Η διατροφή μας πρέπει να είναι όχι μόνο ποιοτική αλλά και ασφαλής. Καλό είναι να τηρούμε τους βασικούς κανόνες υγιεινής και ασφάλειας τροφίμων στο σπίτι, για την αποφυγή τροφιμογενών νοσημάτων, δηλαδή νοσημάτων που προκαλούνται στον άνθρωπο από την κατανάλωση τροφίμων ή νερού. Τα νοσήματα αυτά προκαλούνται από μικροοργανισμούς , όπως σαλμονέλα, λιστέρια που έχουν επιμολύνει το φαγητό. Συνήθως εκδηλώνονται με διάρροιες, εμέτους ή κοιλιακό πόνο και ίσως και πυρετό. Τα τροφιμογενή νοσήματα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για ανοσοκατεσταλμένα άτομα, ηλικιωμένους, παιδιά και εγκύους.
Τι πρέπει να κάνω για να είναι το τρόφιμο που καταναλώνω ασφαλές;
- Μην αγοράζετε τρόφιμα με ελαττωματική συσκευασία, πχ χτυπημένες κονσέρβες ή φουσκωμένες συσκευασίες γάλακτος ή χυμών.
- Να διαβάζετε πάντα την ημερομηνία λήξης στις ετικέτες τροφίμων.
- Αγοράστε από το σουπερμάρκετ τελευταία τα τρόφιμα που χρειάζονται ψύξη και τακτοποιήστε τα πρώτα όταν επιστρέψετε στο σπίτι.
- Μην πλένετε ποτέ το κοτόπουλο, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος σαλμονέλωσης.
- Πιάνουμε τα πουλερικά και τα κρέατα με γάντια πριν τα βάλουμε στον φούρνο ή στην κατσαρόλα να μαγειρευτούν ή εναλλακτικά πλένουμε καλά τα χέρια πριν πιάσουμε τα μπαχαρικά που θα χρησιμοποιήσουμε.
- Μέσα στο ψυγείο βάζουμε στο πιο χαμηλό ράφι το κρέας που ξεπαγώνουμε, ώστε να μη στάξουν αίματα και υγρά σε άλλα τρόφιμα και πιο πάνω τις κλειστές συσκευασίες πχ με το γάλα, τα τυριά και τα υπόλοιπα τρόφιμα.
- Όταν μαγειρευτεί το φαγητό μπορεί να μείνει εκτός ψυγείου για 2 ως 5 ώρες. Μετά πρέπει να μπει στη συντήρηση, ώστε να είναι μικρός ο αριθμός των μικροοργανισμών που αναπτύσσονται. Έχουν παρατηρηθεί τροφικές δηλητηριάσεις σε ανθρώπους που κατανάλωσαν ρύζι ξεχασμένο πολλές ώρες στον πάγκο της κουζίνας.
- Κρατάμε σωστή ψύξη στο ψυγείο (περίπου 2 βαθμούς) και στην κατάψυξη (-17 βαθμούς).
- Ξεπαγώνουμε σωστά τα κρέατα και τα ψάρια, βάζοντάς τα από την κατάψυξη στη συντήρηση από την προηγούμενη μέρα και δεν τα αφήνουμε από την κατάψυξη πάνω στον πάγκο της κουζίνας, εκτός ψύξης, για πολλές ώρες, καθώς η τακτική αυτή του απότομου ξεπαγώματος ευνοεί την ανάπτυξη μικροοργανισμών.
Τι πρέπει να προσέχω στο μαγείρεμα – προετοιμασία γευμάτων;
- Αποφύγετε το μαγείρεμα σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, γιατί μπορεί να σχηματιστεί στα αμυλούχα τρόφιμα, πχ στις πατάτες, μια τοξική ουσία που λέγεται ακρυλαμίδιο. Γι αυτό αποφύγετε το υπερβολικό ψήσιμο πχ πίτσας, μπισκότων, ψωμιού κλπ. Καλό είναι να ψήνετε στον φούρνο σε θερμοκρασία ως 200 βαθμούς. Όσον αφορά στο τηγάνισμα, καλό είναι να γίνεται κι αυτό σε χαμηλές όσο γίνεται θερμοκρασίες και προσέχουμε να μη σκουρύνουν πολύ, μη μαυρίσουν οι πατάτες. Με τις πρακτικές αυτές περιορίζετε τη συγκέντρωση ακρυλαμιδίου στα τρόφιμα.
- Όσον αφορά στο ψήσιμο στα κάρβουνα, θέλει προσοχή, γιατί λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύσσονται, παράγονται καρκινογόνες ουσίες (οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες και οι ετεροκυκλικές αμίνες), ειδικά όταν «φουντώνει» η φλόγα. Καλό είναι να μαρινάρετε τα κρέατα πριν τα βάλετε στα κάρβουνα, να ψήνετε σε όσο γίνεται χαμηλή θερμοκρασία χωρίς ξεσπάσματα φλόγας και φυσικά να μην παραψήνετε το κρέας. Το καμμένο κρέας είναι πλούσιο σε ετεροκυκλικές αμίνες συγκριτικά με το λιγότερο ψημένο και άρα μη ασφαλές.
Ποια είναι η Αγγελική Δουρδουνά
Η Αγγελική Δουρδουνά είναι ΠΕ Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, αναπλ. προϊστάμενη του τμήματος διατροφής του νοσοκομείου Θείας Πρόνοιας Η Παμμακάριστος.
Είναι απόφοιτος του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου – Βαθμός 9,2-, ενώ παρακολουθεί το μεταπτυχιακό πρόγραμμα Διαχείριση Γήρανσης και Χρόνιων Νοσημάτων.
Έχει παρακολουθήσει πλήθος συνεδρίων και έχει εκπονήσει εκπαιδευτικό σεμινάριο περί αρχών υγιεινής και διασφάλισης ποιότητας τροφίμων.
