Prolepsis: Το Ινστιτούτο με ενεργή δράση στην προληπτική ιατρική

Το Ινστιτούτο Prolepsis με μακρόχρονη εμπειρία στο σχεδιασμό, την οργάνωση και την εφαρμογή προγραμμάτων προληπτικής ιατρικής και Δημόσιας Υγείας, δραστηριοποιείται ενεργά τόσο σε προγράμματα προκλινικού ελέγχου όσο και σε δράσεις ενημέρωσης και προαγωγής υγείας σε ευρωπαϊκό αλλά και εθνικό επίπεδο. Επιπλέον παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες για την επιστημονική επιμέλεια, το σχεδιασμό και την εφαρμογή σχετικών δράσεων.

Ενδεικτικά, ορισμένα από τα προγράμματα που υλοποιεί ή έχει ολοκληρώσει το Ινστιτούτο είναι:

• Προώθηση του εμβολιασμού σε λειτουργούς υγείας (HProImmune) και σε μετανάστες (PROMOVAX).
• Προώθηση της πρόληψης και διακοπής του καπνίσματος στους εφήβους και τις οικογένειές τους (euFAQT).
• Διαμόρφωση και διάδοση καινοτόμων στρατηγικών για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες (AURORA).
• Ανάπτυξη, μέσω των χώρων εργασίας, αποτελεσματικών προγραμμάτων πρόληψης για την ενημέρωση και προώθηση αλλαγών που θα οδηγήσουν στην ασφαλέστερη κατανάλωση αλκοόλ (EWA).
• Πρόληψη και περιορισμός των επιπτώσεων της ενδο-οικογενειακής βίας, ιδιαίτερα σε περιθωριοποιημένες κοινότητες (Sunia Geel).
• Βελτίωση της υγείας των Ευρωπαίων πολιτών και εξάλειψη των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων στην υγεία μέσω της διατομεακής συνεργασίας σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο (Crossing Bridges).
• Ενημερωτικές ομιλίες για ηλικιωμένους με θέματα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την τρίτη ηλικία, όπως η σωστή χρήση φαρμάκων και η αποφυγή ατυχημάτων στο σπίτι.
• Πρόληψη της παχυσαρκίας και προώθηση μέτρων για τη βελτίωση των συνθηκών εκείνων στους χώρους εργασίας που συμβάλλουν στην εμφάνισή της.
• Προγράμματα δια βίου μάθησης απευθυνόμενα κυρίως σε αναλφάβητους και άτομα τρίτης ηλικίας σχετικά με θέματα, όπως η διακοπή του καπνίσματος.
• Ίδρυση, οργάνωση και επιστημονική επίβλεψη των προγραμμάτων δημόσιας υγείας (1992-1999) του Κέντρου «Παναγία η Φιλανθρωπινή» στην Ορμύλια Χαλκιδικής. Στο Κέντρο υλοποιούνται προγράμματα έγκαιρης διάγνωσης καρκίνου του μαστού και της μήτρας και εξετάζονται κάθε χρόνο, με μαστογραφία και τεστ-Παπανικολάου, περισσότερες από 15.000 γυναίκες.
• Προγράμματα πρόληψης που στοχεύουν τόσο στο ευρύ κοινό όσο και σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες (μαθητές, εργαζόμενοι, τουρίστες) για το κάπνισμα, το AIDS, την κατάχρηση αλκοόλ και τη χρήση ναρκωτικών ουσιών.

Promote Vaccinations among Migrant Populations in Europe – PROMOVAX

Το PROMOVAX είναι ένα 3ετές πρόγραμμα το οποίο συντονίζει το Ινστιτούτο Prolepsis με τη συμμετοχή 22 ακόμη οργανισμών και συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δημόσιας Υγείας 2008 – 2013 της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Καταναλωτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ο κύριος στόχος του προγράμματος είναι η προώθηση των εμβολιασμών στους μετανάστες της Ευρώπης, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην εξάλειψη ασθενειών που μπορούν να προληφθούν μέσω του εμβολιασμού. Απώτερος σκοπός είναι η άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων στον τομέα της υγείας στην ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης. Το PROMOVAX  στοχεύει να συμπληρώσει τις πολιτικές της Ε.Ε. σχετικά με την προσέγγιση των δύσκολα προσβάσιμων πληθυσμών εμπλουτίζοντας τις υπάρχουσες γνώσεις για τις δυσκολίες στον εμβολιασμό των μεταναστών, αναπτύσσοντας σχετικό εκπαιδευτικό υλικό τόσο για τους επαγγελματίες υγείας όσο και για τους μετανάστες, καθώς και προτείνοντας συστάσεις για τους φορείς που χαράσσουν πολιτική.

