Για να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητας που προσφέρουν οι εφαρμογές ιχνηλάτησης επαφών και αποστολής ειδοποιήσεων ώστε να σπάσει η διασυνοριακή αλυσίδα των κρουσμάτων από τον κορονοϊό και να σωθούν ζωές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έπειτα από έκκληση των κρατών μελών της ΕΕ, δημιούργησε ένα σύστημα σε επίπεδο ΕΕ για τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας, τη λεγόμενη «πύλη».
Ύστερα από την επιτυχή πιλοτική φάση, σήμερα αρχίζει η λειτουργία του συστήματος με τη σύνδεση πλέον του πρώτου κύματος εθνικών εφαρμογών μέσω αυτής της υπηρεσίας: η Corona-Warn-App της Γερμανίας, η COVID tracker της Ιρλανδίας και η immuni της Ιταλίας. Συνολικά, οι εφαρμογές αυτές έχουν καταφορτωθεί από περίπου 30 εκατομμύρια άτομα, αριθμός που αντιστοιχεί στα δύο τρίτα όλων των καταφορτώσεων εφαρμογών στην ΕΕ.
Ο κ. Τιερί Μπρετόν, Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, δήλωσε σχετικά: «Πολλά κράτη μέλη έχουν δημιουργήσει προαιρετικές εφαρμογές ιχνηλάτησης επαφών και αποστολής ειδοποιήσεων, και η Επιτροπή τα έχει στηρίξει ώστε οι εφαρμογές αυτές να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους με ασφάλεια. Η ελεύθερη κυκλοφορία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ενιαίας αγοράς —η πύλη την διευκολύνει ενώ μας βοηθά να σώζουμε ζωές.»
Η κ. Στέλλα Κυριακίδου, Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, πρόσθεσε: «Οι εφαρμογές ιχνηλάτησης και αποστολής ειδοποιήσεων για τον κορονοϊό μπορούν να συμπληρώσουν αποτελεσματικά άλλα μέτρα, όπως η αύξηση των εξετάσεων και η μη ψηφιακή ιχνηλάτηση επαφών. Καθώς τα κρούσματα αυξάνονται και πάλι, οι εφαρμογές αυτές μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο για να μας βοηθήσουν να σπάσουμε τις αλυσίδες μετάδοσης. Οι εφαρμογές αυτές θα καταστούν ακόμη ισχυρότερα εργαλεία όταν λειτουργούν διασυνοριακά. Το σύστημα πύλης μας που αρχίζει σήμερα να λειτουργεί αποτελεί σημαντικό βήμα στη δουλειά μας και καλώ τους πολίτες να χρησιμοποιούν τέτοιες εφαρμογές για να συμβάλλουν στη μεταξύ μας προστασία.»
Ο κ. Jens Spahn, Ομοσπονδιακός Υπουργός Υγείας της Γερμανίας, δήλωσε: «Παντού στην Ευρώπη, τα κρούσματα παρουσιάζουν και πάλι αύξηση. Αυτή τη στιγμή, οι εθνικές εφαρμογές αποστολής ειδοποιήσεων κάνουν πραγματικά τη διαφορά. Και αυτό γιατί κάθε φορά που μια αλυσίδα κρουσμάτων σπάει ταχύτερα, χάρη σε μια εφαρμογή, ενισχύεται ο περιορισμός της πανδημίας. Με τη νέα υπηρεσία πύλης, συνδέουμε εφαρμογές από ολόκληρη την Ευρώπη. Έτσι, οι επαφές μπορούν επίσης να λαμβάνουν ειδοποιήσεις κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στο εξωτερικό ή έπειτα από αυτό.»
Στο πλαίσιο της καταπολέμησης του κορονοϊού, τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν αποφασίσει να δημιουργήσουν εφαρμογές ιχνηλάτησης επαφών και αποστολής ειδοποιήσεων. Συνολικά, μέσω της υπηρεσίας της πύλης, είναι δυνατή η διαλειτουργικότητα 20 εφαρμογών βασισμένων σε αποκεντρωμένα συστήματα. Μπορούν να συνδεθούν με την πύλη αφού ακολουθήσουν ένα πρωτόκολλο που προβλέπει διάφορες δοκιμές και ελέγχους, ενώ πρέπει να εκδοθεί και επικαιροποίηση για κάθε εφαρμογή. Η δεύτερη ομάδα εφαρμογών θα συνδεθεί την επόμενη εβδομάδα. Τότε αναμένεται να συνδεθούν η eRouška της Τσεχίας, η smitte stop της Δανίας, η Apturi COVID της Λετονίας και η Radar Covid της Ισπανίας, ενώ κι άλλες εφαρμογές θα συνδεθούν με το σύστημα τον Νοέμβριο. Η επισκόπηση των συμμετεχόντων κρατών μελών είναι διαθέσιμη σε ειδική ιστοσελίδα.
