Του Άρη Μπερζοβίτη
Σύνεση θα πρέπει να επιδείξουν όσοι θα υποδεχθούν τον νέο χρόνο σε πάρτι, καθώς είναι πιθανό να φύγουν από αυτά και… με κάποιο ανεπιθύμητο «δώρο». Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, η κάμψη των αναστολών, οι ελλιπείς γνώσεις για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και η μη τήρηση προφυλακτικών μέτρων αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο να αποκτήσουν κάποιο από αυτά. Στοιχεία έχουν επιβεβαιώσει τον ιδιαίτερο κίνδυνο που διατρέχουν τη συγκεκριμένη περίοδο του χρόνου, κυρίως οι νέοι έως 25 ετών.
«Βρισκόμαστε στην καρδιά των εορτών και οι προσκλήσεις για συγκεντρώσεις φίλων και συναδέλφων είναι σχεδόν καθημερινές, με αποκορύφωμα το ρεβεγιόν της Πρωτοχρονιάς. Η χαρούμενη ψυχική διάθεση εντείνεται μετά από την κατανάλωση αλκοόλ, επηρεάζοντας τη λήψη των αποφάσεων, μειώνοντας κάθε προσπάθεια αντίστασης και μη υποταγής σε επιθυμίες και ορμές. Έτσι, το ριψοκίνδυνο, χωρίς τη χρήση προφυλακτικού σεξ, είναι πιθανότερο. Μάλιστα, όσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα του αλκοόλ που λαμβάνεται τόσο μεγαλύτερο είναι το ρίσκο που αναλαμβάνεται», επισημαίνει ο Χειρουργός Ανδρολόγος Ουρολόγος δρ Αναστάσιος Λιβάνιος.
Τα άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο είναι οι έφηβοι και νεαροί ενήλικες και αυτό διότι παρασύρονται ευκολότερα, αφού η ανάπτυξη του τμήματος του εγκεφάλου τους που σχετίζεται με την κρίση και τον αυτοέλεγχο δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα.
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο από τη φιλανθρωπική οργάνωση για τη σεξουαλική υγεία FPA (Family Planning Association) ειδικά για τη μετάδοση των εν λόγω νοσημάτων κατά την εορταστική περίοδο, είχε αποκαλύψει ότι σχεδόν το 20% είχε σεξουαλική επαφή με συνάδελφό τους στο χριστουγεννιάτικο πάρτι του γραφείου, εκδήλωση που σχεδόν είναι παράδοση γι’ αυτούς. Το 10% κόλλησε κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα από συνάδελφο ή γνωρίζει κάποιον που του συνέβη. Πιο παρορμητικοί ήταν οι άνδρες, με τους νέους ηλικίας 18-24 ετών να έχουν σχεδόν 6 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν μολυνθεί, συγκριτικά με τους ομόφυλούς τους, ηλικίας 45-54 ετών.
Χειρότερη από αυτή την απερίσκεπτη συμπεριφορά ήταν η άρνηση του 13% των ερωτηθέντων να ενημερώσουν για τη κατάστασή τους τον συνάδελφο με τον οποίο είχαν έρθει σε σεξουαλική επαφή.
«Τελευταία έχει διαπιστωθεί αναζωπύρωση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, ακόμα και ορισμένων που είχαν ελεγχθεί μετά από τις προσπάθειες ενημέρωσης του κοινού (αρκετά χρόνια πριν) για το AIDS. Αυτό οφείλεται στην υποτίμηση των συμπτωμάτων και στην απατηλή πεποίθηση ότι όλα είναι ιάσιμα, η οποία οφείλεται στις επιτυχίες που έχουν σημειωθεί στον έλεγχο του HIV, ιός που κατάφερε να προβληματίσει και συνετίσει ακόμα και τους πιο απρόσεκτους και αδιάφορους, ως προς την υγεία τους, ανθρώπους.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, στην άνοδο συνέβαλε και η πανδημία COVID-19, λόγω της περιορισμένης πρόσβασης σε υπηρεσίες πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Όπως ανακοίνωσε φέτος, κάθε μέρα αποκτώνται περισσότερες από 1 εκατομμύριο νέες σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις και γι’ αυτό το καλοκαίρι δημοσίευσε νέες οδηγίες για τη βελτίωση της διάγνωσης και της θεραπείας τους.