Πιο συγκεκριμένα, οι επιμέρους στόχοι του PROMOVAX συνίστανται στα εξής:

1. Εντοπισμό και καταγραφή των εμβολιαστικών αναγκών των μεταναστών
2. Αξιολόγηση της πρόσβασης των μεταναστών σε εμβολιασμούς στις χώρες της Ε.Ε.
3. Ανάλυση του νομοθετικού πλαισίου σχετικά με τον εμβολιασμό των μεταναστών στις συμμετέχουσες χώρες
4. Εντοπισμό και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την προαγωγή της ανοσοποίησης μεταξύ των μεταναστών
5. Ενίσχυση των γνώσεων των επαγγελματιών υγείας για τις εμβολιαστικές ανάγκες των μεταναστών και της διαπολιτιστικής ευαισθησίας των επαγγελματιών υγείας που έρχονται σε επαφή με μετανάστες
6. Βελτίωση της κατανόησης και της αποδοχής των εμβολιασμών από τους μετανάστες και διευκόλυνση της πρόσβασής τους σε εμβολιασμούς

Πρόσφατα ολοκληρώθηκε o 1ος χρόνος υλοποίησης του PROMOVAX. Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος, παρατηρήθηκαν διαφοροποιήσεις μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αναφορικά με την πρόσβαση των μεταναστών στον εμβολιασμό, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις καταγράφηκαν ελλείψεις στη σχετική νομοθεσία. Ως γενικό συμπέρασμα, θα πρέπει να τονιστεί ότι πληρέστερη νομοθεσία και βιώσιμες πολιτικές, άμεσα εφαρμόσιμες, είναι αναγκαίες για την προώθηση του εμβολιασμού μεταξύ των μεταναστών στην Ευρώπη.

Περισσότερες πληροφορίες για το PROMOVAX μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του προγράμματος www.promovax.eu

Promotion of Immunization for Health Professionals in Europe – HProImmune

Το Ινστιτούτο Prolepsis συντονίζει επίσης το νέο 3ετές πρόγραμμα HProImmune, το οποίο ξεκίνησε τo Σεπτέμβριο του 2011, και πραγματοποιείται με τη συμμετοχή 11 ακόμη οργανισμών. Το HProImmune συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δημόσιας Υγείας 2008-2013 της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Καταναλωτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και υλοποιείται με την υποστήριξη του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Ο κύριος στόχος του προγράμματος είναι η δημιουργία ενός εκπαιδευτικού εργαλείου που απευθύνεται στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό για την προώθηση των εμβολιασμών κατά συγκεκριμένων λοιμωδών νοσημάτων, συμπεριλαμβανομένης και της γρίπης.

Ιδιαίτερα στη χώρα μας, η εμπειρία της πανδημίας της γρίπης το 2009, κατέδειξε την ανεπαρκή συμμετοχή των λειτουργών υγείας στον εμβολιασμό, γεγονός που αποδεικνύει τη μεγάλη σημασία αυτού του προγράμματος. Επιπλέον, οι επαγγελματίες υγείας και ιδιαίτερα οι ιατροί επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό τις αποφάσεις των ασθενών τους, πολλοί από τους οποίους στρέφονται προς αυτούς για τα περισσότερα από τα γενικότερα θέματα υγείας και πρόληψης που τους απασχολούν.

Πιο συγκεκριμένα, οι επιμέρους στόχοι του HProImmune είναι οι ακόλουθοι:

1. Ευαισθητοποίηση σχετικά με τα πιο σημαντικά λοιμώδη νοσήματα, τα οποία μπορούν να προληφθούν με τον εμβολιασμό και αποτελούν ιδιαίτερο κίνδυνο για τους επαγγελματίες υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2. Αύξηση της γνώσης των επαγγελματιών υγείας σχετικά με τους εμβολιασμούς μέσω μιας βάσης δεδομένων που θα περιλαμβάνει σχετικές πληροφορίες.
3. Διερεύνηση της συμπεριφοράς και των εμποδίων των επαγγελματιών υγείας όσον αφορά στον εμβολιασμό, μέσω της διεξαγωγής ποιοτικής έρευνας στις χώρες της Ε.Ε.
4. Καταγραφή και αξιολόγηση των βέλτιστων πρακτικών για τη βελτίωση της εμβολιαστικής κάλυψης των επαγγελματιών υγείας.
5. Παροχή νέων πληροφοριών και γνώσης σχετικά με τους τρόπους επικοινωνίας και προώθησης του εμβολιασμού στους επαγγελματίες υγείας.
6. Πιλοτική εφαρμογή ενός εργαλείου προώθησης του εμβολιασμού στους επαγγελματίες υγείας σε διάρκεια 7 μηνών, το οποίο θα περιλαμβάνει τη βάση δεδομένων, ενημερωτικά δελτία και οδηγίες, παρουσιάσεις, συστάσεις, κατευθυντήριες γραμμές και εργαλεία επικοινωνίας.

