Η σωματική άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή αλλά και η αποφυγή παραγόντων κινδύνου που επηρεάζουν αρνητικά την υγεία είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στην μείωση της επίπτωσης χρόνιων καρδιαγγειακών νοσημάτων αλλά και του καρκίνου. Με την ηλικία όμως μειώνεται συνήθως η σωματική δραστηριότητα, ενώ αυξάνει αντίστροφα η επίπτωση του καρκίνου.
Η εκτίμηση της σωματικής δραστηριότητας υπόκειται συχνά σε υποκειμενικές αξιολογήσεις και γίνεται με τη χρήση ερωτηματολογίων. Η μέτρηση της καρδιοαναπνευστικής φυσικής κατάστασης αποτελεί πιο αντικειμενική μέθοδο για την εκτίμηση της μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας του ατόμου. Μέχρι σήμερα, παρ’ ότι η σωματική δραστηριότητα έχει συσχετισθεί με μείωση της επίπτωσης διαφόρων νεοπλασμάτων, δεν υπάρχουν ισχυρά στοιχεία για την επίδραση της καρδιοαναπνευστικής φυσικής κατάστασης.
Το ερώτημα αυτό διερευνήθηκε σε πρόσφατη μελέτη που διενεργήθηκε στη Σουηδία, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Network Open στις 29 Ιουνίου 2023 και συμπεριέλαβε περίπου 180.000 άνδρες ηλικίας άνω των 18 ετών. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα δεδομένα της αξιολόγησης της κατάστασης υγείας που πραγματοποιείται σε Σουηδούς πολίτες και συγκεκριμένα το δείκτη μέγιστης κατανάλωσης οξυγόνου (VO2max) μετά από υπομέγιστη άσκηση. Από τις εθνικές βάσεις δεδομένων νεοπλασιών και θανάτων συνελέγησαν τα αντίστοιχα δεδομένα για τον υπό μελέτη πληθυσμό.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Μιχάλης Λιόντος (Επίκουρος Καθηγητής) και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής και Πρύτανης ΕΚΠΑ) αναφέρουν ότι η μελέτη έδειξε ότι οι ασθενείς με υψηλότερη δείκτη VO2max είχαν την χαμηλότερη επίπτωση και κίνδυνο θανάτου από καρκίνο παχέος εντέρου και πνεύμονα και χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο προστάτη.
Σε κάθε περίπτωση, υπολογίζεται ότι το να ασκείται έντονα ένας άνδρας ώστε να αποφύγει να βρεθεί στη χαμηλότερη κλίμακα καρδιοαναπνευστικής φυσικής κατάστασης, θα μπορούσε να αποτρέψει 4-8% όλων των καρκινωμάτων παχέος εντέρου, 4% των θανάτων από καρκίνο πνεύμονα και 4-20% των θανάτων από καρκίνο προστάτη.
Τα συμπεράσματα της παρούσας μελέτης είναι εξόχως σημαντικά καθώς καταδεικνύουν τη σημασία της μέτρησης συγκεκριμένων αντικειμενικών παραμέτρων της σωματικής δραστηριότητας για την εκτίμηση του οφέλους από την άσκηση στην πρόληψη του καρκίνου. Μάλιστα τα δεδομένα καταδεικνύουν ότι θα πρέπει να επιδιώκεται η μέτριας ως υψηλής έντασης άσκηση που βελτιώνει περισσότερο την καρδιοαναπνευστική φυσική κατάσταση.
