Πρακτικές οδηγίες για ασφαλείς καλοκαιρινές διακοπές και σπορ παρέα με το Διαβήτη

Οι διακοπές με άσκηση, σπορ ή αθλοπαιδιές δίνουν χαρά και είναι ιδανικός τρόπος για να ξεκουραστούμε φροντίζοντας το σώμα μας. Τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη μπορούν να συμμετέχουν σε όλα τα επίπεδα άσκησης ή σπορ, ακόμα και σε επίπεδα υψηλού ανταγωνισμού ή και πρωταθλητισμού. Καλύτερα ωστόσο να αποφεύγουν τα ακραία και ριψοκίνδυνα σπορ.

Η συστηματική μέτριας έντασης άσκηση, ασκεί άμεσα αλλά και μακροχρόνια ευνοϊκή επίδραση στη γλυκόζη του αίματος, καθώς και στον μεταβολισμό των λιπιδίων και των πρωτεϊνών. Η συστηματική αερόβια άσκηση μειώνει το σπλαχνικό λίπος και τα κιλά, βελτιώνει την ευαισθησία των ιστών στην ινσουλίνη, και συμβάλλει στον έλεγχο ζαχάρου, πιέσεως και υπερλιπιδαιμίας. Τα σπορ είναι, με μέτρο, ένας πολύ ευχάριστος και αποδοτικός τρόπος άσκησης και διατήρησης καλής φυσικής κατάστασης, όπως αναφέρει ο Αντώνιος Π. Λέπουρας, παθολόγος-διαβητολόγος, διευθυντής Παθολογικής – Διαβητολογικής Κλινικής και Διαβητολογικού Κέντρου Κλινικής METROPOLITAN GENERAL. 

Η καλή φυσική κατάσταση (fitness) φαίνεται ότι είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για τη δραστική μείωση σε όλα σχεδόν τα προβλήματα που δημιουργεί ο Διαβήτης. Τα οφέλη της είναι πιο σημαντικά ακόμα και από την απώλεια βάρους για τους υπέρβαρους με Διαβήτη. 

Χρειάζεται πολύ καλή εκπαίδευση για τον τύπο 1 (ινσουλινοεξαρτώμενος)

Ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας είναι υπαρκτός και σοβαρός. Ιδανικές τιμές ζαχάρου πριν και κατά την διάρκεια της άσκησης από 100 ως 180mg/dl. Καλό είναι να αποφεύγονται παρατεταμένης διάρκειας σπορ και ασκήσεις αντοχής ακόμη και μέτριας  έντασης, περισσότερο της 1 ώρας, ή τουλάχιστον να συνδυάζονται με τακτικές μετρήσεις του σακχάρου (ανά 30’ ως 60’ ανάλογα με τις τιμές στις μετρήσεις).

Για τον τύπο 2 οποιασδήποτε μορφής άσκηση αποτελεί απαραίτητο συστατικό της θεραπείας

Προτιμάμε τακτικές αερόβιες ασκήσεις  χαμηλής προς μέτριας έντασης, (τζόγκιν, τένις, κολύμπι, ρακέτες ποδήλατο, κλπ), τις οποίες καλό θα είναι να συνεχίζουμε συστηματικά σε όλες τις ηλικίες και για όλη μας την ζωή !

Τι πρέπει να προσέχουμε 

• Προσοχή μεγάλη στις ακραίες θερμοκρασίες (πολύ ζέστη ή κρύο), καλό είναι να αποφεύγουμε την άσκηση.
• Καπέλο και γυαλιά ηλίου και φυσικά αντηλιακό απαραίτητα στην θάλασσα και γενικά σε όλους τους εξωτερικούς χώρους.
• Ποτέ με γυμνά πόδια. Προσοχή, όχι ανοικτού τύπου υποδήματα, (π.χ. σαγιονάρες, σανδάλια, παντόφλες πλαστικές, κλπ), ιδίως αν συνυπάρχει περιφερική νευροπάθεια ή αγγειοπάθεια (διαβητικό πόδι), κίνδυνος τραυματισμών από ξένα σώματα.
• Προσοχή στην αφυδάτωση! Ένα καλό γενικό πρόγραμμα ενυδάτωσης περιλαμβάνει 2 ποτήρια νερό 2 ώρες πριν την άσκηση, 1 ως 2 ποτήρια νερό 30΄ πριν και ½ ποτήρι νερό κάθε 15΄ περίπου κατά την άσκηση.
• Καλό είναι να τρώμε ελαφρά 2-3 ώρες, πριν και μετά, την άσκηση.
• Οι χυμοί φρούτων ακόμα και οι φυσικοί είναι χρήσιμοι, αλλά προσοχή διότι μπορεί να ανεβάσουν πολύ τις τιμές του ζαχάρου, ιδίως στους ινσουλινοθεραπευόμενους. 

