Από επιδημίες και μεταδοτικά νοσήματα, όπως γαστρεντερίτιδες, Ηπατίτιδα Α, κορονοϊό, λεγεωνέλλα, νοσήματα που μεταδίδονται από τρωκτικά ή άλλα ζώα (λεπτοσπείρωση, ελονοσία, ιός Δυτ. Νείλου), αλλά και νοσήματα του αναπνευστικού κ.ά. κινδυνεύουν οι κάτοικοι της Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις πρόσφατες πλημμύρες.
Ήδη στις Περιφερειακές Ενότητες Λάρισας, Μαγνησίας, Τρικάλων και Καρδίτσας, έχουν καταγραφεί 46 περιστατικά γαστρεντερίτιδας και 24 λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού.αρκετά περιστατικά γαστρεντερίτιδας (κάποια από τα οποία νοσηλεύονται) και λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού. Οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι στους νοσηλευόμενους κατέγραψαν επίσης την παρουσία σαλμονέλας, του εντεροπαθογόνου στελέχους Escherichia coli (EPEC), καθώς και του ροταϊού.
Οι πολίτες που εμφανίζουν εμπύρετη γαστρεντερίτιδα με ναυτία, έμετο και διάρροια, καθώς και συμπτώματα απλού κρυολογήματος ή δερματικά εξανθήματα, θα πρέπει άμεσα να επισκέπτονται τις κατά τόπους υπηρεσίες υγείας. Το υπουργείο Υγείας έχει ενεργοποιήσει δύο τηλεφωνικές γραμμές για τους πολίτες των περιοχών που επλήγησαν: Καθημερινά, από τις 08:00 έως τις 20:00, μπορούν να καλούν στα τηλέφωνα 213 216 1123 και 213 216 1124 για πληροφορίες σχετικά με θέματα δημόσιας υγείας και υγιεινής.
Η γεν. γραμμ. Δημόσιας Υγείας Φωφώ Καλύβα με εγκύκλιο της εφιστά την προσοχή του ιατρικού προσωπικού και των άλλων επαγγελματιών υγείας για την έγκαιρη διάγνωση και επιδημιολογική καταγραφή νοσημάτων, η εμφάνιση των οποίων ευνοείται από τα πλημμυρικά φαινόμενα, στο πλαίσιο της υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων και της επιδημιολογικής επιτήρησης του ΕΟΔΥ, σύμφωνα με τις εκάστοτε οδηγίες.
Όπως επισημαίνει η κ. Καλύβα το ιατρικό προσωπικό θα πρέπει να προσέξει ιδιαίτερα για την έγκαιρη αναγνώριση και τον εργαστηριακό έλεγχο πιθανών κρουσμάτων λεπτοσπείρωσης. Υπενθυμίζεται ότι η λεπτοσπείρωση είναι μικροβιακή λοίμωξη, που προκαλείται από τον μικροοργανισμό λεπτόσπειρα (Leptospira spp) και παρατηρείται σε ανθρώπους και ζώα. Το υγρό περιβάλλον και η παρουσία οργανικών υλικών συντελούν στην παρατεταμένη επιβίωση του μικροβίου. Η λεπτόσπειρα μπορεί να μεταδοθεί όταν ούρα ή ιστοί μολυσμένου ζώου έρθουν σε επαφή με βλεννογόνους (των οφθαλμών, της μύτης και του στόματος) ή με λύσεις συνεχείας του δέρματος. Επίσης η μετάδοση μπορεί να γίνει έμμεσα όταν ο άνθρωπος έρθει σε επαφή με μολυσμένο από ούρα περιβάλλον (κολύμπι ή έκθεση σε μολυσμένα νερά, κατάποση μολυσμένης τροφής).
Η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται από πυρετό, κεφαλαλγία, ρίγος, μυαλγίες, ένεση επιπεφυκότων και, λιγότερο συχνά, μηνιγγίτιδα, εξάνθημα, ίκτερο ή νεφρική ανεπάρκεια. Στα εργαστηριακά κριτήρια για τη διάγνωση περιλαμβάνονται:
– Απομόνωση της λεπτόσπειρας από κλινικό δείγμα του ασθενούς.
– Ανίχνευση της λεπτόσπειρας σε κλινικό δείγμα με ανοσοφθορισμό.
– Αύξηση του τίτλου συγκολλητινών κατά της λεπτόσπειρας.
– Ανίχνευση αντισωμάτων IgM έναντι της λεπτόσπειρας στον ορό του ασθενούς.
Η λεπτοσπείρωση θα πρέπει να περιλαμβάνεται στη διαφορική διάγνωση ασθενών με αιφνίδια εμφάνιση πυρετού, ρίγη, υπεραιμία επιπεφυκότων, πονοκέφαλο, μυαλγίες και ίκτερο. Η λεπτοσπείρωση αποτελεί υποχρεωτικώς δηλούμενο νόσημα που δηλώνεται στον ΕΟΔΥ.
Περαιτέρω και δεδομένης της τρέχουσας επιδημιολογικής εικόνας των επηρεαζόμενων περιοχών, βάσει των ειδικών καιρικών και περιβαλλοντικών συνθηκών, το ερχόμενο διάστημα θεωρείται αναμενόμενη η διάγνωση περισσότερων κρουσμάτων που οφείλονται στον ιό του Δυτικού Νείλου. Ως εκ τούτου, εφίσταται η προσοχή στην έγκαιρη ανίχνευση, καταγραφή και δήλωση ύποπτων ή/και επιβεβαιωμένων κρουσμάτων. Επίσης, κρίνεται σκόπιμη η επαγρύπνηση των επαγγελματιών υγείας για τις περιπτώσεις αντιμετώπισης επιμόλυνσης τραυμάτων από βακτήρια, όπως ο σταφυλόκοκκος και ο στρεπτόκοκκος και μυκητιάσεις. Επιπλέον, δέον όπως ληφθεί μέριμνα καθώς, λόγω συνθηκών, δεν είναι απίθανη η πρόκληση δηγμάτων (τσιμπημάτων) από άγρια ή και οικόσιτα ζώα και ερπετά.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται για την υγειονομική φροντίδα ατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως οι έγκυες, άτομα με χρόνια νοσήματα, κινητικές ή άλλες δυσκολίες, άτομα τρίτης ηλικίας κ.ά.
Οι επαγγελματίες υγείας, ανεξάρτητα της δομής στην οποία υπηρετούν, συνιστάται να παρέχουν στον πληθυσμό της περιοχής οδηγίες προφύλαξης και προστασίας της υγείας και της ψυχικής υγείας, καθώς και να καθοδηγούν τους πολίτες με τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η ορθή και αποτελεσματική χρήση των υπηρεσιών υγείας.
