Καρκίνος μαστού: Τι πρέπει να γνωρίζει κάθε γυναίκα

Ο καρκίνος μαστού είναι η πιο συχνά εμφανιζόμενη μορφή καρκίνου στις γυναίκες: σχεδόν μία στις δέκα γυναίκες θα διαγνωστεί με καρκίνο μαστού κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής της.

Τι προκαλεί τον καρκίνο μαστού;

Οι αιτίες που προκαλούν καρκίνο μαστού είναι άγνωστες. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιοι παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου σε μια γυναίκα. Ο πιο συνηθισμένος από αυτούς τους παράγοντες είναι η ηλικία: όσο μεγαλύτερη είναι μια γυναίκα, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να εμφανίσει καρκίνο μαστού και έτσι ο καρκίνος μαστού παρουσιάζεται πιο συχνά σε γυναίκες που διανύουν την έκτη δεκαετία της ζωής τους.

Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο μαστού

• Ηλικία. 

• Προσωπικό ιστορικό.

• Οικογενειακό ιστορικό.

• Έκθεση σε ορμόνες που προκαλείται από: πρόωρη εμμηναρχή και/ ή καθυστερημένη εμμηνόπαυση, λήψη αντισυλληπτικών δισκίων, θεραπεία υποκατάστασης ορμονών, τεκνοποίηση σε μεγάλη ηλικία.

• Τοκετός σε μεγάλη ηλικία.

• Αλκοόλ.

• Διατροφή / παχυσαρκία.

Η ύπαρξη ενός ή και όλων των παραγόντων κινδύνου δεν σημαίνει ότι μία γυναίκα θα αναπτύξει οπωσδήποτε καρκίνο μαστού, αλλά εάν ανησυχείτε για κάποιον από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου, θα πρέπει να το συζητήσετε με τον ιατρό σας.

Πώς μπορεί μια γυναίκα να εντοπίσει έγκαιρα τον καρκίνο μαστού;

Ο καλύτερος τρόπος για να εντοπιστεί νωρίς ένας όζος είναι οι τακτικές μαστογραφίες. Το μέσο μέγεθος του όζου που εντοπίζεται με τη μαστογραφία είναι συνήθως πολύ μικρότερο από αυτό που εντοπίζει μια γυναίκα με αυτοεξέταση.

• 0,5 εκατοστά

Μέσο μέγεθος όζου που εντοπίζεται με μαστογραφία

• 1 εκατοστό

Μέσο μέγεθος όζου που εντοπίζεται με ιατρική εξέταση

• 2 εκατοστά

Μέσο μέγεθος όζου που εντοπίζεται από μία γυναίκα που εξετάζει το στήθος της κάθε μήνα

• 3,5 εκατοστά

Μέσο μέγεθος όζου που εντοπίζεται από μία γυναίκα που δεν εξετάζει το στήθος της κάθε μήνα

Ποιες μεταβολές πρέπει να ελέγχετε στο στήθος σας

• Οποιοδήποτε νέο όζο (ο οποίος μπορεί να είναι επώδυνος ή μαλακός ή όχι).

• Φλέβες στην επιδερμίδα που γίνονται πιο εμφανείς στον ένα μαστό.

• Έκκριση κολλώδους ή αιματηρού υγρού από τις θηλές.

• Οποιεσδήποτε μεταβολές στην υφή των θηλών ή του στήθους, όπως πτυχές ή κοιλότητες. 

• Ασυνήθιστη αύξηση στο μέγεθος του ενός μαστού.

• Ο ένας μαστός να είναι αφύσικα χαμηλότερος από τον άλλο.

Πέντε συμβουλές για γυναίκες με πρόσφατη διάγνωση καρκίνου μαστού

1. Προσπαθήστε να μην πανικοβληθείτε – δώστε χρόνο στον εαυτό σας

Το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να δώσετε στον εαυτό σας χρόνο να κατανοήσει τη νόσο από την οποία πάσχετε και τις θεραπείες που προσφέρονται. Μετά μπορείτε να λάβετε τη σωστή απόφαση σχετικά με τη θεραπεία που θα ακολουθήσετε.

Ο χρόνος αυτός – συνήθως λίγες εβδομάδες – είναι μάλλον απίθανο να επηρεάσει την έκβαση της θεραπευτικής σας αγωγής, ενώ συνήθως επιφέρει τεράστια διαφορά όσον αφορά στην ψυχική σας ηρεμία και την εμπιστοσύνη σας στη θεραπεία που θα επιλέξετε μαζί με τους ιατρούς σας.

2. Ανοικτή επικοινωνία με τον ιατρό σας 

Έχει αποδειχτεί ότι η καλή επικοινωνία μεταξύ μίας γυναίκας και του ιατρού της οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Έτσι, είναι πολύ σημαντικό οι γυναίκες να λαμβάνουν σαφείς πληροφορίες σχετικά με την κατάστασή τους μετά τη διάγνωση. Καθώς, για τον ιατρό σας θα είναι αναμενόμενο να έχετε απορίες και ανησυχίες, μην διστάσετε να του θέσετε ερωτήσεις.

3. Αποκτήστε έναν/ μία Breast Friend

Πάρτε μαζί σας στα ιατρικά ραντεβού ένα στενό φίλο / μία στενή φίλη σας ή ένα μέλος της οικογένειάς σας. 

Το να έχετε έναν/ μία Breast Friend μαζί σας θα σας βοηθήσει να θυμάστε και να κατανοήσετε αυτά που θα σας πει ο ιατρός σας, να περιορίσετε το άγχος που συνδέεται με την όλη διαδικασία του ραντεβού και να ρωτήσετε όσα είναι σημαντικά για εσάς.

