Χρήστος Καρέτσος: Η έγκαιρη αντιμετώπιση των παιδιατρικών τραυμάτων μπορεί να αποτρέψει σοβαρές συνέπειες!

Γράφει ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΕΤΣΟΣ, χειρουργός Παίδων, διευθυντής Παιδοχειρουργός Ευρωκλινική Παίδων.

Το παιδιατρικό τραύμα αναφέρεται σε τραυματισμούς που υφίστανται παιδιά και έφηβοι, συνήθως από τη γέννηση έως την ηλικία των 16 ετών. Αυτοί οι τραυματισμοί μπορεί να κυμαίνονται από μικρά κοψίματα και μώλωπες έως σοβαρές, απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις. Το παιδικό τραύμα αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία, καθώς είναι μία από τις κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας στα παιδιά παγκοσμίως. Τα παιδικά ατυχήματα είναι συχνά και μπορεί να συμβούν σε διάφορα μέρη, όπως το σπίτι, το σχολείο ή ο χώρος παιχνιδιού. Η αντιμετώπιση του παιδικού τραύματος απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει πρόληψη, έγκαιρη και αποτελεσματική ιατρική φροντίδα και μακροχρόνια αποκατάσταση.

Τα παιδικά ατυχήματα μπορεί να προκύψουν από διάφορους παράγοντες. Ορισμένοι από τους πιο κοινούς είναι:

1. Πτώσεις: Τα παιδιά συχνά πέφτουν από ύψη, όπως τα παράθυρα, οι σκάλες και οι κούνιες.
2. Τροχαία ατυχήματα: Τα παιδιά μπορούν να τραυματιστούν ως επιβάτες σε οχήματα, ποδηλάτες ή πεζοί.
3. Ατυχήματα στο σπίτι: Συμπεριλαμβάνουν εγκαύματα, δηλητηριάσεις και πνιγμούς. Ιδιαίτερα τα εγκαύματα μπορεί να προκύψουν από ζεστά υγρά, φωτιά, ηλεκτρικές πηγές ή χημικές ουσίες. Τα προληπτικά μέτρα, όπως η διατήρηση ζεστών αντικειμένων μακριά από την πρόσβαση, και η χρήση ανιχνευτών καπνού είναι απαραίτητα.
4. Αθλητικά τραύματα: Συμβαίνουν κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων ή παιχνιδιών.
5. Ατυχήματα στο νερό: Πνιγμοί σε πισίνες, θάλασσες ή λίμνες.
6. Παιδική κακοποίηση: Μια αποκαρδιωτική αιτία τραύματος, η παιδική κακοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε σωματική και ψυχολογική βλάβη. Η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία των προσβεβλημένων παιδιών.

Τα παιδιά δεν είναι μικροί ενήλικες. Το σώμα τους ανταποκρίνεται διαφορετικά στο τραύμα σε σύγκριση με αυτό των ενηλίκων. Οι βασικές φυσιολογικές διαφορές περιλαμβάνουν:

• Υψηλότερη αναλογία επιφάνειας σώματος προς βάρος: Αυτό κάνει τα παιδιά πιο ευαίσθητα στην υποθερμία και την απώλεια υγρών.
• Εύκαμπτοι σκελετοί: Αν και αυτό μπορεί να σημαίνει λιγότερα κατάγματα, οι δυνάμεις που ασκούνται μπορεί να προκαλέσουν πιο σημαντικούς εσωτερικούς τραυματισμούς χωρίς εμφανή εξωτερικά σημάδια.
• Αναπτυσσόμενα όργανα: Τα όργανα των παιδιών είναι πιο επιρρεπή σε τραυματισμούς και μπορούν να επουλωθούν διαφορετικά σε σύγκριση με τους ενήλικες.

Η αρχική αξιολόγηση ενός ασθενούς με παιδικό τραύμα ακολουθεί τον μνημοτεχνικό κανόνα ABCDE:

• Αεραγωγός (Α): Διασφάλιση ότι ο αεραγωγός είναι ανοιχτός και καθαρός. Λόγω των ανατομικών διαφορών τους, τα παιδιά μπορεί να χρειάζονται συγκεκριμένες τεχνικές εξασφάλισης της βατότητάς του.
• Αναπνοή (Β): Εκτίμηση αναπνοής και οξυγόνωσης. Οι παιδιατρικοί ασθενείς μπορεί να χρειαστούν υποστήριξη, όπως οξυγονοθεραπεία ή μηχανικό αερισμό.
• Κυκλοφορία (C): Αξιολόγηση καρδιακού ρυθμού, αρτηριακής πίεσης και αιμάτωσης. Τα παιδιά μπορούν να διατηρήσουν την αρτηριακή πίεση έως ότου συμβεί σημαντική απώλεια αίματος, καθιστώντας τα πρώιμα σημάδια shock πιο δύσκολο να εντοπιστούν.
• Αναπηρία (D): Εκτίμηση της νευρολογικής κατάστασης χρησιμοποιώντας την κλίμακα AVPU (Alert, Voice, Pain, Unresponsive) ή την παιδική κλίμακα Glasgow Coma.
• Έκθεση-περιβάλλον (E): Πλήρης φυσική εξέταση με ταυτόχρονη πρόληψη της υποθερμίας. Έλεγχος του περιβάλλοντος στο οποίο έλαβε χώρα το ατύχημα.