Στις 3 και 4 Οκτωβρίου 2011 πραγματοποιήθηκε η εναρκτήρια συνάντηση (kick off meeting) του HProImmune στο Λουξεμβούργο με τη συμμετοχή όλων των εταίρων και εκπροσώπων της Γενικής Διεύθυνσης για την Υγεία και Προστασία του Πολίτη της Ε.Ε.

Πανευρωπαϊκό Συνέδριο «Κοινωνική ένταξη των μεταναστών – Καλές πρακτικές στους τομείς της υγείας, πρόνοιας και κοινωνικής ασφάλισης»

Στις 25 και 26 Νοεμβρίου 2011 πραγματοποιήθηκε στην «ΤΕΧΝΟΠΟΛΗ» στο Γκάζι η παρουσίαση των αποτελεσμάτων των δράσεων του Ετησίου Προγράμματος 2009 του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης και του Σχεδίου «Εθνικής Στρατηγικής για την ένταξη των πολιτών τρίτων χωρών 2011-2015», καθώς επίσης και η δημόσια διαβούλευση για την κατάρτιση του Ετησίου Προγράμματος Ε.Τ.Ε. 2012. Ανάμεσα στις δράσεις που παρουσιάστηκαν ήταν και η δράση 4.1/09 με τίτλο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο με θέμα “Κοινωνική ένταξη των μεταναστών – Καλές πρακτικές στους τομείς της υγείας, πρόνοιας και κοινωνικής ασφάλισης”, το οποίο διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Prolepsis.

Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο της Ακρόπολης και το ξενοδοχείο Royal Olympic στις 27 και 28 Ιουνίου 2011. Με στόχο την ανταλλαγή ιδεών και καλών πρακτικών, στο συνέδριο συμμετείχαν εκπρόσωποι από όλα τα επίπεδα της διοίκησης, τον ακαδημαϊκό χώρο και την Κοινωνία των Πολιτών από χώρες όλης της Ευρώπης, όπως Γερμανία, Ιταλία, Δανία, Μάλτα, Σουηδία, Ουγγαρία, Ιρλανδία και Αυστρία, αλλά και από παγκόσμιους οργανισμούς, όπως το Περιφερειακό Γραφείο Ευρώπης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και τον Παγκόσμιο Οργανισμό για τη Μετανάστευση.

H κα Αθηνά Λινού (στη φωτογραφία), Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου και Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, στην εναρκτήρια ομιλία επισήμανε ότι ανάμεσα στα αναμενόμενα αποτελέσματα των εργασιών του Συνεδρίου είναι η αναγνώριση και αποδοχή του προβλήματος και η κατανόηση της ανάγκης για συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο τότε Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Τάξης, κος Γρηγόριος Τασούλας, ο Γενικός Γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κος Ιωάννης Ιωαννίδης, η Καθηγήτρια της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας και Πρόεδρος του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.), κα Τζένη Κρεμαστινού, καθώς και η βουλευτής και πρώην Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κα Άννα Νταλάρα.

Το Συνέδριο ξεκίνησε με την παρουσίαση βασικών στοιχείων σχετικά με τις μεταναστευτικές τάσεις στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας κ. Jorge Malheiros, υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 20 εκατομμύρια άνθρωποι μετανάστευσαν μετά το 1990 στη Νότια και Δυτική Ευρώπη. Η ομαλή ένταξη των μεταναστών στις χώρες υποδοχής αφορά όλους τους Ευρωπαίους πολίτες, καθώς σύμφωνα και με τον εκπρόσωπο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας/Περιφερειακού Γραφείου Ευρώπης, Δρ. Santino Severoni, κατά το 2009 το 4% του συνολικού πληθυσμού της Ε.Ε. ήταν μη Ευρωπαίοι πολίτες με εκτιμήσεις ότι ένα επιπλέον 4% αποτελούν οι μη εγγεγραμμένοι μετανάστες.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στο ρόλο της Κοινωνίας των Πολιτών στην αύξηση της πρόσβασης των μεταναστών στις υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, μέσα από την παρουσίαση του έργου μη κυβερνητικών οργανώσεων, όπως του PRAKSIS και των Γιατρών του Κόσμου, αλλά και του Ethno-Medical Center της Γερμανίας.