Επηρεάζεται ο μετρητής ή οι μετρήσεις του σακχάρου στο αίμα μου από την πολύ ζέστη ή το πολύ κρύο;

• Η απάντηση είναι ναι μπορεί να επηρεάζεται. Ακραίες θερμοκρασίες (κάτω από 8°C και πάνω από 34°C) μπορούν να επηρεάσουν το μετρητή ή τις ταινίες σακχάρου. Φροντίστε μετρητής και ταινίες να μην είναι κάτω από τον ήλιο αλλά ούτε και εκτεθειμένα στο κρύο. 
• Γνωρίζετε ότι ιδανική θερμοκρασία για μετρητές και ταινίες σακχάρου είναι από 18 ως 28°C . 

Τι χρειάζεται να έχω επιπλέον στην παραλία μαζί μου;

Αντισηπτικό και γάζες σε περίπτωση τραυματισμού, κορτιζονούχο αλοιφή για τσιμπήματα. 

Ποια είναι τα συμπτώματα της ηλίασης και τι πρέπει να κάνω;

Καλύτερο είναι να προσέξουμε την υπερβολική έκθεση στον ήλιο (περισσότερο από 30’ ως 60’), ιδίως τις θερμές ώρες, ώστε να μη μας συμβεί!

Τα συμπτώματα είναι έντονη ζάλη συχνά κεφαλαλγία, αίσθημα αδυναμίας μαζί με αίσθημα έντονης θερμότητας, ταχύπνοια, ταχυκαρδία,  δύσπνοια και αδυναμία, ξηρότητα και ερυθρότητα δέρματος, δυσφορία και μεγάλη καταβολή δυνάμεων. Συχνά η πίεση είναι χαμηλή συνυπάρχει ταχυσφυγμία και σε πιο σοβαρές καταστάσεις μείωση ή απώλεια του επιπέδου συνείδησης.

Για τα άτομα με διαβήτη είναι πολύ επικίνδυνη κατάσταση ιδίως για όσους θεραπεύονται με ινσουλίνη. Χρειάζεται επικοινωνία με γιατρό, ενυδάτωση με πολλά υγρά (όχι μόνο νερό αλλά και χυμούς ή αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη), άμεση ψύξη (πχ. κρύο ντους ή μπάνιο, ή βρεγμένη πετσέτα), και μεταφορά σε μέρος σκιερό και δροσερό.  

Δεν πρέπει να ξεχνάμε:

• Αγαπώ το σώμα μου Μαθαίνω να το φροντίζω. Οι διακοπές, η χαρά των σπορ και η άσκηση που προσφέρουν στο σώμα μας, είναι ουσιαστική φροντίδα για την υγεία μας (ψυχική και σωματική)! Ο διαβήτης δεν θέτει απαγορεύσεις, αρκεί να υπάρχει κατάλληλη εκπαίδευση και γνώση. 
• Ακρογωνιαίος λίθος, για να μην αντιμετωπίσουμε κανένα πρόβλημα, είναι  η σωστή χρήση της αυτό-μέτρησης, και οι τακτικές μετρήσεις ζαχάρων αίματος, ιδίως όσων χρησιμοποιούν ινσουλίνη.
• Σεβασμός στο σώμα μας και τα όρια του, σημαίνει αποφυγή υπερβολικής καταπόνησης του σώματός μας, αποφυγή ˝extreme˝ σπορ, ανάπαυση όταν νοιώθουμε αδιαθεσία ή έχουμε πυρετό, τακτική επικοινωνία με τον ιατρό μας.
• Σπορ ή αεροβικές ασκήσεις χαμηλής ως μέτριας εντάσεως, διάρκειας μέχρι 1 ώρα, προσφέρουν το μεγαλύτερο όφελος για τον διαβήτη τύπου 1.
• Οι διακοπές, τα σπορ, οι αθλοπαιδιές, χαρίζουν όχι μόνο σωματικά οφέλη, προσφέρουν χαρά, ικανοποίηση και ευεξία, συμβάλλοντας όχι  απλά στον καλό μεταβολικό έλεγχο αλλά ουσιαστικά στην καλή ποιότητα της ζωής μας, καταλήγει ο κ. Λέπουρας.