Η έγκαιρη και σωστή διαχείριση των παιδιατρικών τραυμάτων μπορεί να αποτρέψει σοβαρές συνέπειες και να σώσει ζωές. Η φροντίδα του παιδικού τραύματος απαιτεί συχνά μια διεπιστημονική προσέγγιση που περιλαμβάνει παιδοχειρουργούς, γιατρούς επειγόντων περιστατικών, νοσηλευτές και άλλους ειδικούς. Οι προηγμένες τεχνικές απεικόνισης, όπως η αξονική τομογραφία και η μαγνητική τομογραφία, είναι ζωτικής σημασίας για την ακριβή διάγνωση και διαχείριση. Αναλυτικότερα τα στάδια αντιμετώπισης είναι:

1. Αξιολόγηση τραύματος: Άμεση εκτίμηση της κατάστασης και της σοβαρότητας του τραύματος.
2. Πρώτες Βοήθειες: Εφαρμογή πρώτων βοηθειών, όπως ακινητοποίηση τραυματισμένου μέλους, επίδεση πληγών και τεχνητή αναπνοή αν χρειάζεται.
3. Μεταφορά στο νοσοκομείο: Άμεση μεταφορά σε παιδιατρικό νοσοκομείο ή κέντρο τραύματος αν η κατάσταση το απαιτεί.
4. Ψυχολογική υποστήριξη: Η παροχή ψυχολογικής υποστήριξης είναι απαραίτητη για τη μείωση του άγχους και του στρες που μπορεί να προκαλέσει το τραύμα στο παιδί και την οικογένειά του.

Η πρόληψη είναι κρίσιμη για τη μείωση των παιδικών ατυχημάτων και τραυμάτων. Ορισμένα μέτρα πρόληψης περιλαμβάνουν:

1. Εκπαίδευση γονέων και κηδεμόνων: Ενημέρωση για τους κινδύνους και τις στρατηγικές πρόληψης.
2. Ασφαλής σχεδιασμός χώρων: Σχεδιασμός παιδικών χαρών και σπιτιών με ασφάλεια.
3. Χρήση προστατευτικού εξοπλισμού: Κράνη, προστατευτικά γονάτων και αγκώνων κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων.
4. Κατάλληλη εποπτεία: Συνεχής επίβλεψη των παιδιών, ιδιαίτερα σε επικίνδυνες περιοχές όπως η κουζίνα και η πισίνα.
5. Εκπαίδευση Πρώτων Βοηθειών: Οι γονείς και οι δάσκαλοι πρέπει να γνωρίζουν τις βασικές αρχές Πρώτων Βοηθειών.
6. Νομοθεσία: Επιβολή νόμων που σχετίζονται με την ασφάλεια των παιδιών, όπως η υποχρεωτική χρήση καθισμάτων αυτοκινήτου και οι κανονισμοί για τον εξοπλισμό παιδικής χαράς.

Τα παιδιατρικά τραύματα και τα παιδικά ατυχήματα αποτελούν σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας. Μέσω της πρόληψης και της σωστής διαχείρισης, μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά τον αριθμό και τη σοβαρότητα αυτών των περιστατικών. Η εκπαίδευση των γονέων, η ασφαλής σχεδίαση των χώρων και η άμεση ιατρική φροντίδα είναι κλειδιά για την προστασία των παιδιών μας.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ο χειρουργός Παίδων Χρήστος Καρέτσος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Αποφοίτησε με άριστα από το Γενικό Λύκειο Μελισσίων και μετά από πανελλήνιες εξετάσεις εισήχθη στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών του ακολούθησε η ειδίκευσή του στη Γενική Χειρουργική (1ο Νοσοκομείο ΙΚΑ Αθηνών) και στη Χειρουργική Παίδων (Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία»), η οποία ολοκληρώθηκε το 2015. Έλαβε μετεκπαίδευση και πιστοποίηση στη Λαπαροσκοπική και Ενδοσκοπική χειρουργική (IRCAD institute-Strasbourg, France).

Από το 2016 εργάζεται ως ιδιώτης. Σήμερα είναι διευθυντής παιδοχειρουργός στην Ευρωκλινική Παίδων και εξωτερικός συνεργάτης στα νοσοκομεία Μητέρα και Ιασώ. Επιπλέον των νοσοκομειακών του αρμοδιοτήτων, ο παιδοχειρουργός Χρήστος Καρέτσος προσφέρει τις υπηρεσίες του στα δύο ιδιωτικά ιατρεία του, το ένα βρίσκεται στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, στο κέντρο της Αθήνας, και το δεύτερο στα Μελίσσια, στα βόρεια προάστια.

Είναι υποψήφιος διδάκτωρ της Α΄ Προπαιδευτικής Χειρουργικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμα συνέδρια και σεμινάρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει δημοσιεύσει επιστημονικές εργασίες σε έγκριτα διεθνή και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργών Παίδων, της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Χειρουργών Παίδων (EUPSA), καθώς και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής Παίδων (ESPES).

Για μεγέθυνση πατήστε ΕΔΩ