4. Συγκεντρώστε όσες πληροφορίες μπορείτε

Η πλήρης κατανόηση του καρκίνου μαστού και του τι συμβαίνει στο σώμα σας θα σας βοηθήσει να αντιληφθείτε τις καλύτερες επιλογές για την αντιμετώπιση της νόσου σας. Μαζί με τον/ την Breast Friend σας συγκεντρώστε πληροφορίες από τον ιατρό σας και τις ομάδες υποστήριξης πασχόντων και μοιραστείτε τις με την οικογένεια και τους φίλους σας, ώστε να μπορέσουν να σας βοηθήσουν να τις κατανοήσετε.

5. Ταξινομήστε όλες τις πληροφορίες για τον καρκίνο μαστού 

Συγκεντρώστε όλα τα έγγραφα μαζί, συμπεριλαμβανομένων του ενημερωτικού υλικού για τον καρκίνο μαστού, των εργαστηριακών αναφορών, των ιατρικών σημειώσεων, των ραντεβού στο νοσοκομείο και των επαφών σας. Αυτό αφενός θα σας βοηθήσει αργότερα όταν θα χρειαστεί να ανατρέξετε στις σημειώσεις σας και θα σας βοηθήσει να φτιάξετε έναν κατάλογο με όλα αυτά για τα οποία χρειάζεστε διευκρινίσεις εσείς και ο/ η Breast Friend σας.

Αντιμετωπίζοντας τη διάγνωση καρκίνου μαστού

Το σοκ και η αδυναμία παραδοχής είναι συνήθεις αντιδράσεις σε περίπτωση διάγνωσης καρκίνου μαστού. Ακολούθως, παρατίθενται ορισμένες προτάσεις που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε την κατάσταση:

• Επιλέξτε έναν/ μία Breast Friend  που  θα σας στηρίξει ψυχολογικά, αλλά και στην πράξη, συνοδεύοντάς σας για παράδειγμα στον ιατρό.

• Επικοινωνήστε με την τοπική ομάδα πασχόντων για υποστήριξη.

• Μιλήστε με άλλες γυναίκες που κατάφεραν να νικήσουν τον καρκίνο μαστού.

• Αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας.

• Θέστε όρια στον εαυτό σας και στους άλλους, μην κάνετε περισσότερα απ’ όσα μπορείτε.

• Μην αντιμετωπίσετε τον καρκίνο μαστού μόνη – ζητήστε βοήθεια από έναν/ μία Breast Friend.

Κατάλογος ραντεβού

Για να έχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα οι συναντήσεις σας με τον ιατρό σας, είναι χρήσιμο να έχετε μαζί σας τα εξής:

 Τον Breast Friend σας για να κάνει ερωτήσεις, να κρατά σημειώσεις και να σας παρέχει υποστήριξη. 

 Ένα σημειωματάριο ή μαγνητόφωνο.

 Μία γραπτή λίστα με ερωτήσεις που θα κάνετε στον ιατρό σας.

 Το προσωπικό και οικογενειακό σας ιατρικό ιστορικό, για να ενημερώσετε τον ιατρό σας.

 Λεπτομέρειες για οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή λαμβάνετε.

Τι να ρωτήσετε τον ιατρό σας

Θυμηθείτε να πάρετε μαζί σας στη συνάντηση στυλό και χαρτί, ώστε να μπορείτε να σημειώνετε τις απαντήσεις στις ερωτήσεις σας. Η παρουσία ενός άλλου ατόμου που θα ακούει όσα λέει ο ιατρός μπορεί να βοηθήσει σημαντικά.

Ο καρκίνος σας

– Σε ποιο στάδιο βρίσκεται ο καρκίνος μαστού μου;

– Τι τύπο καρκίνου μαστού έχω;

– Υπάρχει κάτι ιδιαίτερο σε σχέση με τον καρκίνο μου, το οποίο καθιστά την πρόγνωση του ευμενέστερη ή δυσμενέστερη;

Εξετάσεις

– Τι είδους εξετάσεις θα χρειαστεί να κάνω;

– Πότε θα γίνουν και πότε θα πάρω τα αποτελέσματα;

– Τι θα δείξουν;

– Υπάρχουν εξετάσεις για τη γενετική σύνθεση του καρκίνου μου;

Θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο

– Ποια φάρμακα θα αντιμετωπίσουν καλύτερα τον καρκίνο μου;

– Για πόσο χρονικό διάστημα θα λαμβάνω θεραπεία, πόσο συχνά και πού;

– Πώς και πότε θα μπορέσω να δω εάν η θεραπεία έχει πραγματικά αποτέλεσμα;

– Υπάρχουν ειδικοί νοσηλευτές για τον καρκίνο του μαστού στη μονάδα σας;

– Μπορώ να μιλήσω με κάποια άλλη ασθενή σας που έχει υποβληθεί σε αυτή τη θεραπευτική αγωγή;

– Πού μπορώ να απευθυνθώ για περισσότερες πληροφορίες;

Η θεραπεία σας για τον καρκίνο 

– Για ποιες πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες θα πρέπει να είμαι προετοιμασμένη;

– Υπάρχουν θεραπευτικές αγωγές που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των ανεπιθύμητων ενεργειών;

Καθημερινές δραστηριότητες

– Πώς θα επηρεάσει τη ζωή μου η θεραπευτική αγωγή;

– Θα είμαι σε θέση να εργάζομαι;

– Θα χρειαστώ κάποιον να με βοηθάει στο σπίτι;

– Υπάρχουν κάποιες δραστηριότητες που θα πρέπει να αποφεύγω κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας μου;