Η πύλη διασφαλίζει την απρόσκοπτη διασυνοριακή λειτουργία των εφαρμογών. Έτσι οι χρήστες χρειάζονται να εγκαταστήσουν μόνο μία εφαρμογή και όταν ταξιδεύουν σε άλλη συμμετέχουσα χώρα της Ευρώπης εξακολουθούν να επωφελούνται από την ιχνηλάτηση επαφών και τη λήψη ειδοποιήσεων, είτε στην πατρίδα τους είτε στο εξωτερικό. Ο διακομιστής της πύλης διατηρεί τον όγκο των ανταλλασσόμενων δεδομένων στο ελάχιστο. Θα λαμβάνει και θα διαβιβάζει με αποδοτικό τρόπο αυθαίρετα αναγνωριστικά μεταξύ των εθνικών εφαρμογών. Η πύλη δεν θα χειρίζεται καμία άλλη πληροφορία εκτός από τις αυθαίρετες κλείδες που δημιουργούνται από τις εφαρμογές: οι πληροφορίες είναι ψευδωνυμοποιημένες, κρυπτογραφημένες, περιορίζονται στο ελάχιστο και αποθηκεύονται μόνο για όσο διάστημα είναι αναγκαίο για την ιχνηλάτηση κρουσμάτων. Δεν θα είναι δυνατή η ταυτοποίηση μεμονωμένων προσώπων, ούτε η παρακολούθηση της θέσης ή της κίνησης των συσκευών.
Η δημιουργία της πύλης έρχεται σε συνέχεια της συμφωνίας των κρατών μελών σχετικά με τις τεχνικές προδιαγραφές με σκοπό την ασφαλή ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των διακομιστών παρασκηνίου (backend) των εθνικών εφαρμογών ιχνηλάτησης επαφών και αποστολής ειδοποιήσεων στη βάση μιας αποκεντρωμένης αρχιτεκτονικής. Το σύστημα αναπτύχθηκε και υλοποιήθηκε σε λιγότερο από δύο μήνες από τις T-Systems και SAP και θα λειτουργεί από το κέντρο δεδομένων της Επιτροπής στο Λουξεμβούργο.
Ιστορικό
Οι εφαρμογές ιχνηλάτησης επαφών, εφόσον συμμορφώνονται πλήρως με τους κανόνες της ΕΕ και είναι καλά συντονισμένες, μπορούν να έχουν καθοριστικό ρόλο σε όλες τις φάσεις διαχείρισης της κρίσης. Οι εφαρμογές μπορούν να συμπληρώνουν τις υφιστάμενες μη ψηφιακές μεθόδους ιχνηλάτησης επαφών και να βοηθήσουν στη διακοπή της αλυσίδας μετάδοσης του ιού. Με τον τρόπο αυτό, μπορούν να συμβάλλουν στη διάσωση ζωών.
Από τη στιγμή που εκδηλώθηκε η πανδημία του κορονοϊού, τα κράτη μέλη, με τη στήριξη της Επιτροπής, αξιολογούν διαρκώς τις ψηφιακές λύσεις αντιμετώπισης της κρίσης από τη σκοπιά της αποτελεσματικότητας, της ασφάλειας, της προστασίας της ιδιωτικής ζωής, και της προστασίας των δεδομένων. Έχουν επεξεργαστεί μια εργαλειοθήκη της ΕΕ για τις εφαρμογές ιχνηλάτησης επαφών και αποστολής ειδοποιήσεων, η οποία συνοδευόταν από έγγραφο καθοδήγησης σχετικά με την προστασία των δεδομένων. Η εργαλειοθήκη αποτελούσε τμήμα μιας κοινής συντονισμένης προσέγγισης για τη στήριξη της σταδιακής άρσης των περιοριστικών μέτρων, όπως ορίζεται στη σύσταση της Επιτροπής. Για να εξασφαλιστεί ότι οι εφαρμογές ιχνηλάτησης και αποστολής ειδοποιήσεων θα λειτουργούν σε διασυνοριακό επίπεδο, τα κράτη μέλη, με την υποστήριξη της Επιτροπής, συμφώνησαν σχετικά με κατευθυντήριες γραμμές για τη διαλειτουργικότητα τον Μάιο και σχετικά με μια σειρά τεχνικών προδιαγραφών τον Ιούνιο, ενώ η Επιτροπή εξέδωσε εκτελεστική απόφαση με σκοπό τη δημιουργία της νομικής βάσης για την υπηρεσία της πύλης. Τον Σεπτέμβριο πραγματοποιήθηκε δοκιμή του συστήματος σε πιλοτική φάση.
