Οι 8 μύθοι για τη νόσο του Alzheimer

Η νόσος του Alzheimer αποτελεί το αντικείμενο έρευνας πολλών ερευνητικών εργαστηρίων, αλλά και πολλών κλινικών σε όλο τον κόσμο με αποτέλεσμα καθημερινά να καταρρίπτονται οι γνώσεις του παρελθόντος και να προστίθεται καινούργια γνώση. Η Μάγδα Τσολάκη, νευρολόγος-ψυχίατρος, καθηγήτρια ΑΠΘ και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer, καταρρίπτοντας τους 8 μύθους για τη νόσο, μας επισημαίνει τα εξής:

1ος Μύθος: H νόσος του Alzheimer είναι σπάνια…

Οι αριθμοί εδώ μιλούν μόνοι τους. Το 1907 περιγράφηκε η πρώτη ασθενής στη Γερμανία από τον Alois Alzheimer, η Augusta Deter. Το 2004 ο αριθμός των ασθενών στην Ευρώπη ήταν 4 εκ. και σήμερα ο αριθμός των ασθενών στην Ευρώπη φτάνει τα 10.εκ. και σε παγκόσμιο επίπεδο ξεπερνούν τα 36 εκ.. Τα νέα περιστατικά κάθε χρόνο είναι περισσότερα από το άθροισμα των περιστατικών των νέων αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, των περιστατικών με καρκίνο του μαστού και των περιστατικών με Σακχαρώδη Διαβήτη.

2ος Μύθος: Η νόσος του Alzheimer είναι νόσος των ηλικιωμένων…

Πράγματι ο μέσος όρος έναρξης της νόσου είναι τα 75 χρόνια και η συχνότητα της νόσου >65 χρόνια είναι 7-10%. Αλλά τουλάχιστον 150/100.000 είναι < 65 χρόνων και η διάγνωση συνήθως είναι άλλη ψυχική νόσος. Σήμερα υπάρχουν 150 εκατομμύρια ηλικιωμένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση επομένως ο μύθος ότι οι ηλικιωμένοι δεν είναι πολλοί και δεν χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα και στρατηγικά σχέδιο για την ποιότητα της ζωής τους καταρρίπτεται.

3ος Μύθος: Η νόσος του Alzheimer είναι φτηνή για την κοινωνία …

Η αλήθεια είναι ότι αποτελεί το 25% όλου του κόστους για την υγεία για την Ευρωπαϊκή Ένωση, που σημαίνει ότι το 2004 κόστιζε 100 δισ. € /χρόνο (EU), το 2006 >170 δισ. € (ΕU) και το 2012 σύμφωνα με την μελέτη της ADI, 604 δισ. $/ χρόνο σε όλο τον κόσμο. Φτάνει το κόστος για τα καρδιακά νοσήματα, τον καρκίνο και το ΑΕΕ σε συνδυασμό (οι πρώτες τρεις αιτίες θανάτου).

4ος Μύθος: Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι να φροντίσουν αυτούς τους ασθενείς…

Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε αυτή την άποψη, ίσως και για την προηγούμενη δεκαετία όπου το 2005 ένας ασθενής με άνοια αναλογούσε σε 87 φυσιολογικούς (Ολλανδία). Υπολογίζεται ότι το 2050 ένας ασθενής θα αντιστοιχεί μόλις σε 43 φυσιολογικούς στην Ολλανδία. Στην Ελλάδα σήμερα ο αριθμός των ανθρώπων με ηλικία άνω των 60 είναι 24% και σε 50 χρόνια υπολογίζεται ότι η αναλογία των ανθρώπων >65 χρονών/ < 65 χρονών σε όλο τον κόσμο θα είναι ίση με 50% σε όλη την Ευρώπη.

5ος Μύθος: Η νόσος του Alzheimer μπορεί να διαγνωσθεί μετά το θάνατο…

Πολύ πρώιμη διάγνωση είναι τώρα δυνατή. Κλινικά κριτήρια, ειδικές δοκιμασίες, νευροαπεικονιστικές μέθοδοι, ειδικές πρωτεΐνες στο ΕΝΥ, μεταλλάξεις στο DNA μας βοηθούν σήμερα στο να θέσουμε τη διάγνωση πριν ακόμη να εμφανιστούν τα συμπτώματα.

Ερευνητικά προγράμματα που τρέχουν σε Ευρώπη και ΗΠΑ επανεξετάζουν την αξιοπιστία των νευροψυχολογικών δοκιμασιών, των ευρημάτων στην Μαγνητική Τομογραφία , στο ΗΕΓ, στα προκλητά δυναμικά και στο Εγκεφαλονωτιαίο υγρό.

6ος Μύθος: Δεν υπάρχει προφύλαξη από την άνοια…

Αγγειακοί παράγοντες, όπως η υπέρταση, ο διαβήτης, η υπερχοληστεριναιμία, το κάπνισμα, η υπερομοκυστιναιμία, η παχυσαρκία μπορούν να ρυθμιστούν σήμερα, όπως επίσης η κατάθλιψη και η εκρίζωση του ελικοβακτηριδίου. Η σωματική και νοητική άσκηση σε συνδυασμό στη μέση ηλικία επίσης φαίνεται ότι μας προφυλάσσουν από καρδιακά, εγκεφαλικά επεισόδια, αλλά και από την άνοια.

7ος Μύθος: Δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο του Alzheimer…

Για τη συμπτωματική αντιμετώπιση χρησιμοποιούμε καθημερινά ειδικά φάρμακα, ενώ γίνεται καλή δουλειά από ειδικούς / κέντρα. Η παρακολούθηση των ασθενών κρίνεται απαραίτητη για την καλύτερη βοήθεια των ασθενών και έτσι επιτυγχάνουμε την καθυστέρηση της εξέλιξης και κερδίζουμε χρόνο.

8ος Μύθος: Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε άλλο εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή στους ασθενείς με άνοια…

Όλη η Ευρώπη προσανατολίζεται τώρα στο να βρει καλύτερες μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις και για τους ασθενείς και για τους περιθάλποντες, χρησιμοποιώντας κυρίως νέες τεχνολογίες, και να εναρμονίσει αυτές που ήδη υπάρχουν, έτσι ώστε να έχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Τέσσερα ερευνητικά προγράμματα προς την κατεύθυνση αυτή τρέχουν και στην Ελλάδα.