Κοινή διαπίστωση μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν ότι η κριτική που ασκείται στην πολυπολιτισμικότητα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με μακρά μεταναστευτική παράδοση είναι απλουστευτική και παραγνωρίζει τόσο τα πολλαπλά οφέλη της μετανάστευσης και για τις χώρες υποδοχής όσο και τα πολλά καλά παραδείγματα όπου η ενταξιακή διαδικασία έχει ωφελήσει τις κοινωνίες υποδοχής εξίσου με τους μετανάστες. Τα αμοιβαία οφέλη τόσο για τους πληθυσμούς που μεταναστεύουν όσο και για τους πληθυσμούς που δέχονται μετανάστες γίνονται αντιληπτά και από τη δημογραφική εικόνα της χώρας. Από πολλούς ομιλητές, όπως την κα Mariya Samuilova από τον Παγκόσμιο Οργανισμό για τη Μετανάστευση (IOM) και το Δρ. Manuel Carballo, Διευθυντή του Διεθνούς Κέντρου για τη Μεταναστευτική Υγεία και Ανάπτυξη, που εδρεύει στην Ελβετία, τονίστηκαν οι θετικές συνέπειες της μετανάστευσης και η ανάδειξη του φαινομένου ως ευκαιρία ανάπτυξης, καθώς από το 2000 έως το 2005 21% του ΑΕΠ στην Ε.Ε. αποτελεί προϊόν του μεταναστευτικού φαινομένου.

Η δράση συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ένταξης μέσω του Υπουργείου Εσωτερικών. Χορηγοί επικοινωνίας ήταν οι Real News & Real Fm 97.8 και η Elpen.

*Το υλικό του Συνεδρίου και όλες οι σχετικές πληροφορίες είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα www.migrationconference.eu.

Η δράση 4.1/09 Πανευρωπαϊκό συνέδριο με θέμα: «Κοινωνική ένταξη των μεταναστών – Καλές πρακτικές στους τομείς της υγείας, πρόνοιας και κοινωνικής ασφάλισης» συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ένταξης κατά 75% από Κοινοτικούς Πόρους και κατά 25% από Εθνικούς Πόρους.

Συμμετοχή του Προγράμματος HeaRT στο Διεθνές Συνέδριο “Health in the Headlines” και Συνάντηση Εταίρων στο Ηνωμένο Βασίλειο

Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Health Reporting Training – HeaRT, το οποίο συντονίζει το Ινστιτούτο Prolepsis με τη συμμετοχή 6 ακόμη ευρωπαϊκών οργανισμών, αποτέλεσε μια από τις βασικές ομιλίες στα πλαίσια του Συνεδρίου “Health in the Headlines” που πραγματοποιήθηκε στις 23 και 24 Ιουνίου 2011 στο Coventry του Ηνωμένου Βασιλείου.

Πρόκειται για το πρώτο συνέδριο που διοργανώνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο με θέμα τη δημοσιογραφία της υγείας, στο οποίο συμμετείχαν δημοσιογράφοι της υγείας και του ιατρικού ρεπορτάζ, καθώς και επαγγελματίες και ακαδημαϊκοί από το χώρο των ΜΜΕ, της υγείας, κ.α. από την Ευρώπη και τις Η.Π.Α. Είχε προηγηθεί στις 22 Ιουνίου η 2η συνάντηση των εταίρων του προγράμματος HeaRT, κατά την οποία παρουσιάστηκε η πορεία και τα επόμενα βήματα του προγράμματος, το οποίο έκλεισε τον Οκτώβριο τον 1ο χρόνο υλοποίησής του.

Το PROMOVAX έχει συμπληρώσει 18 μήνες υλοποίησης. Τα πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος ανακοινώθηκαν στα εξής συνέδρια:

1. 4ο Ευρωπαϊκό  Συνέδριο για τη Δημόσια Υγεία, Κοπεγχάγη, Δανία, 10-12 Νοεμβρίου 2011
2. 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο του Φόρουμ Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Ιατρικής, Λάρισα, 25-27 Νοεμβρίου 2011