Καρδιά και κορωνοϊός: τι και γιατί να προσέχουν οι πάσχοντες!

Τις μέρες του κορωνοϊού  όλοι πρέπει να προσέχουμε και κατά μείζονα λόγο τα άτομα που αντιμετωπίζουν ζητήματα καρδιάς. Γιατί ο φόβος για την COVID-19 μπορεί να επισκιάσει την ανησυχία για την καρδιά, να στρέψει αλλού την προσοχή, να ωθήσει σε υποτίμηση συμπτωμάτων που άλλες εποχές θα έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου και η ίδια η λοίμωξη COVID-19 να προκαλέσει πολλά προβλήματα στην καρδιά ή να επιβαρύνει τα ήδη υπάρχοντα. Γι` αυτό και είναι καλό να τηρούνται ευλαβικά κάποιες απλές και συγκεκριμένες οδηγίες, όπως μας ενημερώνει ο Ιωάννης Παληός, M.D., Ph.D., καρδιολόγος, διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Cardiology Fellow Emory University, διευθυντής Μαγνητικής Τομογραφίας Καρδιάς στο Metropolitan Hospital.

Πώς επηρεάζει ο νέος κορωνοϊός την καρδιά μας;

Στα τέλη του 2019, στην πόλη Wuhan,της  επαρχίας Hubei, στην Κίνα, εμφανίστηκε συρροή κρουσμάτων πνευμονίας. Στις 9 Ιανουαρίου 2020 οι υγειονομικές αρχές της Κίνας ανακοίνωσαν ότι πρόκειται για νέο στέλεχος κορωνοϊού (2019-nCoV).

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) ονόμασε τον νέο αυτό ιό SARS-CoV-2 (Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus-2) και την ασθένεια που προκαλεί COVID-19 (Corona Virus Disease–19).

Οι κορωνοϊοί είναι μια ομάδα ιών που συνήθως προκαλούν αναπνευστικές λοιμώξεις με ποικίλη σοβαρότητα. Εκτιμάται ότι περίπου το ένα τρίτο των λοιμώξεων ανώτερου αναπνευστικού στον άνθρωπο μπορεί να προκαλείται από κορωνοϊούς.

Γιατί ο νέος αυτός κορωνοϊός είναι πιο επικίνδυνος; 

Α. Έχει μεγαλύτερη μεταδοτικότητα. 

Β. Έχει μεγαλύτερη διάρκεια επιβίωσης.

Γ. Έχει μεγαλύτερη τοξικότητα (πνευμονία, ARDS).

Δ. Δεν υπάρχει ακόμα εμβόλιο γι` αυτόν.

Ε. Δεν υπάρχει ακόμα ειδική θεραπεία. 

Τι πρόβλημα μπορεί να δημιουργήσει στην καρδιά; 

Οξεία μυοκαρδίτιδα, οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, απορρύθμιση προϋπάρχουσας καρδιακής νόσου (καρδιακή ανεπάρκεια, πνευμονική υπέρταση, αρρυθμίες, αρτηριακή υπέρταση, κ.λπ.).

Τι είναι η οξεία μυοκαρδίτιδα;

H οξεία μυοκαρδίτιδα είναι οξεία μυοκαρδιακή βλάβη που δημιουργείται είτε από την τοξικότητα του ιού είτε από την ανοσολογική απάντηση του οργανισμού στον ιό (οξεία φλεγμονή του μυός της καρδιάς).

Πώς ανιχνεύεται η οξεία μυοκαρδίτιδα;

Συνήθως η μυοκαρδίτιδα εμφανίζεται μετά από λοίμωξη του αναπνευστικού ως πόνος στον θώρακα και κατά τον έλεγχο παρατηρείται παθολογικό ηλεκτροκαρδιογράφημα και εξετάσεις αίματος (τροπονίνη). Η καλύτερη απεικονιστική εξέταση για τη διάγνωση της μυοκαρδίτιδας είναι η μαγνητική τομογραφία καρδιάς.

Ο παθοφυσιολογικός μηχανισμός δημιουργίας της καρδιακής βλάβης είναι πολύπλοκος.

Σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζει η συστηματική φλεγμονώδης απάντηση του οργανισμού μας στη νόσο και οι διαταραχές του ανοσοποιητικού που εμφανίζονται με την πρόοδο της νόσου.

Ποιοι ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα ανήκουν στις λεγόμενες «ευπαθείς ομάδες»;

1. Ασθενείς με συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.

2. Ασθενείς με σοβαρή πνευμονική υπέρταση.

3. Ασθενείς με σύμπλοκες συγγενείς καρδιοπάθειες.

4. Ασθενείς με πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου ή σοβαρή στεφανιαία νόσο (προερχόμενοι από επέμβαση bypass, ή τοποθέτηση stent).

5. Ασθενείς με σοβαρές μυοκαρδιοπάθειες όπως διατατική μυοκαρδιοπάθεια, υπερτροφική αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια, αρρυθμιογόνο δυσπλασία  κ.λπ.