Ωστόσο, η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία. Γι’ αυτό καλό είναι όλοι να απολαύσουν τα πάρτι την παραμονή της πρωτοχρονιάς, έχοντας λάβει μέτρα αυτοπροστασίας, προκειμένου να μειώσουν τις πιθανότητες να προσβληθούν από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Και ο μόνος τρόπος είναι να χρησιμοποιήσουν προφυλακτικό.
Το ποσοστό των ανθρώπων, ανδρών και γυναικών, που έχουν μαζί τους προφυλακτικά, όμως, είναι πολύ μικρό. Για παράδειγμα, από τους συμμετέχοντες στην προαναφερόμενη έρευνα δήλωσαν ότι πρόθεση να έχουν στην τσέπη ή στην τσάντα τους προφυλακτικό είχε μόλις το 14% των ανδρών και το 6% των γυναικών.
Αλλά οι περισσότεροι ακόμα κι όταν έχουν και σκοπεύουν να το χρησιμοποιήσουν εάν προκύψει σεξουαλική συνεύρεση, συχνά το ξεχνούν ή το παραλείπουν όταν έχουν πιεί, αισιοδοξώντας ότι τίποτα δεν θα συμβεί σε αυτούς.
Το δεύτερο βήμα μετά την πρόληψη είναι ο έλεγχος, προκειμένου να εντοπιστεί γρήγορα η τυχόν λοίμωξη και να θεραπευτεί το συντομότερο. «Η εξέταση είναι απαραίτητη γιατί τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα δεν έχουν πάντα συμπτώματα, ενώ μπορεί να έχουν σημαντικές συνέπειες στην υγεία, κάτι που δεν αντιλαμβάνεται μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού.
Τα περισσότερα θεραπεύονται εύκολα (υπό την προϋπόθεση της έγκυρης και έγκαιρης διάγνωσης) αν και υπάρχουν κάποια που έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά», σημειώνει ο δρ Λιβάνιος.
Οι συμβουλές αυτές ισχύουν για όλους, ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, σεξουαλικής ταυτότητας ή προτιμήσεων. Ετεροφυλόφιλοι, ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι, όλοι κινδυνεύουν να μολυνθούν αλλά και να μολύνουν.
Όσοι εκτέθηκαν σε κίνδυνο θα πρέπει να ενημερωθούν από τον γιατρό τους για τον χρόνο που πρέπει να υποβληθούν σε εξετάσεις, καθώς η περίοδος επώασης των παθογόνων κυμαίνεται από μερικές ημέρες (π.χ. χλαμύδια) ή εβδομάδες (π.χ. σύφιλη, έρπης γεννητικών οργάνων) έως λίγους μήνες (π.χ. HIV).
Παρότι τα συμπτώματα διαφέρουν, όποιοι παρατηρήσουν αίσθημα καύσου κατά την ούρηση, εκκρίσεις, κνησμό, εξογκώματα, πληγές στα γεννητικά όργανα ή πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ, θα πρέπει να σπεύσουν για να βρουν την αιτία.
«Οι κανόνες του “παιχνιδιού” έχουν αλλάξει. Οι άνθρωποι είναι πιο ελεύθεροι σεξουαλικά, συγκριτικά με μερικές δεκαετίες πριν και παραδίδονται ευκολότερα στην απόλαυση. Αυτό δίνει στα βακτήρια την ευκαιρία να εξαπλώνονται. Και το μόνο που μπορεί να αναχαιτίσει την πορεία τους είναι η υπεύθυνη συμπεριφορά μας», καταλήγει ο δρ Λιβάνιος.
