρά κέρδη (-24,4%) την ίδια περίοδο, η οποία οφείλεται στη μείωση των λειτουργικών εσόδων σε συνδυασμό με την αύξηση των λειτουργικών εξόδων. Από τις 89 εταιρείες του δείγματος, 84 ήταν κερδοφόρες το 2022 έναντι 86 το προηγούμενο έτος.
SWOT Analysis
Δυνατά Σημεία
- Τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα έχουν χαμηλή ελαστικότητα ζήτησης, καθώς αποτελούν κοινωνική ανάγκη και βασικό πυλώνα του Τομέα Υγείας.
- Η συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας και της ιατρικής επιστήμης καθιστούν επιτακτική την ανανέωση του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού.
- Η σταδιακή γήρανση του πληθυσμού.
- Τα υψηλά (συγκριτικά) περιθώρια κερδοφορίας, ιδιαίτερα όσον αφορά μηχανήματα και συστήματα θεραπείας νοσοκομείων και διαγνωστικών κέντρων.
Αδύνατα Σημεία
- Οι καθυστερήσεις πληρωμών κυρίως από πλευράς του Δημοσίου Τομέα.
- Η έντονη γραφειοκρατία όσον αφορά τον τρόπο προμήθειας των προϊόντων στο Δημόσιο Τομέα.
- Η μη πλήρωση οργανικών θέσεων νοσηλευτικού προσωπικού σε δημόσια νοσοκομεία, καθώς και η ανεπάρκεια προγραμμάτων επιμόρφωσης για τη χρήση νέων τεχνολογιών.
- Μη (συχνή) επικαιροποίηση του παρατηρητηρίου τιμών με νέα είδη, σύγχρονες τεχνολογίες και αναθεώρηση τιμών.
Ευκαιρίες
- Η ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογικά προϊόντων που συντελούν στην ταχεία εξέλιξη της διαγνωστικής και ιατρικής επιστήμης.
- Η περαιτέρω επέκταση των ιδιωτικών ομίλων παροχής υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα.
- Η αύξηση της χρήσης των προϊόντων για κατ’ οίκον φροντίδα.
- Η ανανέωση του εξοπλισμού στο δημόσιο τομέα (νοσοκομεία, κέντρα υγείας) μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Εκσυγχρονισμός και στον ιδιωτικό τομέα και δημιουργία νέων μονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας.
Απειλές
- Ενδεχόμενη μείωση της κρατικής επιχορήγησης προς τα δημόσια νοσοκομεία.
- Η άνοδος των τιμών της ενέργειας, η οποία επιφέρει αύξηση του λειτουργικού κόστους καθώς και του κόστους μεταφοράς των προϊόντων.
- Οι αυξήσεις τιμών από τους κατασκευαστικούς οίκους του εξωτερικού με αποτέλεσμα την άνοδο του κόστους εισαγωγής των προϊόντων.
- Η δέσμευση με παλαιές συμβάσεις δημοσίου (κλειστά συμβόλαια) εμποδίζει τις εταιρείες στο να προβούν σε ανατιμήσεις.