Σχετικά με την αρτηριακή υπέρταση που είναι πολύ συχνό καρδιολογικό πρόβλημα:

• Δεν υπάρχει καθαρή απόδειξη ότι η υπέρταση αυτή καθαυτή συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης COVID- 19. Η αυξημένη ηλικία συσχετίζεται όμως με αυξημένο επιπολασμό αρτηριακής υπέρτασης.
• Σε υπερτασικούς ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 η θεραπεία με αναστολείς μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτενσίνης ή αναστολείς των υποδοχέων αγγειοτενσίνης 2 πρέπει να συνεχίζεται κανονικά υπό τις οδηγίες των ιατρών.

Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται σε ασθενείς με γνωστή καρδιακή ανεπάρκεια, οι οποίοι οφείλουν να παρακολουθούν το σωματικό τους βάρος, τα συμπτώματα και σημεία απορρύθμισης της κατάστασής τους (όπως η εμφάνιση δύσπνοιας, ευκολότερης κόπωσης, οιδημάτων στα κάτω άκρα και δυσκολίας κατάκλισης λόγω αναπνευστικής δυσπραγίας) και, στο παραμικρό από τα παραπάνω συμπτώματα,  να επικοινωνήσουν με τον θεράποντα ιατρό τους, επισημαίνει ο κ. Παληός.

Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά:

1. Αποφυγή των συναθροίσεων, συχνό πλύσιμο των χεριών, αποφυγή άσκοπων μετακινήσεων.

2. Όχι άσκοπες επισκέψεις σε νοσοκομεία και ιατρεία εάν δεν υπάρχουν συμπτώματα και αναβολή του τακτικού ελέγχου για τους επόμενους μήνες.

3. Απόλυτη συμμόρφωση με τη φαρμακευτική θεραπεία για την καρδιακή ανεπάρκεια, τον σακχαρώδη διαβήτη, την αρτηριακή υπέρταση κ.λπ., ούτως ώστε να μειωθεί η πιθανότητα επαναεισαγωγής στο νοσοκομείο.

4. Υγιεινή διατροφή και διαβίωση με αποφυγή  του αλατιού και του καπνίσματος.

5. Εάν παρουσιαστούν οξέα συμπτώματα (π.χ. θωρακικό άλγος, δύσπνοια ή ζάλη με αίσθημα παλμών) επικοινωνούμε με τον θεράποντα ιατρό μας. H οδηγία «Μην πηγαίνετε στο Νοσοκομείο» δεν ισχύει για ασθενείς με ύποπτα συμπτώματα (πόνος στο στήθος, δύσπνοια) που οφείλουν να επικοινωνήσουν άμεσα με τον θεράποντα ιατρό τους ή να καλέσουν το 166 για βοήθεια. 

Προσέχουμε χωρίς να ξεχνάμε ότι: η στεφανιαία νόσος εξακολουθεί να αποτελεί την κύρια αιτία θνησιμότητας παγκοσμίως, καταλήγει ο κ. Παληός.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Ιωάννης Παληός, M.D., Ph.D., καρδιολόγος, διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Cardiology Fellow Emory University, διευθυντής Μαγνητικής Τομογραφίας Καρδιάς στο Metropolitan Hospital.

Εκπαίδευση 
•    Research Post-Doctoral Fellow, Cardiology Department, Emory University Hospital, Emory University, School of Medicine.
•    Τίτλος Ειδικότητας Καρδιολογίας, Νομαρχία Αθηνών.
•    Advanced Life Support (ALS) Provider, European Resuscitation Council
•    Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής, βαθμός: Άριστα, Πανεπιστήμιο Αθηνών.
•    Απόφοιτος Ιατρικής Σχολής, βαθμός: Λίαν Καλώς, Πανεπιστήμιο Αθηνών.
•    Απόφοιτος, βαθμός: Άριστα, Λύκειο Παλαιού Ψυχικού.
Προϋπηρεσία

•    Υπεύθυνος τμήματος Μαγνητικής Τομογραφίας Καρδιάς, Θεραπευτήριο Metropolitan
•    Επιστημονικός συνεργάτης Β’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, Εργαστήριο Νεότερων Απεικονιστικών Τεχνικών Ηχωκαρδιογραφίας, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν»
•    Fellow in Cardiac Imaging, Cardiology Department, Emory University Hospital, Emory University, School of Medicine.
•    Ειδικευόμενος Καρδιολογίας, Β’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν»
•    Ειδικευόμενος Καρδιολογίας, Γενικό Νοσοκομείο Πατησίων
•    Ειδικευόμενος Παθολογίας, Γενικό Νοσοκομείο «Πολυκλινική»
•    Ιατρός, Διαγνωστικό και Θεραπευτικό Κέντρο Αθηνών «Υγεία»
•    Ιατρός, Έφεδρος Υπαξιωματικός, Ελληνική Πολεμική Αεροπορία
•    Ιατρός Υπηρεσίας Υπαίθρου, Γενικό Νοσοκομείο Χανίων